Jestem laikiem w tym temacie, ale mnie się zawsze wydawało, że Niemcy stały się bogate po II WŚ dzięki pomocy i pozwoleniu USA. Bez tego do dziś żyłyby w nędzy, a raczej mielibyśmy już III wojnę światową, bo wiadomo, że jak Niemcy biedni i tłamszeni to źli. A właśnie tak byłobyby gdyby Niemcy zostały potraktowane normalnie, jak pokonany w wojnie kraj. Czyli jak choćby po I wojnie światowej.

Tyle, że ww. kraje Ameryki łacińskiej nie otrzymały nawet tak skromnej pomocy, jak Niemcy w ramach planu Marshalla. Niemcy i Japonia po 1945 roku rozwinęły się tak bardzo i odsadziły kraje Ameryki łacińskiej nie w efekcie, lecz mimo II w. ś. Po 1945 roku w Niemczech i Japonii niemal natychmiast nastał czas stabilności politycznej i demokracji.

A w Ameryce łacińskiej? Zamachy stanu, rewolucje, rządy junty wojskowej. Ww. cztery najbogatsze państwa Ameryki łac. nie były wyjątkami od reguły. W Wenezueli od l. 60-tych działała lewicowa partyzantka, ostatnie dekada to rządy populistyczne, skręcające w stronę dyktatury, w Chile w 1973 doszło do krwawego zamachu stanu, który właściwie miał cechy wojny domowej, potem trwająca blisko dwie dekady dyktatura, w Argentynie rządy populisty Perona, potem parokrotnie dyktatura wojskowa, w Urugwaju rządy wojskowe do 1984 i działalność partyzantki miejskiej (Tupamaros). To było błędne koło i właściwie trudno ustalić, czy dyktatury były powodem, czy efektem walk i niepokojów społecznych ("pierwsza była kura, czy jajko?"), faktem, jest, że kraje latynoamerykańskie były źle rządzone i niestabilne. Jak wiemy, dyktatura, represje i zapaść gospodarcza są przyczynami emigracji dużej części mieszkańców, przy czym uciekają w dużej części osoby najlepiej wykształcone, najlepiej wykwalifikowane i najbardziej przedsiębiorcze...

To kwestia struktury społecznej. Silne rozwarstwienie, podziały klasowe i rasowe wypaczyły ustrój polityczny krajów latynoskich. Państwo zdominowane przez plantatorów, wielkich hodowców działało w interesie wąskich elit. Nie funkcjonowała demokracja i jedynym sposobem na zmiany była rewolucja.

Wydaje mi się, że zwyczajnie zawiodły elity tamtejsze. Zachłanne i bojaźliwe jednocześnie. Zamiast podzielić się bogactwem odwołały się do wojska. Konserwatyzm i zamordyzm nie sprzyjał modernizacji. Do tego dochodził brak tradycji demokratycznych (parlamentaryzm w Hiszpanii i Portugalii szybko upadł) i monokultura w gospodarce (kawa, trzcina cukrowa, hodowla, kopaliny).

Ja bym porównał te kraje z USA. W historii Stanaów widać z grubsza trzy regiony: rozwinięta Północ (ciągnąca resztę za uszy), syfne Południe i dziki Zachód. W krajach latynoamerykańskich zwraca uwagę jedna różnica - nie ma tam odpowiedników Północy (są Południa i Zachodu). Zapewne wynika to z kultury, Hiszpania i Portugalia dużą część XX wieku nie prezentowały nic więcej niż jakiś Meksyk czy Brazylia, i chyba tylko Bogata zachodnia Europa je z tego klopa wyciągnęły.

Demokracji nie da się wyhodować bez odpowiedniego podkładu. Musi istnieć klasa średnia i jakieś tradycje reprezentacji. Państwa latynoamerykańskie u swego zarania nie miały ani jednego ani drugiego. Jeżeli całym krajem trzęsie kilkanaście-kilkadziesiąt rodzin nie ma szans na demokrację. To zwykła oligarchia. Nie ma szans na awans społeczny. Możesz być poganiaczem bydła, nadzorcą niewolników ale lata świetlne dzielą cię od patrona, właściciela haciendy. Chcesz zmian? To musisz się bawić w guerrillę bo nie ma szans na pokojową reformę rolną czy zmianę ustroju politycznego. Oczywiście plantatorzy nie będą stali z założonymi rękoma i albo użyją armii albo stworzą szwadrony śmierci.

Jeśli jesteś zambo, czarnym lub Indianinem w oczach kreoli jesteś nikim. Ameryka Łacińska ma potężny bagaż przemocy. Tamtejsze przedkolumbijskie struktury państwowe oparte były na przemocy, zastąpiły je kolonie które przemoc zintensyfikowały. Na dokładkę tworząc problemy rasowe. Wzorów parlamentaryzmu do skopiowania nie ma, bo kortezy od dawna nie funkcjonują. W metropoliach rządzi król, arystokracja i Kościół. Triada mało nowoczesna.

W koloniach Nowej Anglii problemów podobnych nie ma. Osadnicy pozbywają się Indian, eksterminują ich, usuwają do rezerwatów, ludność czarna jest nieliczna.

Nie ma plantacji bo nie ma dochodowych upraw. Nie ma oligarchii bo nie ma wielkich właścicieli ziemskich.

Południe bardzo przypomina kraje latynoskie - monokultura rolnicza i oligarchia plantatorska.

Wracając do Ameryki Płd. to niektóre z tamtejszych państw osiągnęły całkiem wysoki poziom rozwoju. Np. Argentyna czy Chile. Kraje te są porównywalne do Polski z dość istotną różnicą - nierówności majątkowe są tam o wiele większe, a co za tym idzie efekty wzrostu gospodarczego lądują w kieszeniach nielicznych.

W pierwszej połowie XX w. były to kraje dość zamożne. Bynajmniej nie zacofane. Łączyło ich jednak z innymi krajami latynoskimi to samo - nieudolność i strachliwość elit. W efekcie pojawili się populiści, którzy na grzbietach wykluczonych postanowili dojść do władzy. To nierówności społeczne doprowadziły do rządów Perona w Argentynie czy Chaveza w Wenezueli. Tylko, że nowi władcy też nie mają oporów przed przemocą i skłonności do kompromisu. Zatem wybory przeplatają tam rządy wojskowych - wszak trzeba ratować bogatych przed biednymi. Niektóre terytoria opanowują lewackie ugrupowania, które zapominają o swoich ideałach i utrzymują się z upraw koki i wymuszeń. I tak to się tak kręci od 200 lat. Gdzieniegdzie (np. w Kostaryce, czy Brazylii epoki Luli) udaje się wypracować kompromis. Ale najczęściej jest to rzucanie się od ściany do ściany. Ze skrajności w skrajność.

Nie jest też regułą, że brak demokracji sprzyja gospodarce. Generalnie jest na odwrót.
Większość rozwiniętych krajów to kraje demokratyczne a większość zacofanych to dyktatury.

Inaczej cała Afryka czy większość Azji powinna kwitnąć gospodarczo.

Generalnie demokracja w jej liberalnym wydaniu sprzyja rządom prawa, stabilności społecznej.

W dyktaturze dyktator może wszystko więc nie jest to najlepsze miejsce do inwestycji - chyba, że ma się poparcie Wielkiego Brata (np. USA), którego pomruków dyktator się boi. Wiele zależy od szczęścia. Taki reżim generała Pinocheta przetrwał tylko dlatego, że rząd Allende znacjonalizował Codelco światowego potentata w produkcji miedzi. "Neoliberalny" reżim Pinocheta wcale nie zamierzał sprywatyzować czy zreprywatyzować tej spółki - panowie wojskowi wiedzieli że w takiej sytuacji nie utrzymają się w siodle. Dyktatura potrafi zrujnować kraj. Wystarczy spojrzeć na Haiti, które po dekadach rządów Duvallierów jest państwem upadłym.

Parlamentaryzm i demokracja w Ameryce łacińskiej ma bardzo długie tradycje.
https://en.wikipedia.org/wiki/National_Congress_of_Brazil
Brazilian Empire in 1824, it was inspired in United Kingdom's House of Lords, but with the Proclamation of the Republic in 1889 it became closer to the United States Senate.

Meksyk miał konstytucje już w połowie XIX wieku.

Jeżeli są porównywalne do Polski to znaczy, że jednak nie wykorzystały wszystkich "swoich szans". Nierówność majątkowa ma małe znaczenie, w USA są również ogromne nierówności i wcale nie powstrzymuje to przed rozwojem, wręcz przeciwnie, wielu twierdzi, że to właśnie dysproporcje majątkowe "pchają rozwój", natomiast spłaszczanie ich to równanie w dół i stagnacja (tak jak w PRL-u) i krajach socjalistycznych.

Ale te demokracje rozwinęły się już gospodarczo, często w okresie przed demokratycznym. Generalnie demokracja raczej nie sprzyja rozwojowi, zwłaszcza w biednych krajach, gdzie biedota chce szybkiej redystrybucji a nie jakiegoś tam zaciskania pasa na inwestycje itd.

No właśnie, bo niemal większość Afryki czy Azji to demokracje i wcale nie widać specjalnego bogactwa.

Sprzyja też socjalizmowi i zanim rozwój rozpocznie się na dobre biedota chciałaby, żeby wszystko jej oddać, nie mówiąc już o ugrupowaniach lewicowych dochodzących do władzy w demokratycznych wyborach, bo biedoty jest więcej.

I zaczynają się problemy, przewroty armii, żeby "ratować własność posiadaczy", lub rewolucje socjalistyczne, kontrrewolucje, wojny domowe itd.

Często dyktatura jest znacznie lepszym miejscem do inwestycji niż demokracja w jakimś biednym, przez to niestabilnym kraju, gdzie w następnych wyborach jakichś populista może znacjonalizować czyli rozkraść całą inwestycję, tak jak w Wenezueli.
Wszystko zależy jaka dyktatura i czy jest ona pro-kapitalistyczna i wolnorynkowa.
I tak dyktatura Pinocheta i po niej, już stabilna demokracja, mocno zakorzeniona na pro-kapitalistycznym podejściu jest dobrym i przyjaznym miejscem dla inwestorów z całego świata i dobrze widziana.

A czy najprostszą odpowiedzią nie jest komunizm?
np. Argentyna jeszcze na początku wieku XX przodowała w rozwoju na równi z USA, ale potem dotarły tam właściwe idee i stan ten dobiegł końca.

Bez przesady, tradycje i "oligarchia" wcale nie większa niż chociażby USA u zarania wieków, nie mówiąc o innych krajach, chociażby Azjatyckich tygrysów.

W USA była również bardzo liczna, długo "pogardzana" grupa chociażby murzynów. Ponadto biedni imigranci napływający w XIX wieku żyjący w żałosnych warunkach, często slumsach, którymi generalnie również "pogardzano".

Parlamentaryzm i demokracja w Ameryce łacińskiej ma bardzo długie tradycje.
https://en.wikipedia.org/wiki/National_Congress_of_Brazil
Brazilian Empire in 1824, it was inspired in United Kingdom's House of Lords, but with the Proclamation of the Republic in 1889 it became closer to the United States Senate.

Meksyk miał konstytucje już w połowie XIX wieku.

W USA były i są "wielkie plantacje" i "wielcy właściciele ziemscy", ponadto rolę "oligarchów" spełniali bogaci kapitaliści, których majątki i dysproporcje do np. imigrantów były wielkie. Mogli oni niemal kupować wybory, nie mówiąc o tym, że np. plantatorzy z południa oddawali głosy za swoich niewolników (3/5 głosu).

Przypomina "kraje latynoskie", ale jest od nich nieporównywalnie bogatsze i lepiej rozwinięte. Północ nadawała tam ton, ale myślę, że i bez niej sytuacja byłaby znacznie lepsza niż w Ameryce łacińskiej co wskazywałoby, że nie tylko "monokultura i oligarchia" jest powodem zacofania.

Nie prawdą jest też, że wzrost gospodarczy "ląduje w kieszeniach nielicznych", gdyż generalnie, zawsze korzystają z niego wszyscy, kwestia tylko tego kto w jakim stopniu. NA pewno lepszy wzrost gospodarczy z pewnym bonusem dla bogatszych niż socjalizm i równa bieda dla wszystkich.

Wszystko pomieszane i wrzucone do jednego kotła. Owszem tak było ale ja jednak rozróżniłbym pewne elementy i je usystematyzował, gdyż niektóre, same w sobie, wcale nie musiałyby powodować "opóźnienia rozwoju" a wręcz przeciwnie. Tak jak pisałem wcześniej, rządy wojskowych, dyktatura itd uczyniła z Azjatyckich tygrysów potęgi gospodarcze. Zatem same w sobie nie musiały być czymś złym, najgorzej jak były one "na modłę" socjalistyczną i komunistyczną.

To właśnie te tendencję Ameryki Łacińskiej spowodowały takie opóźnienia rozwoju, brak stabilnych warunków do rozwoju gospodarki kapitalistycznej i jej ugruntowania. Co chwila do głosu dochodził lud sympatyzujący z lewicowymi bojówkami którym całkowicie nie po drodze było w kapitalizmie.

2 przykłady na 20 krajów i 9 autonomii. No po prostu szok. 

A mógłbyś porównać ilość osób żyjących na granicy ubóstwa w USA do ww. krajów?

Jakieś konkretne przykłady...?

Większość krajów Afryki doświadczyła albo wojen z sąsiadami, albo też wojen domowych, nie ma tam też zakorzenionej tradycji demokracji.

Japonia, Korea Płd., Tajwan, Singapur (republika) i chcesz powiedzieć, że nie widać po nich specjalnego bogactwa?

Równie dobrze mógłbyś rzecz, że sprzyja nacjonalizmowi, faszyzmowi czy każdemu innemu poglądowi.

Dopóki partia nie zacznie obiecywać rozdawnictwa dopóki tego socjalizmu nie ma. Patrz - 500+, 300+ i inne.

A dyktatura wbrew temu, co piszesz i czego nie dostrzegasz rodzi ogromne nierówności społeczne. Rodzi ona klasę biedną i niezadowoloną, która jest uciskana i prześladowana przez reżim. W dyktaturach najlepiej mają ci, którzy służą wiernie i bez szemrania. Nie sprzyja ona również rozwojowi kraju, bo nie ma wolności słowa, a co za tym idzie wymiany myśli, poglądów.

Znaczy się u nas zaczną? 
A tak na poważnie to, jak rozumiem prześledziłeś każdy przewrót wojskowy?
W Tajlandii też podlegają one zasadom o których piszesz? Próba przewrotu w Turcji była spowodowana czym?

Poszedłeś tak utartą linię, że nie dostrzegasz innych rzeczy. @dMS ma akurat całkowitą rację. Wszystko zależało od tego kto stał i czy dyktator miał szczęście.
Proponuję, abyś zerknął sobie na tabelkę - https://en.wikipedia.org/wiki/Miracle_of_Ch...cial_indicators ,gdzie za 3-letnich rządów demokratycznego prezydenta Patricio Aylwine spadło bezrobocie, wzrosło wynagrodzenie, spadła inflacja i nastąpił wzrost PKB.

Największe państwa, nie będę wymieniał wszystkich.

Indie, Bangladesz.

Widać bogactwo które kształtowało się i rozwijało pod rządami dyktatur. Japonia rozpoczęła wyścig jeszcze z poziomu samurajów.

Dopóki władzy nie będzie wybierać biedota, nie ma większego sensu obiecywanie rozdawnictwa.

To nie jest czarno-białe, pokazuje to chociażby sytuacja Azji południowo-wschodniej, gdzie dyktatury i pseudo demokracje (jak w Singapurze) pozwalają na oszałamiający wzrost bogactwa i rozwój tamtejszych społeczeństw.

A w Singapurze albo Chinach, zaczną się? Omawiamy przykład Ameryki łacińskiej, próby obalania ustrojów przez lewice/komunistów były na całym świecie, większe lub mniejsze, nawet w Europie zachodniej używając terroryzmu, skończyło się na łagodniejszej formie i socjal-demokracji.

Przewrót w Turcji to próba obalenia demokratycznych-populistycznych władz, sytuacja dość zbliżona do realiów latynoskich. Również z późniejszym tłamszeniem opozycji, prześladowaniach przeciwników politycznych itd.

Nie miał racji a to, że zależy od tego kto przejął władzę to sam mówiłem. Mógłbym się zgodzić z tym "szczęściem", jeżeli nie było wystarczająco silnej opozycji komunistycznej to dyktator miał większe "szanse". Problem w tym, że często ci dyktatorzy byli pro-socjalistyczni (np Kuba). Jeżeli były to władze pro-kapitalistyczne to była szansa na rozwój, tak jak w Chile. Z tego również wynika ich dobry rozwój dalej, po przewrocie Pinoceta "zakorzenił się" w tym kraju zwrot ku kapitalizmowi i gospodarce wolnorynkowej itd, efekt jest taki, że nawet po rządach dyktatury pozostał, inną sprawą jest to, że dużą rolę mogło być np. fizyczne wyeliminowane najbardziej lewicowych (przeszkadzających) środowisk w tym kraju.

W każdym razie Chile są otwarte na zewnętrzny kapitał, sprzyjające inwestorom, stabilne politycznie, efekty widać tak jak przedstawiłeś. Inwestorzy pchają się dosyć mocno, przykład chociażby polska KGHM i wiele innych (chociażby moja firma w której pracuje, zainwestowała tam kilkadziesiąt mln euro, mógłbym trochę wymieniać zachęty dla inwestorów tamtejszych władz).

USA. [...] ograniczają przyrost populacji (sterylizacja ludności)

Ja bym porównał te kraje z USA. W historii Stanaów widać z grubsza trzy regiony: rozwinięta Północ (ciągnąca resztę za uszy), syfne Południe i dziki Zachód. W krajach latynoamerykańskich zwraca uwagę jedna różnica - nie ma tam odpowiedników Północy (są Południa i Zachodu). Zapewne wynika to z kultury, Hiszpania i Portugalia dużą część XX wieku nie prezentowały nic więcej niż jakiś Meksyk czy Brazylia, i chyba tylko Bogata zachodnia Europa je z tego klopa wyciągnęły.

Inną sprawą jest to, że są mocne podstawy by twierdzić, że to wszystko była "bratobójcza" walka. Że komunizm i faszyzm mają taki sam, wspólny mianownik - socjalizm, oba anty wolnościowe, dyktatorskie. Główna oś sporu to narodowy czy międzynarodowy.

Obawiam się jednak, by ta demokracja im nie zaszkodziła, coraz mocniej do głosu dochodzą socjaliści i inne lewicujące środowiska w tym najlepiej rozwijającym się państwie Ameryki płd.

Wyjątkiem od reguły jest chyba tylko Chile, które w latach osiemdziesiątych przeszło liberalne reformy gospodarcze

???????