Gdyby zawsze były tylko nowe rzeczy to cywilizacja za mocno by się nie rozwinęła  nadal mielibysmy tylko drewniane koła i ręczne żarna

A swoja drogą to 'wynalezienie' szyku manipularnego to była prawdziwa rewolucja

cały świat stosował przeciez od wieluset lat falangę.

Legiony były w stanie walczyć w kazdym terenie, jako pierwsza armia na świecie.

I cóż... wydaje mi się, że stadionu 'sportowego' na 50tys to nie zbodowano od czasow rzymskich aż do XXw.  A taka 'fabryka' która składala się z 13 młynów wodnych ustawionych jeden pod drugim, woda spadająca z jednego koła napędzała następne? Rzymianie to po prostu praktycy, wykorzystywali to co wydawało im sie przydatne.

Przez bodajże Samnitów..

A jeśli wynajdywanoby tylko rzeczy nowe, to sorki, ale nie widze powodu dlaczego mielibyśmy zostać przy dewanianych kołach i żarnach ręcznych. W końcu byłoby wynajdywane cos nowego.

Jasne. Zwłaszcza Celtowie i Iberowie.

Armia hellenistyczna była w stanie walczyć w równie różnorodnym terenie co rzymska, co pokazał Aleksander.

Zdaje się, ze został na dłuuugi czas zapomniany. Sądzisz, że Rzymianie znaleźli jakieś zapiski Sumerów i na tej podstawie wymiślili swój szyk manipularny?

Bo tak się składa, że wiele wynalazków powstało, bo ich poprzednicy byli już udoskonaleni do granic możliwości, bez doskonalenia istniejących urządzeń często trudno o nowe.

Chodziło mi bardziej o cywilizacje, do ktorych Rzym jest w tym wątku porównywany, czyli do wschodnich. Jak się okazało, szyk manipularny był ogromnym krokiem do przodu w porównaniu z falangą.

Pod Aleksandrem walczyła, ale zauwaz, ze Persowie wtedy już mocno próbowali podrobić taktykę grecką. A starcie hellenistycznej falangi z rzymskimi manipułami w terenie pagórkowatym nie kończyło sie dobrze dla tych pierwszych... ;]

W sumie każda cywilizacja jest pasożytnicza przecież nawet oświetlenie elektryczne to tylko pasożytowanie na łuczywie i i oglądaniu pioruna przez jaskiniowców (system prawny też pewnie jakiś mieli  ) A Rzymianie modyfikowali ale z jakim skutkiem.

A zachwyty nad prawem rzymskich są przesadne. Czy rzeczywiście górowało ono nad greckim? Mam wrażenie, że zachwyty dotyczą bardziej efektów pracy uczonych niemieckich z XIXw., niż rzeczywiście działającego prawa rzymskiego. Sami Rzymianie przyznawali, że ich podstawowa ustawa, tzw. prawo dziesięciu tablic było uzyskane od Greków. Kolejne okresy prawa rzymskiego także były naznaczone mocnymi wpływami greckimi, mnogością ustaw i kazuistyką.

podgrzewane podłogi [...], kopuła

piętrowe kamienice, brukowane drogi

łozyska kulkowe

Co do owych przepisów ruchu drogowego

To prawda akurat. Tyle, że chyba pierwsze przepisy były wymyślone w Asyrii, a nie Rzymie. A w Rzymie w czasach cesarstwa wychodziły konstytucje cesarskie mówiące o tym, którą stroną powinni poruszać się piesi albo np. stawiano słupy milowe. Wiadomo, że były to przepisy bardzo prymitywne, ale rozwinięta sieć drogowa wymuszała narzucenie pewnego porządku. Źródeł teraz przy sobie nie mam, ale o ile dobrze pamiętam czytałem o tym u Rozwadowskiego.