|
|
Rada królewska Kazimierza Wielkiego
|
|
|
senator maciek
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 1 |
|
Nr użytkownika: 25.525 |
|
|
|
Maciek Duplaga |
|
Zawód: student |
|
|
|
|
Prosiłbym o jakieś informacje na temat rady królewskiej w okresie panowania Kazimierzw Wielkiego. Chodzi mi o jej skład, pozycję i kompetencje.
|
|
|
|
|
|
|
|
Pomogę o tyle, że odeślę do lektury pozycji o historii ustroju Polski autorstwa Juliusza Bardacha.
|
|
|
|
|
|
|
|
Polecam zapoznanie się z dwoma pracami:
Jerzy Wyrozumski, Kazimierz Wielki, Wrocław 2004.
Janusz Kurtyka, Odrodzone Królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań, Kraków 2001.
Przypominam sobie, że tą tematyką zajmuje się młody dr z IH PAN w Krakowie, Andrzej Marzec, który jest autorem rozprawy doktorskiej (chyba jeszcze niepublikowanej? ) pt. Elita urzędnicza Małopolski w otoczeniu ostatnich koronowanych Piastów. Może znajdziesz jeszcze ciekawe informacje w zbiorze materiałów konferencyjnych pt.
Monarchia w średniowieczu. Władza nad ludźmi, władza nad terytorium. Studia ofiarowane profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi, red. J. Pysiak, A. Pieniądz-Skrzypczak i M. R. Pauk, Warszawa 2002 (artykuł A. Marca pt. Elita wobec władcy, władca wobec elity w królestwie Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego).
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Primo! @ 6/12/2006, 2:34) Polecam (...) O tej porze nie polecaj, tylko śpij
BTW. książki J. Wyrozumskiego nie polecam w tej kwestii, bo jest to raczej biografia z popularnej serii, niż źródło wiedzy dla historyka (nie ubliżając, oczywiście, znakomitemu Profesorowi Wyrozumskiemu)
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(althaar @ 6/12/2006, 18:49) O tej porze nie polecaj, tylko śpij Kto może zasnąć, ten śpi.
QUOTE(althaar @ 6/12/2006, 18:49) BTW. książki J. Wyrozumskiego nie polecam w tej kwestii, bo jest to raczej biografia z popularnej serii, niż źródło wiedzy dla historyka (nie ubliżając, oczywiście, znakomitemu Profesorowi Wyrozumskiemu) Nie jest tak źle, to całkiem solidne dziełko oferujące sporą dawkę wiedzy. Mam tylko jedną podstawową uwagę odnośnie tej książki Wyrozumskiego. Niestety w warstwie treściowej wydanie trzecie z 2004 roku (rzekomo poprawione i uzupełnione), praktycznie niczym nie różni się od dwóch wcześniejszych (1982, 1986). Wyliczenie kilku nowszych książek i artykułów z ostatnich 20 lat to jakby trochę za mało, ponieważ czasem przydałaby się korekta niektórych poglądów.
|
|
|
|
|
|
|
|
Rada królewska za Kazimierza Wielkiego miała częściowo stały skład, mianowicie: - bp krakowski - kanclerz krakowski - podkanclerzy królestwa - kasztelan krakowski - wojewoda krakowski - podskarbi - wielkorządca krakowski Rada była organem doradczym i niekiedy współdecydowała wraz z królem.
|
|
|
|
|
|
|
enamoured
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 5 |
|
Nr użytkownika: 42.365 |
|
|
|
Zawód: uczen |
|
|
|
|
QUOTE(senator maciek @ 5/12/2006, 12:47) Prosiłbym o jakieś informacje na temat rady królewskiej w okresie panowania Kazimierzw Wielkiego. Chodzi mi o jej skład, pozycję i kompetencje.
Może pomoże to innym poszukującym. Na podstawie "Historii Ustroju i prawa polskiego" Juliusza Bardacha:
W monarchii stanowej ukształtowały się urzędy centralne o zasięgu ogólnopaństwowym. Doszło do tego przez rozszerzenie zasięgu działania urzędów nadwornych dzielnicy krakowskiej na całe państwo. Urzędy centralne dzielono na "koronne" i "nadworne", lecz rozróżnienie to miało znaczenie jedynie w zakresie nomenklatury. Pojęć "koronny i nadworny" nie należy utożsamiać z pojęciami "państwowy i dworski" ponieważ nie dokonano jeszcze wówczas rozgraniczenia obu funkcji.
Zjednoczenie polityczne Polski i tendencja do centralizacji władzy państwowej stanowiły podstawę rozwoju kancelarii królewskiej jako kluczowej komórki zarządu państwa. Dlatego urzędy kanclerza i podkanclerzego najwcześniej nabrały charakteru ogólnopaństwowych. Przez pewien czas utrzymywała się jeszcze zasada, że dokument wystawiał formalnie kanclerz tej ziemi, w której król przebywał, korzystając jednak z aparatu kancelarii królewskiej i podkanclerzego krakowskiego jako faktycznego jej kierownika. Podkanclerzy ten pierwszy uzyskał charakter urzędnika ogólnopaństwowego. Po roku 1320 zaczął on używać tytułu podkanclerzego dworu lub króla, poten podkanclerzego Królestwa Polskiego. Jego śladem poszedł za Ludwika Węgierskiego kanclerz krakowski przybierając tytuł kanclerza Królestwa Polskiego, potem kanclerza koronnego, i usuwając w cień kanclerzy ziemskich, których urzędy w pierwszej połowie XV wieku zanikły ostatecznie.
Formalna różnica pomiędzy kanclerzem a podkanclerzym polegała na tym, że kanclerz pieczętował wydane przez siebie akta wielką pieczęcią, a podkanclerzy mniejszą. Moc owych pieczęci była jednakowa. Dzielili oni między sobą funkcje, ale do ustalonego podziału ich nie doszło. Kanclerz z podkanclerzym prowadzili korespondencję dyplomatyczną; jednocześnie z kancelarii wychodziły akta dotyczące zarządu wewnętrznego, przywileje, nadania królewskie. Rola ich wzrosła za panowania Władysława Jagiełły, kiedy kancelaria królewska przekształciła się z instrumentu władzy monarszej w centralny organ administracyjny Korony. Dzięki skupieniu w kancelarii przedstawicieli elity intelektualnej (w tej liczbie i profesorów Uniwersytety Krakowskiego) i politycznej formułowała ona poglądy i stanowisko prawno-ustrojowe monarchy i Rady Królewskiej.
W zjednoczonym państwie powstał skarb centralny pod zarządem podskarbiego krakowskiego, który zaczął tytułować się królewskim, podczas gdy urząd skarbnika krakowskiego rychło zanikł. Do funkcji podskarbiego należał ogólnopaństwowy zarząd skarbowy. Dokonywał on wypłat ze skarbu do niego napływały wszelkie dochody pieniężne. Objął też nadzór nad mennicą. Podskarbi królewski zwany potem koronnym, sprawował również pieczę nad skarbem królewskim, w którym były przechowywane insygnia władzy królewskiej, oraz nad archiwum państwowym. W XV powstał urząd podskarbiego nadwornego jako zastępcy podskarbiego koronnego. Podskarbi nadworny prowadził rachunki skarbowe, był więc głównym rachmistrzem państwa. W połowie XIV w powstał urząd marszałka dworu (1358) znany wcześniej na Śląsku. Do funkcji jego należał zarząd dworu; by też mistrzem ceremonii. Z tytułu zarządu dworu sprawował marszałek nadzór i sądownictwo nad dworzanami. W XV zaczął on ustanawiać ceny żywności w miejscu pobytu króla. Początkowo był tylko jeden marszałek, który od schyłku XIV zaczął używać tytułu marszałka Królestwa Polskiego albo koronnego. W początku XV ustanowiono jego zastępce z tytułem marszałka nadwornego.
|
|
|
|
|
|
|
LangiCzersk
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 7 |
|
Nr użytkownika: 71.594 |
|
|
|
Mateusz £angowski |
|
|
|
|
Za Kazimierza Wielkiego, skład na rok 1368
- biskup krakowski Florian - kanclerz krakowski Janusz Suchywilk - archidiakon krakowski Zawisza - podkanclerz Janko z Czarnkowa - wielkorządca krakowski Bodzęta - kanonik królewski Michałko - notariusz królewski Szymko - zarządca mennicy Jan Jelitko - kasztelan krakowski - Jan z Melsztyna - wojewoda sandomierski - Piotr Nieorza - podsęk krakowski - Andrzej Wawrowski - podkomorzy krakowski - Mściwoj - Otto z Pilczy - podskarbowi Świętosław i Dymitr - budowniczy królewski "magister murorum" Szczepanko
To tak dla potomnych, może kiedyś komuś się przyda : )
Łangi
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(LangiCzersk @ 4/03/2011, 16:01) - podsęk krakowski - Andrzej Wawrowski
Podsędek krakowski, tak dla potomnych
|
|
|
|
|
|
|
|
Tu brakuje jeszcze dawnego wielkorządcy Krakowa - Małochy.
Warto też dodać, że Szymko prawdopodobnie był bratem Janka z Czarnkowa.
|
|
|
|
|
|
|
TomaszVI
|
|
|
I ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 28 |
|
Nr użytkownika: 78.205 |
|
|
|
Tomasz Synowiec |
|
Zawód: uczen |
|
|
|
|
A moglibyście jeszcze opisać czym zajmowali sie poszczególni urzędnicy bo jedyne dostępne mi żródło to wikipedia której niezbyt ufam
|
|
|
|
|
|
|
|
Jakie kompetencje i możliwości miała Rada Królewska? Czy mogła wpływać na obsadę tronu polskiego?
|
|
|
|
|
|
|
woste
|
|
|
II ranga |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 62 |
|
Nr użytkownika: 103.352 |
|
|
|
Wojtek |
|
Stopień akademicki: magister |
|
|
|
|
Witam mam prośbę. Poszukuję informacji dotyczących członków Rady Królewskiej/Senatu w okresie Dynastii Piastów i Jagiellonów. Na początek interesują mnie biskupi. Tak na dobre kształt Senatu i Rady (jeśli chodzi o biskupów) ukształtował się w 1569 r. a jak było wcześniej. Jako pierwszy był biskup gnieźnieńskie, później krakowski a później ... i tu zaczynają się schody. W pierwszym okresie było wiele diecezji (lubuska, kruszwicka, włocławska, wrocławska, kołobrzeski, kamiński i woliński), dostawszy się pod panowanie niemieckie, przepadli i nie byli już członkami Rady/Senatu. Byli również biskupi łacińscy z Rusi.
Pytanie: Którzy konkretnie biskupi zasiadali w jakim czasie w Radzie/Senacie. Interesują mnie dokładne daty który biskup w jakim okresie oraz źródło. Nie mogę nic na ten temat znaleźć. Pozdrawiam i dziękuje
|
|
|
|
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|