Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Żandarmeria wojskowa w Powstaniu Styczniowym
     
Sasso z Ferratu
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 15
Nr użytkownika: 19.171

 
 
post 16/06/2006, 9:56 Quote Post

Wiosną 1863 r. w czasie powstania styczniowego reaktywowana została Żandarmeria Wojskowa. Na mocy rozporządzenia Rządu Narodowego z 13 sierpnia 1863 roku, wzorując się na powstaniu listopadowym, żandarmerię przemianowano na Straż Narodową.Wtedy też powstały formacje tzw. żandarmów wieszających i sztyletników, którzy stanowili V Oddział Żandarmerii i byli zakonspirowanym organem wykonawczym Rządu Narodowego i Trybunału Rewolucyjnego. Wymienieni stosowali indywidualny i zbiorowy terror wobec przeciwników powstania, osób pomagającym wojskom carskim,eliminowała ważnych przedstawicieli administracji i armii rosyjskiej oraz wrogich stronnictw.
Pierwszymi szefami nowo odtworzonej ŻW zostali Paweł Landowski i Paweł Ekkert. Interesują mnie zwłaszcza oni. Kim byli, jakie były ich losy po upadku powstania.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Krzysztof Dunin
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 1
Nr użytkownika: 22.784

Krzysztof Dunin
 
 
post 15/01/2007, 12:47 Quote Post

Paweł Landowski ps. "Kosa" lub "Bugajczyk" s. lekarza żydowskiego pochodzenia,student Akademii Medycznej w Warszawie. Po okresie, o którym piszesz w październiku 1863 r. po nieudanym zamachu na Berga został wyznaczony przez Rząd Narodowy na dowódcę oddziału żandarmerii na Podlasiu. Dwukrotnie brany do niewoli przez Rosjan (pod Oziemkówką i Smolanką). Zesłany na Sybir skąd zbiegł pod przybranym nazwiskiem do Francji.

informacje pochodzą z następujących publikacji:
1. S. Góra, Partyzantka na Podlasiu 1863-1864,
2. Dokumenty Wydziału Wojny Rządu Narodowego.

pozdrawiam
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
lancelot
 

Żelazna pięść
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 12.521
Nr użytkownika: 36.860

bogumil chruszczewski
Stopień akademicki: rebajlo
Zawód: Podstarza³y wilk
 
 
post 30/11/2007, 4:49 Quote Post

czy ktos jest w stanie udzielic jakichs informacji na temat:
- sposobu rekrutacji i szkolenia nozownikow
-modus operandi
-wyposazenia
-opisu jakichs konkretnych akcji?
dzieki! Pozdrowka!
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
kontousuniete170817
 

Unregistered

 
 
post 25/01/2015, 12:05 Quote Post

QUOTE(Sasso z Ferratu @ 16/06/2006, 9:56)
Interesują mnie zwłaszcza oni. Kim byli, jakie były ich losy po upadku powstania.
*


Przed zagłębieniem się w szczegóły należy zaznaczyć iż rola Żandarmerii w KP została sprowadzona do "zbrojnej policji" jak przyznawał naczelnik 3 Okręgu Żandarmerii gen. Płaton Fredericks. Dlatego sądzę iż przed dalszą dyskusją na temat udziału żandarmów w działaniach lat 1863/1864, należy przedstawić szczególny łańcuszek powiązań i zależności jaki natenczas został ustanowiony w całym Królestwie, jak i co może bardziej istotne w "rdzeniu" administracyjnym Rządu Narodowego tj. Warszawie.

"Trzeba było koniecznie przetworzyć ją do gruntu, wzmocnić, pomnożyć i powołać do niej rodowitych Rosjan"
Berg

Podstawą prawną nowej reorganizacji służb policyjnych było postanowienie namiestnika z dn. 23 VIII 1863 r. W wyniku nowych reform Warszawa została podzielona na 5 oddziałów [w:] Rocznik Urzędowy na r. 1863, s. 119 i n.

Na czele każdego z nich stał osobny policmajster, który miał do pomocy sekretarza, oddziały dzieliły się na cyrkuły, a te na rewiry.

I Oddział - teren od Rogatek Marymonckich przez Żoliborz Nowe i Stare Miasto aż do Oboźnej, Królewskiej i Żabiej.
- cyrkuł I
- c. II
- c. III
- c. XI

II Oddział - od Bonifraterskiej do Chłodnej i Rogatek Wolskich.
- c. IV
- c. V
- c. VI

III Oddział - od Rogatek Wolskich, Chłodnej do Marszałkowskiej i Rogatek Jerozolimskich.
- c. VII
- c. VIII

IV Oddział - teren między Królewską, Marszałkowską i Rogatkami Czerniakowskimi.
- c. IX
- c. X

V Oddział - Praga
- c. XII

Zarządy cyrkułowe rozszerzono; składały się one z komisarza, jego adiunkta, dwóch oficerów policji i dwóch sekretarzy. Każdy cyrkuł został podzielony na drobniejsze rewiry (w stosunku do tych sprzed reformy). I tak, każdy rewir obejmował po 8 do 10 domów, a wszystkich w mieście było ok. 350. [Ludność Warszawy w r. 1864, wynosiła 218.814 osób, domów prywatnych było 3421, izb mieszkalnych 93.035]

Nadzór nad rewirem sprawował naczelnik rewiru. Każdy z naczelników miał obowiązek wiedzieć, co się w każdym domu dzieje, kto i kiedy wychodzi i przychodzi, kto z kim utrzymuje kontakty.
Mieli oni prawo o każdej porze przeprowadzić rewizję, a w razie napotkanego oporu użyć siły wojskowej.

Berg, zwiększył również dotychczasową Straż Policyjną, której do pomocy dodano ponad tysiąc żołnierzy, przydzielonych z wojska. Dawnych funkcjonariuszy usunięto, a ich miejsca zastąpiono żołnierzami, oficerami i podoficerami gwardyjskich i grenadierskich pułków koszarujących w Warszawie. Nowa policja składała się z 60 oficerów i ok. 3000 żołnierzy i podoficerów. Wydatki na jej utrzymanie wynosiły ok. 600.000 rs! Pokrywała je w głównej mierze ludność warszawska na którą były nakładane olbrzymie kontrybucje oraz Skarb KP.

Prócz takiego wzmocnienia policji namiestnik nakazał, aby od godziny 6 rano do 1 po północy na chodnikach stały wojskowe straże z nabitą bronią. Straż taką pełniło dziennie ok. 10.000 żołnierzy.

Nawiązując do wątku przewodniego tego tematu, dodam iż tylko oficerowie 3 Okręgu Żandarmerii mieli prawo zajmowania się politycznymi przewinieniami, prowadzenia inwigilacji, aranżowania spotkań kontrolowanych, prowadzenia agentów, przesłuchiwania każdego, niezależnie od stopnia czy funkcji. Owe prawa były zarówno w jawnych jak i tajnych instrukcjach.

Przedział czasowy który ujęty jest w wątku, stanowi jednak pewien swoisty wyjątek.

Otóż, po objęciu na jesieni 1863 r. przez gen. Fiodora Trepowa obowiązków naczelnika 3 Okręgu oraz jednoczesna nominacja na utworzony 15/27 XII 1863 r. Urząd Generała-Policmajstra KP, z jednoczesnym anonsowaniem tego iż Treopow był również oberpolicmajstrem Warszawy; spowodowało całkowite scentralizowanie władz wojskowo-policyjnych.

Stało to niejako w sprzeczności z założeniami 3 Okręgu Żandarmerii, dotąd niezależnie od policji działającemu. Osłabiło to tym samym pozycję żandarmerii w strukturach władz policyjnych. Urząd Generała-Policjamstra KP wprowadził w miejsce dwustopniowej, trójstopniową zależność żandarmerii od namiestnika.

Jednocześnie warto w tym miejscu wspomnieć iż za czasów rządów Paskiewicza, 3 Okręg odpowiadał tylko przed nim [z wyłączeniem naczelnego dowództwa w Petersburgu! -jedyny taki ewenement na skalę całego Imperium Rosyjskiego].

Po zatwierdzeniu nowej ustawy funkcjonowania żandarmerii w 1866 r. przez Aleksandra II i zmianie nazwy na; Warszawski Okręg Żandarmerii, uległa również zmiana zależności naczelnika WOŻ względem już to namiestnika, a od 1874 r., gen.-gub. Warszawskiego.
Otóż, naczelnik WOŻ odpowiadał tylko przed naczelnikiem Żandarmerii Imperium Rosyjskiego, którego sztab mieścił się w Petersburgu.
Prowadziło to do istnych scysji na linii namiestnik KP - naczelnik WOŻ. Ten ostatni bowiem w pewnych kwestiach miał większą władzę niż wielkorządca Królestwa. Paradoksalnie, idea która przyświecała twórcom; zdecentralizowania i unormowania zależności resortów wojskowo-policyjnych po stłumionym powstaniu styczniowym [mowa o wszechwładzy Treopowa, zatarciu się znaczenia policji od policji politycznej, dublowania kompetencji itp.], spowodowała jeszcze większy biurokratyzm i chaos.
Ot po wprowadzeniu WOŻ w 1866 r. i uniezależnieniu się naczelnika tegoż od namiestnika KP, ten ostatni począł tworzyć osobistą siatkę agentów w oparciu o oficerów przybocznej kancelarii, którzy to korzystali z oficerów policji rozdysponowanych po cyrkułach miast całego KP.

Ten post był edytowany przez vyss: 25/01/2015, 12:06
 
Post #4

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej