|
|
Echnaton i Arka Przymierza
|
|
|
Samurat
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 6 |
|
Nr użytkownika: 105.165 |
|
|
|
Zawód: uczen |
|
|
|
|
Czy jest możliwe, że Amenhotep IV pomógł Mojżeszowi i Hebrajczykom opuścić Egipt? Data życia zarówno Echnatona jak i Mojżesza nie są nam dokładnie znane. Mojżesz wprowadził monoteizm a Amenhotep IV próbował (nieudolnie) również monoteizm wprowadzić ( ewentualnie henoteizm, jednak ja będę się trzymać wersji z próbą wprowadzenia monoteizmu przez faraona)... Czytałam również dwie teorię dotyczące próby wprowadzenia monoteizmu: 1. Hebrajczycy uciekający z Egiptu zapożyczyli monoteistyczny kult od Echnatona. 2. Echnaton będący pod wrażeniem cudów dokonanych (rzekomo) przez Boga Hebrajczyków zaczął czcić go pod postacią Atona. Arka nigdy nie została odnaleziona ( przyjęło się, że znajduję się w Etiopii, ale czy jest na to jakieś potwierdzenie? Święty Graal przecież też kiedyś był po czym zaginął i rzadko słyszę, żeby ktokolwiek wierzył w jego istnienie). Czy byłoby możliwe, że to nie tyle Arka pomogła Mojżeszowi bezpiecznie opuścić Egipt a właśnie Faraon? Może to nie dzięki Arce lud hebrajski był niezwyciężony a właśnie dzięki armii bądź pozwoleniu Amenhotepa IV na opuszczenie przez Hebrajczyków Egiptu?
|
|
|
|
|
|
|
|
Samurat
CODE Czy jest możliwe, że Amenhotep IV pomógł Mojżeszowi i Hebrajczykom opuścić Egipt? Data życia zarówno Echnatona jak i Mojżesza nie są nam dokładnie znane. Orientacyjnie są (jeśli Mojżesz to realna postać ). Na bidę wiek różnicy by między nimi był.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Samurat @ 11/10/2019, 16:38) Czy jest możliwe, że Amenhotep IV pomógł Mojżeszowi i Hebrajczykom opuścić Egipt? Data życia zarówno Echnatona jak i Mojżesza nie są nam dokładnie znane. Mojżesz wprowadził monoteizm a Amenhotep IV próbował (nieudolnie) również monoteizm wprowadzić ( ewentualnie henoteizm, jednak ja będę się trzymać wersji z próbą wprowadzenia monoteizmu przez faraona)... Czytałam również dwie teorię dotyczące próby wprowadzenia monoteizmu: 1. Hebrajczycy uciekający z Egiptu zapożyczyli monoteistyczny kult od Echnatona. 2. Echnaton będący pod wrażeniem cudów dokonanych (rzekomo) przez Boga Hebrajczyków zaczął czcić go pod postacią Atona. Arka nigdy nie została odnaleziona ( przyjęło się, że znajduję się w Etiopii, ale czy jest na to jakieś potwierdzenie? Święty Graal przecież też kiedyś był po czym zaginął i rzadko słyszę, żeby ktokolwiek wierzył w jego istnienie). Czy byłoby możliwe, że to nie tyle Arka pomogła Mojżeszowi bezpiecznie opuścić Egipt a właśnie Faraon? Może to nie dzięki Arce lud hebrajski był niezwyciężony a właśnie dzięki armii bądź pozwoleniu Amenhotepa IV na opuszczenie przez Hebrajczyków Egiptu? Po pierwsze: - żadni "Hebrajczycy" z Egiptu uciec nie mogli, bo też w Egipcie żadnych Hebrajczyków nie było. Nazwa "Hebrajczycy" pojawia się znacznie później. Uciekać mogli jedynie Semici Zachodni - nazwa ta nie określa czy klasyfikuje przynależności etnicznej, ale określa przynależność do grupy lingwistycznej -tj grupy ludności posługujacej się "wspólnym" językiem lub jego dialektami ( językami należącymi do jednej grupy jez).
