Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
5 Strony  1 2 3 > »  
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Wolna elekcja: plusy i minusy,
     
lukaszek33
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 100
Nr użytkownika: 59.418

Michal Tyszecki
Stopień akademicki: magister
Zawód: ksiadz
 
 
post 17/03/2010, 7:13 Quote Post

Wolna elekcja Jest zjawiskiem bardzo znanym i kojarzony z Rzeczpospolitą Szlachecką tak samo mocno jak Liberum Veto.
Konstytucja 3 Maja znosiła ją określając jako przyczynę licznych nieszczęść.

Jednakże chciałem zapytać, czy można ją ocenić jedynie negatywnie ? Wiadomo ,że była okazją do ingerowania dworów zagranicznych we wewnętrzne sprawy Polski, szerzyła się korupcja oraz czasami dochodziło do wystąpień zbrojnych kiedy jej rezultat nie satysfakcjonował której ze stron.
Jednakże za plus wolnej elekcji można chyba uznać że dzięki niej na tronie nie zasiadł nigdy żaden krwawy tyran pokroju Henryka VIII. Również kandydaci do tronu nie byli postaciami słabymi i pozbawionymi jakichkolwiek talentów. Ich możliwości i dalsze działania a szczególnie próby reform były ograniczane przez szlachtę oraz sejm jednakże kilku królów w ten sposób wybranych (np. Stefan Batory) okazywali się być sprawnymi władcami.
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
Marthinus
 

VIII ranga
********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 3.019
Nr użytkownika: 38.063

Marcin
Stopień akademicki: Mgr
Zawód: Nauczyciel/Archeolog
 
 
post 17/03/2010, 7:29 Quote Post

Powiedziałbym że idea Wolnej elekcji wyprzedzała swoją epokę.Szlachta jako ówczesna reprezentacja społeczeństwa miała możliwość wyboru władcy tak jak my dzisiaj prezydenta czy Sejm.Niestety z czasem wraz z postępującym upadkiem państwa również Wolna elekcja stała się zjawiskiem destrukcyjnym dla Rzeczpospolitej.Zresztą ostatnie elekcje trudno nazwać wolnymi.Była to już czysta iluzja.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
piotral
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 880
Nr użytkownika: 62.951

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 17/03/2010, 8:57 Quote Post

Tragiczna idea wdrożona w życie.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
mardw
 

Unregistered

 
 
post 17/03/2010, 9:58 Quote Post

Wolna elekcja była doskonałym narzędziem ingerowania obcych monarchów w naszą politykę.
 
Post #4

     
karolz77
 

Wciąż młody wilk
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.197
Nr użytkownika: 62.745

KAROL
Stopień akademicki: mgr
Zawód: Prekariusz
 
 
post 17/03/2010, 11:54 Quote Post

Moim skromnym zdaniem to była jedna z największych głupot w naszych dziejach. Pozwalała na ingerencje obcych w nasze sprawy chocby przez sam fakt możliwości wyboru króla co tylko "zachęcało" sąsiednie mocarstwa do zaangażowania się na rzecz elekcji przychylnego kandydata, osłabiała więź monarchy z państwem który traktował ją czasem jako folwark na którym jest tylko dożywotnim zarządcą, wreszcie w połączeniu z trudnym charakterem niezdecydowanej szlachty destabilizowała państwo vide sprawa Sasa i Lasa. No ale szlachta wszystkie reformy dążące do usprawnienia państwa uważała za pogwałcenie swych praw i utożsamiała dobro publiczne ze swoją specyficznie pojmowaną wolnością...
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
Marthinus
 

VIII ranga
********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 3.019
Nr użytkownika: 38.063

Marcin
Stopień akademicki: Mgr
Zawód: Nauczyciel/Archeolog
 
 
post 17/03/2010, 12:29 Quote Post

Obawiam się jednak że wszyscy moi Przedmówcy oceniają ideę Wolnej elekcji z punktu widzenia człowieka współczesnego znającego dalszy rozwój wypadków w których to Wolna elekcja odgrywała niewątpliwe rolę destabilizującą i jak to zostało napisane stwarzała możliwości ingerencji obcych mocarstw w nasze sprawy wewnętrzne.
Z założenia miała być jednak gwarancją wyboru władcy popieranego przez ogół szlachty godnego tego zaszczytu.Jeszcze raz podkreślę że moim zdaniem sama idea Wolnej Elekcji wyprzedzała swoją epokę.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
kundel1
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.735
Nr użytkownika: 47.745

Jacek Widor
Zawód: plastyk
 
 
post 17/03/2010, 12:50 Quote Post

Dostrzegam same minusy, a porównanie z możliwością wyboru dzisiaj posłów na Sejm (wtedy zresztą też ich wybierano) czy prezydenta nie stawia tego obyczaju w lepszym świetle. Efekty są równie wątpliwe, choć oczywiście zdarzają się wybory ludzi kompetentnych i zdolnych.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
Marthinus
 

VIII ranga
********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 3.019
Nr użytkownika: 38.063

Marcin
Stopień akademicki: Mgr
Zawód: Nauczyciel/Archeolog
 
 
post 17/03/2010, 12:57 Quote Post

"Stwierdzono, że demokracja jest najgorszą formą rządu, jeśli nie liczyć wszystkich innych form, których próbowano od czasu do czasu."
Winston Churchill

Moje porównanie nie odnosiło się do słuszności lub też nie wprowadzenia w życie idei Wolnej elekcji.Podkreślało jedynie innowacyjność tego pomysłu.Gdy w innych krajach rodził się zamysł władzy absolutnej u nas w pewnym sensie odżywała idea Demokracji.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
karolz77
 

Wciąż młody wilk
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.197
Nr użytkownika: 62.745

KAROL
Stopień akademicki: mgr
Zawód: Prekariusz
 
 
post 17/03/2010, 13:12 Quote Post

QUOTE(Marthinus @ 17/03/2010, 12:29)
Jeszcze raz podkreślę że moim zdaniem sama idea Wolnej Elekcji wyprzedzała swoją epokę.
*



Na pewno masz rację tylko później a zwłaszcza w XVIII w. kiedy potęga ościennych państw była zbudowana na absolutyźmie to wyprzedzenie stało się wynaturzeniem, wręcz patologią. I wielu ówczesnych myślicieli już u schyłku rządów Sobieskiego to zauważyło.
 
User is offline  PMMini Profile Post #9

     
piotral
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 880
Nr użytkownika: 62.951

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 17/03/2010, 14:03 Quote Post

Liczę je od Ludwika Węgierskiego poczynając. Od samego początku - od pierwszej do ostatniej elekcji była ona popisem niesamowitej korupcji (szeroko rozumianej) i sobkostwa. Pieniędzy przyjmowanych z obcych rąk. Coraz dalej posuniętego rozkładu Państwa. Lepiej było raz na zawsze pod Habsburgów np. trafić niż ten cały Cyrk w koło macieju rozgrywać.
Cytat Churchilla "Stwierdzono, że demokracja jest najgorszą formą rządu, jeśli nie liczyć wszystkich innych form, których próbowano od czasu do czasu." Ma się nijak do wolnych Elekcji - bo nie uważał tego za demokrację z całą pewnością - była to raczej "forma którą próbowano od czasu do czasu". Pomysł, że jakiś Francuzik mógłby zasiadać na tronie Anglii bo sypnął groszem.....
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
Wlad
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.164
Nr użytkownika: 20.015

W³odzimierz Konefa³
 
 
post 17/03/2010, 15:11 Quote Post

W takim razie co Waćpanowie proponują zamiast wolnej elekcji po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów?
Tylko, zeby rozwiązanie było możliwe do przeprowadzenia w realiach epoki.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
karolz77
 

Wciąż młody wilk
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.197
Nr użytkownika: 62.745

KAROL
Stopień akademicki: mgr
Zawód: Prekariusz
 
 
post 17/03/2010, 15:36 Quote Post

Był tu nielichy problem w postaci wieku Anny Jagiellonki. Gdyby była młodsza i zdolna do potomstwa, można ją by ożenić najlepiej oczywiście od razu z Batorym i uczynić z nich twórców nowej dynastii panującej w RP - Batoriańsko - Jagiellońskiej. Inna propozycja - dynastia Wazów począwszy oczywiście od Zygmunta III.
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
piotral
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 880
Nr użytkownika: 62.951

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 17/03/2010, 15:40 Quote Post

Dlaczego PO Jagiellonach? Byli Piastowie na świecie a ,że nie pasowali nie którym - cóż z tego? Nic nie mogło być gorsze niż Ludwig Węgierski i to co potem nastąpiło. Bez tego Polska była by normalnym europejskim krajem.
 
User is offline  PMMini Profile Post #13

     
Husarz
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 791
Nr użytkownika: 1.222

 
 
post 17/03/2010, 16:05 Quote Post

Dlaczego uważacie, że to wolna elekcja umożliwiała ingerencję obcych państw ?

Rozumiem "liberum veto" jak najbardziej - przekupić jednego posła jest łatwo. Ale w przypadku wolnej elekcji należałoby przekupić ileś tam tysięcy.

Osobiście uważam że "wolna elekcja" była bardzo dobrym rozwiązaniem. To raczej w innych kwestiach naszego ustroju niezbędne były reformy.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #14

     
Wlad
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.164
Nr użytkownika: 20.015

W³odzimierz Konefa³
 
 
post 17/03/2010, 16:08 Quote Post

QUOTE
Był tu nilichy problem w postaci wieku Anny Jagiellonki. Gdyby była młodsza i zdolna do potomstwa, można ją by ożenić najlepiej oczywiście od razu z Batorym i uczynić z nich twórców nowej dynastii panującej w RP - Batoriańsko - Jagiellońskiej.

Projekt całkiem fajny. Niestety Anna urodziła się wtedy kiedy się urodziła, więc ta wersja odpada.
QUOTE
Inna propozycja - dynastia Wazów począwszy oczywiście od Zygmunta III.

No i tak było w rzeczywistości. Tylko co po Janie Kazimierzu. Zakładając nawet, że nie abdykował to i tak szansę na przedłużenie dynastii miał raczej marne.
QUOTE
Dlaczego PO Jagiellonach?

Bo generalnie to po Jagiellonach zaczynają się królowie elekcyjni i wolna elekcja.
QUOTE
Byli Piastowie na świecie a ,że nie pasowali nie którym - cóż z tego? Nic nie mogło być gorsze niż Ludwig Węgierski i to co potem nastąpiło.

Tutaj to trzeba mieć pretensję do Kazimierza Wielkiego (notabene piasta), że się zgodził na taki układ.
QUOTE
Bez tego Polska była by normalnym europejskim krajem.

Czyli Polska w granicach za panowania Kazimierza Wielkiego?
Ciekawe jak wtedy zniosła by naciski sąsiadów?

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #15

5 Strony  1 2 3 > »  
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej