Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
8 Strony  1 2 3 > »  
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Kiedy skończyło się pogaństwo ?,
     
Arbago
 

Pomorzanin
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.032
Nr użytkownika: 38.089

 
 
post 20/09/2011, 19:23 Quote Post

Zaciekawiła mnie pewna sprawa. Kiedy w Polsce zanikło pogaństwo? Kiedy poganie przestali się liczyć i zeszli na margines? Kiedy przestali istnieć pogańscy kapłani? Kiedy zamknięto ostatnią kącinę. Vzy było to totalitarne działanie państwa promującego chrześcijaństwo, czy też obie religie współistniały. Czy burzono kąciny i stawiano kościoły, czy też obie świątynie współistniały?
Jednym słowem, kiedy Polska stała się krajem głównie chrześcijańskim, a przestała być krajem chrystianizowanym?

Proszę szanownych forumowiczów o odpowiedzi.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Coobeck
 

Moderator IV 2004 - IV 2014
*********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 6.350
Nr użytkownika: 696

 
 
post 20/09/2011, 19:39 Quote Post

Vitam

A jak zdefiniujemy pogaństwo?
Kult świętych, kult relikwii, ba! Nawet znicze na Zaduszki - wszystko to są obyczaje pogańskie, przetrawione i wchłonięte przez chrześcijaństwo.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Bazyli
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.066
Nr użytkownika: 13.822

Stopień akademicki: jakiś jest...
Zawód: handlowiec pogl¹dami
 
 
post 20/09/2011, 20:06 Quote Post

W oparciu o nieliczne ślady zachowane w źródłach oraz - coraz ciekawsze - opracowania (zob. np.: „Dynamika przemian społecznych i religijnych w średniowieczu”, DiG, 2011)można zaryzykować tezę, że:
- w dawnej formie pogaństwo trwało otwarcie lub w ukryciu na większości ziem ówczesnej Polski do czasów Kazimierza Odnowiciela,
- aż po XII/XIII stulecie żywe były tradycje wywodzące sie wprost z praktyk pogańskich (pochówki, niehonorowanie obowiązków chrześcijańskich takich jak spowiedź, uczestnictwo w nabożeństwach itp.),
- do XIV wieku mogły istnieć enklawy pogaństwa na północnym Mazowszu,
- aż po XVI stulecie dzisiejsze Podlasie zamieszkiwały - być może!- grupy pielęgnujące tradycje przedchrześcijańskie.
Uwaga! Po "Potopie" jezuici prowadzili intensywną akcję rechrystianizacji nawet na niektórych obszarach wchodzących w skład dzisiejszej Polski.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
carantuhill
 

Bieskidnik
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.503
Nr użytkownika: 12.703

WOJCIECH
Zawód: Galileusz
 
 
post 20/09/2011, 20:06 Quote Post

QUOTE(Arbago @ 20/09/2011, 20:23)
Zaciekawiła mnie pewna sprawa. Kiedy w Polsce zanikło pogaństwo? Kiedy poganie przestali się liczyć i zeszli na margines? Kiedy przestali istnieć pogańscy kapłani? Kiedy zamknięto ostatnią kącinę. Vzy było to totalitarne działanie państwa promującego chrześcijaństwo, czy też obie religie współistniały. Czy burzono kąciny i stawiano kościoły, czy też obie świątynie współistniały?
Jednym słowem, kiedy Polska stała się krajem głównie chrześcijańskim, a przestała być krajem chrystianizowanym?

Proszę szanownych forumowiczów o odpowiedzi.
*



1759 rok - ścięto ostatniego świętego smreka w Zakopanem przy którym składano ofiary, modlono się do niego, a jego korony prorokowano, drwalem był jezuita Karol Fabiani smile.gif . Co nie znaczy, że zlikwidowano wszystkie przeżytki pogaństwa, bo nawet teraz mogę ich sporo wymienić.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

     
yarovit
 

Lemming Pride Worldwide
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.689
Nr użytkownika: 22.276

 
 
post 20/09/2011, 20:14 Quote Post

QUOTE(carantuhill @ 20/09/2011, 20:06)
Co nie znaczy, że zlikwidowano wszystkie przeżytki pogaństwa, bo nawet teraz mogę ich sporo wymienić.
*



To dawaj! smile.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
adaho-siedem
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 271
Nr użytkownika: 59.706

Adam
Stopień akademicki: magister
Zawód: ekonomista
 
 
post 20/09/2011, 20:26 Quote Post

QUOTE(yarovit @ 20/09/2011, 20:14)
QUOTE(carantuhill @ 20/09/2011, 20:06)
Co nie znaczy, że zlikwidowano wszystkie przeżytki pogaństwa, bo nawet teraz mogę ich sporo wymienić.
*



To dawaj! smile.gif
*



Horoskopy w prasie kobiecej smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
carantuhill
 

Bieskidnik
*********
Grupa: Moderatorzy
Postów: 8.503
Nr użytkownika: 12.703

WOJCIECH
Zawód: Galileusz
 
 
post 20/09/2011, 21:17 Quote Post

QUOTE(yarovit @ 20/09/2011, 21:14)
QUOTE(carantuhill @ 20/09/2011, 20:06)
Co nie znaczy, że zlikwidowano wszystkie przeżytki pogaństwa, bo nawet teraz mogę ich sporo wymienić.
*



To dawaj! smile.gif
*




Na Podhalu np zakaz siadania na nieogrzmionej ziemi, sypanie mąki, kiedy wieje halny, czego byłem świadkiem jeszcze 2 lata temu, podłaźniczki, boginki piorące nad rzeką to jeszcze moja prababcia widziała smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
lucyna beata
 

niespotykanie spokojny bieszczadzki troll
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.245
Nr użytkownika: 43.086

Lucyna Psciuk
Zawód: przewodnik
 
 
post 21/09/2011, 5:33 Quote Post

Na terenie Bieszczadów skończyło się wraz z wysiedleniami, czyli skończyło się w 1951 r. po akcji HT wink.gif
Oczywiście żartuję, ostatni poganie mieszkający w tej części Karpat przybyli wraz z kolonizacją. Zachowała się wzmianka o nieochrzczonej Wołoszce bodajże Tatianie. Najprawdopodobniej był to wiek XVI (piszę z głowy, informacja jeszcze ze szkoleń przewodnickich więc niewiele pamiętam).
Na Bojkowszczyźnie, w mniejszej mierze na Łemkowsczyźnie, na Huculszczyźnie czyli u karpackich Rusinów przetrwały elementy pogańskie, a nawet prawo ustanowiono przez Jarosława Mądrego aż do wysiedleń. Na naszym Forum już rozmawialiśmy o zwyczajach pogrzebowych np. o pochówkach wampirycznych http://www.historycy.org/index.php?showtopic=73159&st=0 Przy tej okazji wspomniałabym o pogańskim jojczeniu, które z tego co wiem wywodziło się z rytuałów związanych z płodnością, a przeszło do pogrzebowych.
Bardzo ciekawe są nasze karpackie rozety będące przecież symbolem solarnym, które były stosowane w zabiegach magicznych z krzyżem. Pięknie to widać w sanockim skansenie w chyżach i chałupach, w izbie na tragarzu, w jego centralnej części są widoczny krzyż, a obok niego rozeta. U nas symbol solarny został przeniesiony na krzyż, przepiękne takie symbole są widoczne m.in. na krzyżach znajdujących się na cerkwiach. Symbole solarne zostały "przeniesione" na Jezusa Chrystusa, jest to widoczne np. w symbolice roślin. Nie przez przypadek obok świątyń rośnie dąb, lipa i jesion.
Symbolika np. jawora to temat rzeka.
Polecam ciekawą książkę Philippe Waltera "Mitologia chrześcijańska Święta, rytuały i mity średniowieczne" wydaną przez Pax mówiąca o przenikaniu się mitologii pogańskiej z chrześcijańską, o wykorzystywaniu przez chrześcijańską Europę dawnych wierzeń i legend, o początkach zwyczajów, które przetrwały do dziś, mówi o zapomnianych kontekstach. Lektura wciągająca.

Ten post był edytowany przez lucyna beata: 21/09/2011, 5:49
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
balum
 

Sągorsi
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.867
Nr użytkownika: 46.347

 
 
post 21/09/2011, 7:12 Quote Post

Do XV w. chrześcijaństwo ograniczało się do elit i większych miast. Faktyczne, nie tylko formalne schrystianizowanie chłopstwa to dopiero wiek XIX.
 
User is offline  PMMini Profile Post #9

     
marlon
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 7.912
Nr użytkownika: 16.079

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 21/09/2011, 7:22 Quote Post

QUOTE
Faktyczne, nie tylko formalne schrystianizowanie chłopstwa to dopiero wiek XIX.

Co oznacza, że jeszcze w XIX wieku faktycznie modlono się na wsiach do Peruna i Daźboga confused1.gif - sorry gadasz bzdury


PS
uwaga do wszystkich - czymś innym są zabobony wywodzące się z pogaństwa, takiego czy innego, mogą to być bowiem zabobony zupełnie obce, napływowe, niemieckie, ruskie, litewskie, pruskie, ormiańskie, wołoskie, rzymskie, greckie siakie bździakie. Czym innym jest pogaństwo słowiańskie. Pogaństwo w sensie religii a nie zabobonu istniejącego wraz z religią chrześcijańską. Tak pogaństwo rozumieli już starożytni oraz ich następcy. W naszym kraju pogaństwo wygasło stosunkowo dawno o czym świadczy choćby kompletny brak tradycji pogańskiej w ludowych pieśniach - bardzo mocno to nas odróżnia od Litwy czy Łotwy czy choćby Islandii

Ten post był edytowany przez marlon: 21/09/2011, 7:26
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
balum
 

Sągorsi
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.867
Nr użytkownika: 46.347

 
 
post 21/09/2011, 7:58 Quote Post

QUOTE(marlon @ 21/09/2011, 8:22)
QUOTE
Faktyczne, nie tylko formalne schrystianizowanie chłopstwa to dopiero wiek XIX.

Co oznacza, że jeszcze w XIX wieku faktycznie modlono się na wsiach do Peruna i Daźboga

Co oznacza, że jeszcze w XVIII w. chrześcijaństwo dla wielu chłopów to był pański kościół, sprawa im obca.
Twierdzisz, ze w XVIII w. chłopi powszechnie znali i wierzyli w zasady wiary rzymskokatolickiej? Nic z tych rzeczy.
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

     
lucyna beata
 

niespotykanie spokojny bieszczadzki troll
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.245
Nr użytkownika: 43.086

Lucyna Psciuk
Zawód: przewodnik
 
 
post 21/09/2011, 8:11 Quote Post

QUOTE(balum @ 21/09/2011, 7:58)
QUOTE(marlon @ 21/09/2011, 8:22)
QUOTE
Faktyczne, nie tylko formalne schrystianizowanie chłopstwa to dopiero wiek XIX.

Co oznacza, że jeszcze w XIX wieku faktycznie modlono się na wsiach do Peruna i Daźboga

Co oznacza, że jeszcze w XVIII w. chrześcijaństwo dla wielu chłopów to był pański kościół, sprawa im obca.
Twierdzisz, ze w XVIII w. chłopi powszechnie znali i wierzyli w zasady wiary rzymskokatolickiej? Nic z tych rzeczy.
*


Trudny temat. W obrządku wschodnim istniał ikonostas, a to nic innego jak "ściąga z zasad wiary". Prawo wołoskie charakteryzowało się m.in tym, że w prawie każdej lokowanej czy też przenoszonej na to prawo lokacyjne wsi istniała cerkiew. Poza tym prawo stało jednoznacznie po stronie chrześcijaństwa. Znalazłam potwierdzenie na istnienie nie wiem czy poganki ale na pewno osoby nieochrzczonej Wołoszki Tatiany. W 1425 r. Jan z Rajskiego (to jedna z najstarszych wsi na naszym terenie, pierwotnie to było Ralskie od pola ornego) katolik pod groźbą stosu w sanockim sądzie przysięgał iż przestanie mieszkać z Wołoszką Tatianą - kobietą nieochrzczoną.
Zresztą w czasie kształtowania się Cerkwi na pewno były osoby nieochrzczone dorosłe, nie miały one prawa wejścia do nawy, przebywały w przedsionku zwanym też babińcem.
W kościele zachodnim była "biblia ubogich", takie polichromie zachowały się w kościele w Bliznem wpisanym na listę UNESCO.

