|
|
Brygantyna na ziemiach polskich
|
|
|
|
Czy znane są źródła (pisane, ikonograficzne, archeologiczne) potwierdzające występowanie zbroi typu brygantyna na ziemiach polskich? Na zachodzie Europy był to popularny rodzaj zbroi aż do XVI wieku i często automatycznie przekłada się to na założenie jej użytkowania również "u nas", ale... Nie kojarzę żadnego przedstawienia, milczą również opracowania bronioznawcze takie jak "Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500".
|
|
|
|
|
|
|
|
Płaty owszem, choćby Siedlątków ale brygantyna... nie znam. A teraz wyznaj, co knujesz, był kirys kryty, zbrojniki, teraz brygantyna?
|
|
|
|
|
|
|
|
Podobno brygantyną jest pancerz wyrzeźbiony na postaci Kazimierza IV na jego nagrobku. Według moich informacji brygantyna znajduje się także na Tryptyku Ukrzyżowania za gdańskiego kościoła mariackiego. Ja jednak obraz ten widziałem bardzo dawno temu i na ten szczegół uwagi nie zwracałem, więc nie mogę faktu ukazania brygantyny na tym obrazie ani potwierdzić, ani zaprzeczyć.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE A teraz wyznaj, co knujesz, był kirys kryty, zbrojniki, teraz brygantyna? wink.gif Słowo-klucz leży w innym założonym ostatnio przeze mnie temacie: "Konni kusznicy" Stąd prosta droga do brygantyny, co przy okazji skojarzyłem z innymi, wcześniejszymi okazami zbroi typu "metalowe płyty/płytki przynitowane do tkaniny.
QUOTE Podobno brygantyną jest pancerz wyrzeźbiony na postaci Kazimierza IV na jego nagrobku. Przepraszam, ale gdzie tu dopatrzono się jakiejkolwiek widocznej zbroi? http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=...=20080627224411
Ten post był edytowany przez Ramond: 26/02/2013, 19:59
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE gdzie tu dopatrzono się jakiejkolwiek widocznej zbroi? Pewnie wzięto te ciemne punkty za nity
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Pewnie wzięto te ciemne punkty za nity wink.gif Na KAPIE??? Toż to przecie strój liturgiczny.
|
|
|
|
|
|
|
|
Ja też to wiem ale może ktoś na to nie wpadł?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Ramond @ 26/02/2013, 19:13) Nie kojarzę żadnego przedstawienia, milczą również opracowania bronioznawcze takie jak "Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500". Pewnie niewiele pomogę, ale co do opracowań (choć nie bronioznawczych) to w I Tomie "Wojny i wojskowość polska w XVI wieku" M. Plewczyńskiego na stronie 50 jest taki o to fragment:
"Rzadziej już występowały na uzbrojeniu strzelców folgowe kirysy kryte, czyli brygantyny - skórzane kamizele podbite przynitowanymi do nich od spodu żelaznymi płytami (plata, ioppa). Nakładano je niekiedy na kolczugi."
|
|
|
|
|
|
|
|
Na Boga, cenię Plewczyńskiego ale opis pasuje mi raczej do płatów niż brygantyny...
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekhm... Informację o Kazimierzu IV znalazłem w pewnym miejscu w internecie dla miłośników uzbrojenia. Powinienem wcześniej sprawdzić. Przepraszam.
QUOTE skórzane kamizele podbite przynitowanymi do nich od spodu żelaznymi płytami (plata, ioppa). Barg
QUOTE opis pasuje mi raczej do płatów niż brygantyny lancelot
Cytat za Wikipedią: "[brygantyna to]skórzana kurtka z naszytymi lub przynitowanymi od wewnątrz płytkami metalowymi". Moim więc zdaniem opis Plewczyńskiego pasowałby do brygantyny.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(lancelot @ 26/02/2013, 21:26) Na Boga, cenię Plewczyńskiego ale opis pasuje mi raczej do płatów niż brygantyny... A czyż ewolucja płatów nie poszła w dwóch kierunkach? Pierwszy to właśnie brygantyny, drugi to kirysy kryte. Cytat: „W przypadku brygantyny żelazne folgi zastępowano drobniejszymi elementami, przez co uzyskiwała ona większą elastyczność. […]" Tu fragment o kirysach krytych i zaraz w następnym akapicie - "Ten typ zbroi zapisano w rejestrach dwukrotnie, w obu przypadkach w 1531 r. Płaty miał propornik Jan z Pilzna w rocie Andrzeja Bylickiego (plathij) oraz strzelec Błażej (plathij) w rocie Hieronima Noskowskiego.” Za - Aleksander Bołdyrew „Piechota zaciężna w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku” strony 249 i 250.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Pewnie niewiele pomogę, ale co do opracowań (choć nie bronioznawczych) to w I Tomie "Wojny i wojskowość polska w XVI wieku" M. Plewczyńskiego na stronie 50 jest taki o to fragment:
"Rzadziej już występowały na uzbrojeniu strzelców folgowe kirysy kryte, czyli brygantyny - skórzane kamizele podbite przynitowanymi do nich od spodu żelaznymi płytami (plata, ioppa). Nakładano je niekiedy na kolczugi." Znam to i właśnie tego rodzaju wypowiedzi w opracowaniach nie-bronioznawczych skłoniły mnie do założenia tematu tego i o konnych kusznikach w Polsce. Otóż nie wiadomo, skąd Plewczyński czerpał informację na temat stosowania brygantyny przez strzelców. Żadna znana mi informacja źródłowa nie potwierdza tego, ani w ogóle nie mówi o brygantynie na ziemiach polskich. Nawet autorytet taki jak prof. Nowakowski nie zająknął się ani słowem o brygantynie w "Uzbrojeniu w Polsce średniowiecznej 1450-1500". Pytanie więc, czy prof. Plewczyński zna autentyczne wzmianki o "plata, ioppa" z XVI wieku, czy może miesza z wiekiem XIV?
QUOTE Cytat za Wikipedią: "[brygantyna to]skórzana kurtka z naszytymi lub przynitowanymi od wewnątrz płytkami metalowymi". Moim więc zdaniem opis Plewczyńskiego pasowałby do brygantyny. Pasowałby, gdyby nie słowa "plata, ioppa", które odnoszą się do XIV wiecznych płatów.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE A czyż ewolucja płatów nie poszła w dwóch kierunkach? Pierwszy to właśnie brygantyny, drugi to kirysy kryte. Cytat: „W przypadku brygantyny żelazne folgi zastępowano drobniejszymi elementami, przez co uzyskiwała ona większą elastyczność. […]" Poszła, co nie zmienia faktu, że brygantyna nie jest zbudowana z folg...
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE "Ten typ zbroi zapisano w rejestrach dwukrotnie, w obu przypadkach w 1531 r. Płaty miał propornik Jan z Pilzna w rocie Andrzeja Bylickiego (plathij) oraz strzelec Błażej (plathij) w rocie Hieronima Noskowskiego.” Drobny problem, że znane nam płaty przeżywały rozkwit w pierwszej połowie XIV wieku i zanikły w pierwszej połowie XV wieku - wątpliwe, by ktoś używał ich w wieku XVI. Czym więc mogły być "plathij"?
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|