Po drugie: - rzecz najważniejsza: ani Echnaton nie był monoteistą, ani tym bardziej nie był nim Mojżesz czy ówcześni semici. Echnaton był henoteistą, a Żydzi monoteistami par excellence stają się dopiero w średniowieczu - czy w początkach tej epoki czy za czasów Majmonidesa, kwestia dla tego tematu jest nieistotna. W pierwszym czy drugim wieku naszej ery judaizm jest monolatrią, a nie monoteizmem. Szerzej na temat żydowskiej monolatrii, jako rodzaju henoteizmu np w: "Jew and Gentile in Ancient World" L.H.Feldmana rozdział 5 str 123-172 w szczegolności str 150-151.
Po trzecie: - pomijając już wszelkie niedogodności związane z sychronizacją domniemanego opuszczenia Semitów Zach a panowaniem Echnatona, to wypada zauważyć, że Izrael jako "samodzielny" byt polityczny po raz pierwszy pojawia się na steli Merenptaha, nie wcześniej.
|
|
|
|
|
|
|
|
Zasadniczo opis podboju Kanaanu w ks. Joz. to realia po Ramzesie III. Ale Merneptah już jakichś Srlaa w Palestynie zastał.
|
|
|
|
|
|
|
|
Tak w ogóle, to jest znany przybliżony moment wygaśnięcia egipskiej kontroli nad Lewantem w II tyś. p.n.e.?
|
|
|
|
|
|
|
|
Po Ramzesie III Egipt pogrążał się w coraz większym kryzysie. Dopiero za Szeszonka słychać znów o Egipcjanach w Palestynie, ale to był epizod.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Pimli @ 12/10/2019, 11:52) Tak w ogóle, to jest znany przybliżony moment wygaśnięcia egipskiej kontroli nad Lewantem w II tyś. p.n.e.?
Lewant to termin bardzo szeroki. Imperium egipskie za czasów Totmesa III rozciąga się od nadmorskiego Ugarit po Kadesz w głębi lądu. Ten obszar stopniowo będzie się zmniejszał wraz ze wzrostem potęgi Hetytów. Kluczową jest tu oczywiście bitwa pod Kadesz, której rezultatem jest zastopowanie imperialnych zakusów Ramzesa II przez Muwatallisa, a po piętnastu latach od Kadesz skonfliktowane mocarstwa podpisują traktat pokojowy. Praktycznie od tego wydarzenia strefa wpływów Egiptu na terenach szeroko rozumianego Lewantu zaczyna się stopniowo kurczyć.
Jeśli ograniczymy definicję Lewantu do obszaru do "współczesnej" Palestyny (gdzie Palestyna to: teren panstwa Izrael+strefa Gazy+Zach Brzeg+Wzgórza Golan na przykład) to najmłodszym artefaktem świadczącym o egipskiej dominacji nad tym obszarze jest posąg Ramzesa VI z Megido, oraz skarabeusze i inskrypcje z czasów Razesa VIII z Tell el Far'ah (biblijna Tirsa).
|
|
|
|
|
|
|
|
Czyli czasy właściwie bezpośrednio po Ramzesie III. A potem cisza. Ciekawe, że pomimo upadku Hetytów i pokonania Haunebu, Egipt nie był w stanie utrzymać tych obszarów.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(kmat @ 12/10/2019, 21:24) Czyli czasy właściwie bezpośrednio po Ramzesie III. A potem cisza. Ciekawe, że pomimo upadku Hetytów i pokonania Haunebu, Egipt nie był w stanie utrzymać tych obszarów. "Haunebu" - odnosi się do Libijczyków, czy szerzej: Ludów Morza? Szczerze mówiąc to nazewnictwo nie pasuje do ramessydów, pierwszy raz spotykam się z tą nazwą w tej epoce...
Ten post był edytowany przez Marlow Charles: 13/10/2019, 1:58
|
|
|
|
|
|
|
|
Myślałem o LM. Może coś pokręciłem.
|
|
|
|
|
|
|
|
Marlow Charles
CODE CODE Po pierwsze: - żadni "Hebrajczycy" z Egiptu uciec nie mogli, bo też w Egipcie żadnych Hebrajczyków nie było. Nazwa "Hebrajczycy" pojawia się znacznie później. Uciekać mogli jedynie Semici Zachodni - nazwa ta nie określa czy klasyfikuje przynależności etnicznej, ale określa przynależność do grupy lingwistycznej -tj grupy ludności posługujacej się "wspólnym" językiem lub jego dialektami ( językami należącymi do jednej grupy jez). CODE
Biblijnie, uciekali Izraelici, potomkowie Jakuba, którego Bóg nazwał Izraelem.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Grapeshot @ 13/10/2019, 6:03) Marlow Charles CODE CODE Po pierwsze: - żadni "Hebrajczycy" z Egiptu uciec nie mogli, bo też w Egipcie żadnych Hebrajczyków nie było. Nazwa "Hebrajczycy" pojawia się znacznie później. Uciekać mogli jedynie Semici Zachodni - nazwa ta nie określa czy klasyfikuje przynależności etnicznej, ale określa przynależność do grupy lingwistycznej -tj grupy ludności posługujacej się "wspólnym" językiem lub jego dialektami ( językami należącymi do jednej grupy jez). CODE Biblijnie, uciekali Izraelici, potomkowie Jakuba, którego Bóg nazwał Izraelem.
Tyle, że niewiele to wyjaśnia. "Izrael" to imię teoforyczne, "El" to imię najpoteżniejszego bóstwa Kanaanu, "isra" to czasownik o kilku znaczeniach. Niezależnie od tego jak odczytamy znaczenie, czy będzie to "El sprawiedliwy, przynoszący sprawiedliwość", czy "El walczący" itd, to jedna rzecz nie ulega tutaj wątpliwości: Jakub-Izrael ma korzenie kananejskie.
Tyle, że zarówno ks Wyjścia, ks Sędziów czy wspomniana wyżej ks Jozuego, pomimo wielu rozbieżności (przykładowo w ks Sędziów nie ma podboju Kanaanu) się zgadzają: "Izraelici" nie wywodzą się od rdzennych mieszkańców Kanaanu. Są ludnością napływową, co niejednokrotnie na kartach ST będzie odpowiednio mocno akcentowane. Bogiem Mojżesza nie jest EL, ale Yahwe.
|
|
|
|
|
|
|
|
Marlow Charles
CODE CODE Bogiem Mojżesza nie jest EL, ale Yahwe. CODE
A może El znaczy ogólnie Bóg, jeśli Jezus na krzyżu tytułował Go Eli.
Ten post był edytowany przez Grapeshot: 13/10/2019, 21:54
|
|
|
|
|
|
|
|
W tej epoce było to konkretne bóstwo, coś w rodzaju akadyjskiego Anu. Mamy to poświadczone choćby w Ugarit.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Grapeshot @ 13/10/2019, 21:52) Marlow Charles CODE CODE Bogiem Mojżesza nie jest EL, ale Yahwe. CODE A może El znaczy ogólnie Bóg, jeśli Jezus na krzyżu tytułował Go Eli.
Trochę więcej rygoru. Dyskutujemy o drugim tysiącleciu pne, nie o pierwszym tysiącleciu ne.
Owszem, w tekstach ugaryckich "el" występuje również jako rzeczownik ogólny "bóg", "bogowie" ale z "dopełnieniem". Przykladowo: il ddmm to bogowie dadmum, czyli dzisiejszych Aleppo, a raczej okolic Alleppo. Co do słów Jezusa, "eli" nie koniecznie musi oznaczać Pana/Boga, ale za równo w hebr jak i aram tego okresu może oznaczać "moc", więc równe dobrze Jezus mógł mówić o opuszczającej go mocy.
Ten post był edytowany przez Marlow Charles: 14/10/2019, 1:10
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|