Ten post był edytowany przez lucyna beata: 21/09/2011, 8:12
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #12

     
welesxxi
 

Conan The Historian
*******
Grupa: Moderatorzy
Postów: 2.940
Nr użytkownika: 13.919

Stopień akademicki: mgr
 
 
post 21/09/2011, 8:14 Quote Post

W antropologii już raczej w ogóle nie używa się terminu pogaństwo, bo nie jest to termin naukowy. Termin nie tylko a priori stawia w centrum wszelkich rozważań chrześcijaństwo, ale także stawia na równi wszelkie religie niechrześcijańskie, nawet jeśli nijak do siebie nie przystają i poprzez swój pejoratywny wydźwięk automatycznie je deprecjonuje.

W historii Europy termin ma większe zastosowanie ponieważ do jej odkrywania korzystamy głównie ze źródeł chrześcijańskich i one nadają nam perspektywę. Nie zmienia to faktu, że termin jest śliski i zanim postawimy pytanie kiedy skończyło się pogaństwo musimy najpierw zdefiniować nasze rozumienie "pogaństwa". W zależności jak brzmiała będzie definicja (a możliwości jest wiele) odpowiedzi możemy uzyskać diametralnie różne - od wieku X po XXI. Historycy często popełniali ten błąd i snuli wnioski nie poprzedzone pogłębioną refleksją nad definicją przez co mamy dziś kolorową mozaikę poglądów. Jeszcze częściej jednak nie szczególnie zaprzątali sobie głowę jak pogaństwo zanikało na przestrzeni wieków przez co temat w znacznej mierze pozostaje dziewiczy (dosyć dobrze mamy opracowane średniowiecze a potem do XIX w. to margines rozważań).

Dla duchowieństwa, a to ono ukuło dzisiejsze rozumienie terminu, pogaństwo to zarówno kult Peruna jak i pospolita kradzież. Skoro tak to pogaństwo mamy do dziś w pełnej krasie, chyba że dookreślimy czego chcemy szukać.
 
User is offline  PMMini Profile Post #13

     
marcin 1018
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 353
Nr użytkownika: 48.941

marcin ch
Zawód: BANITA
 
 
post 21/09/2011, 9:02 Quote Post

QUOTE(welesxxi @ 21/09/2011, 9:14)
CODE
[QUOTE]Dla duchowieństwa, a to ono ukuło dzisiejsze rozumienie terminu, pogaństwo to zarówno kult Peruna jak i pospolita kradzież. Skoro tak to pogaństwo mamy do dziś w pełnej krasie, chyba że dookreślimy czego chcemy szukać.[/QUOTE]
*



Primo poszczególne terminy zawsze ktoś uknuł. Wiadomo, że nasi przodkowie w X w, /przed chrztem/ nie określali się jako poganie. Obecnie termin pogaństwo z grubsza oznacza religie przedchrześcjańskie niemonoteistyczne /religia starozytnych rzymian pogaństwo, buddyzm - nie/ . Pytanie wyraźnie wskazuje, iż chodzi o religie Słowian. Tutaj wypada mi si ę zgodzic z Marlonem, że jakieś tam relikty w zwyczajach to trwają do dziś, nawet pewnie by się znalazło trochę neopogan. To, że ludzie słabo znali prawdy wiary neiznaczy, że deklaratywnie przynajmniej nie byli chrześćjanami, nawiasem mówiąc tym sie staje przez przyjęcie chrztu, a nie przez egzaminz prawd wiary. Poza tym nie słyszałem aby Kościół uważał kradzież za pogaństwo- słyszałem o tym ,że jest to złamanie VII przykazania, a to sa trochę inne pojęcia.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #14

     
Arbago
 

Pomorzanin
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.032
Nr użytkownika: 38.089

 
 
post 21/09/2011, 9:35 Quote Post

Widzę, że się nie zrozumieliśmy. Chodzi mi o wygaśnięcie pogaństwa jako odrębnej religii, nie chodzi mi o naleciałości pogańskie w chrześcijaństwie, które, zgadzam się, trwają do dziś.
Zapytam więc inaczej. W jakim momencie historii polskie pogaństwo przestało się liczyć jako siła polityczna na przykład wywołująca powstania? Do czasów Masława? Czy też jeszcze później część elit przeciwstawiała się chrześcijaństwu.
Drugie pytanie, na które już częściowo odpowiedzieliście - kiedy skończyło się pogaństwo na wsi polskiej, a zaczął "bogobojny lud maryjny".
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #15

8 Strony  1 2 3 > »  
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej