Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Okrzyki pogromowe, Joanna Tokarska-Bakir
     
septimanus79
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.047
Nr użytkownika: 62.287

Zawód: geofizyk
 
 
post 18/12/2012, 21:16 Quote Post

w roku 2012 wydawnictwo Czarne wydało wspaniałą i poruszającą książkę Joanny Tokarskiej-Bakir "Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1946". To kolejne i chyba najciekawsze rozliczenie się z pokłosiem polskiego antysemityzmu w latach wojny i tuż po. Książka Tokarskiej-Bakir jest zbiorem szkiców z pogranicza historii, socjologii i antropologii, dającym nową i inspirującą perspektywę poznawczą. Dla zainteresowanych dziejami relacji polsko - żydowskich lektura obowiązkowa.

z opisu:
' W swej najnowszej książce Joanna Tokarska-Bakir opisuje sytuację Żydów ukrywających się po likwidacji gett we wsiach regionu kielecko-sandomierskiego, zwłaszcza stosunek do nich miejscowej ludności chrześcijańskiej oraz partyzantów, zarówno formacji podporządkowanych Armii Krajowej, jak i Armii Ludowej. Istotnym przedłużeniem głównego tematu są dzieje Żydów tego rejonu po zakończeniu wojny, z cezurą pogromu kieleckiego w lipcu 1946, a następnie dzieje pamięci o tych wydarzeniach: porównanie zapisanych relacji, zeznań sądowych bądź wysłuchanych opowieści żydowskich i polskich. Autorka stroni od uogólnień, pokładając nadzieję raczej w studiach dobrze udokumentowanych przypadków. Z nich najbardziej dramatyczne są historie dwóch partyzanckich oddziałów: AL „Świt” i AK „Wybranieckich” – oba bezlitośnie zabijały Żydów zgłaszających się na ochotnika do walki z Niemcami oraz ukrywających się po lasach, niekiedy dokonując egzekucji pod pozorem fikcyjnego wyroku sądu specjalnego za rzekomą współpracę z okupantem. Książka opowiada też dzieje relacji jednego z żołnierzy oddziału „Barabasza”, Ryszarda Maja, którego wstrząsająca opowieść o wykonywanych przez partyzantów egzekucjach Żydów nie została dotąd ujawniona.'

opinie i omówienia:
' „Okrzyki pogromowe” są dziełem porażającym swą grozą, moralnym okrucieństwem opowieści o wojennej partyzantce i powojennych morderstwach. Ale są także kamieniem milowym na drodze, jaką przeszła polska etnografia, która w ciągu najwyżej paru pokoleń z poczciwej wiedzy o obyczajach i strojach ludu przeobraziła się w naukę (zwaną też antropologią), łamiącą najgłębiej ukryte kody kultury i mitu. Etnograf jest dzisiaj jak detektyw, który wysłuchując opowieści uczestników i świadków epoki, dowiaduje się o nich – o ich czynach i o ich myśleniu – rzeczy, jakich oni sami o sobie wiedzieć nie chcą i nie mogą, a jakie zdradza ich język, ich porzekadła, ich modlitwa, ich lęk, ich krzyk. Etnograf, jak historyk, żywi się dzisiaj wszystkim: relacją ustną i odszukaną w archiwum, starożytną legendą i protokołem sądowym. Joanna Tokarska-Bakir jest niezrównanym przewodnikiem po tej krainie rzeczy mglistych.' - Jerzy Jedlicki
' Z entuzjazmem popieram dwukierunkowe podejście autorki – zarówno z punktu widzenia antropologii, jak i historii. W łączeniu historii, socjologii oraz antropologii, może także innych nauk, widzę przyszłość historii. Łączenie jest wręcz konieczne dla naszej dyscypliny – jeśli chce być nauką, a nie rzemiosłem służącym odtwarzaniu rzeczywistości minionej.' - Marcin Kula, „Kultura Liberalna”
' W tomie znajdziemy wstrząsające świadectwa ludzi ocalałych z Zagłady, którzy opowiadają o tym, jak polscy sąsiedzi zachowywali się wobec Żydów w trakcie II wojny światowej, ale i po jej zakończeniu. Przeczytamy również świadectwa samych sąsiadów, których „historie mówione" Tokarska-Bakir inteligentnie analizuje, wskazując na możliwe przyczyny antysemityzmu, jaki z nich wyziera. Tytułowy szkic „Okrzyki pogromowe" to z kolei wnikliwe badanie haseł, jakie skandowały tłumy podczas powojennych pogromów żydowskich w Rzeszowie, Krakowie oraz Kielcach. Kluczem do rozszyfrowania znaczeń tych, przepełnionych nienawiścią okrzyków są antropologia performatywności Victora Turnera oraz koncepcja Eliasa Canettiego, w myśl której tłum jest masą, która „dąży do niepowstrzymanego wzrostu i homogenizacji". Książka Joanny Tokarskiej-Bakir dotyka wielu kwestii wypieranych z masowej świadomości – opowiada chociażby o antysemityzmie powszechnym wśród polskich partyzantów. Autorce za szczerość z pewnością dostanie się od niektórych środowisk, zamkniętych na dekonstrukcję rodzimych mitów. A szkoda, bo rzetelna praca antropolożki zasługuje na najwyższy szacunek. Lektura obowiązkowa.' - Hanna Rydlewska, Przekrój


user posted image


recenzje:
- Marcin Kula 'Inspiracja dla historyków. O „Krzykach pogromowych” Joanny Tokarskiej-Bakir' / kulturaliberalna.pl
- Marek Bachorski-Rudnicki '"Okrzyki pogromowe". Szkice z antropologii historycznej Polski' / wiadomosci24.pl
- 'Joanna Tokarska-Bakir „Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939-1946”' / dziennikwschodni.pl



Ten post był edytowany przez septimanus79: 19/12/2012, 11:59
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej