sugerujesz, że najbardziej doświadczony w walce z Macedończykami oddział nie brał udziału w bitwie?

Odnośnie zaś szacunku Greków pod Issos na 10.000, taką liczbę podaje także Carey w: Wojny starożytnego świata techniki walki s.110. Powołuje się w przypisie na Ferrilla Origins of war 1997.

Liczbę 30 tys. najemników greckich pod Issos podaje chyba jeden z najwybitniejszych znawców Aleksandra i jego epoki - N.G.L. Hammond (np. Dzieje Grecji, s. 707), choć z lekkim wahaniem, podobnie w polskiej literaturze np. E. Dąbrowa (Gaugamela wyd. 1, s. 52).

Z tego niecały kilometr zajmowali greccy najemnicy.

Zakładając standartowe ich uszykowanie w 8 szeregów (bo i dlaczego miałoby być głębsze?)

Skąd to info? Jeśli jakieś źródło, to OK (tylko jakie?), a jeśli z opracowania, to na jakiej podstawie?

Ekhem, ponieważ standardowym ustawieniem falangitów macedońskich było 16 szeregów, więc dwa razy płytsza falanga grecka byłaby bardzo narażona normalnie na wypchnięcie z pozycji?

z mapki w Aleksandrze Greena, s. 204.

Argument, że Grecy mieli mieć więcej rzędów, bo Macedończycy mieli 16, mnie nie przekonuje. Na obszarze, na którym doszło do walki nie bardzo można było wykorzystać atut przepychania się, a nadto odmienna była taktyki falangi greckiej,a innna macedońskiej - taktyka walca.

Hammond raczej nie specjalizował się w historii wojskowości. Peter Green jest sceptyczny, podobnie jak Nawotka. Warto przypomnieć, że już Polibiusz wskazywał, że tak wielkiej armii perskiej nie da się zmieścić na tym kawałku wybrzeża.

8 tys. greckich najemników uciekło spod Issos niezależnie od Dariusza i w końcu trafili na służbę u Agisa, konkretniej na Kretę (Arrian 2.13, Diodoros 17.48). Z kolei do Dariusza w czasie ucieczki spod Issos w drodze do Thapsakos przyłączyło się 4 tys. żołnierzy, z których przynajmniej część była najemnikami (Arrian 2.13). Nawet po Gaugameli Dariuszowi towarzyszyło 2 tys. greckich najemników (Arrian 3.16).
Pod Issos greckich najemników ewidentnie mogło być (i najprawdopodobniej było) więcej niż 10 tys.

Hej,
jak można by interpretować te wzmianki? Moim zdaniem, informacje te jako pochodzące od przeciwników wojennych świadczą raczej o rzędzie wielkości. Wskazują także, że z bitwy Grecy zdołali wycofać się w szyku. Straty podczas samej bitwy nie były duże, gdyż w bitwach antycznych dochodziło do rzezi pokonanych tylko podczas chaotycznego odwrotu.

Ustawienie Greków w 24/32 lub wiecęj szeregów jest oczywiście możliwe, ale najzupełniej hipotetycznie, gdyż nie mamy jakichkolwiek danych, że istotnie takie szyki były stosowane w tym okresie.
Pozdrawiam, Andrzej

Jeśli stratę 60% korpusu (jeśli nie więcej) uznać za straty niewielkie to owszem, ale wedle mojej opinii była to zwykła rzeź, godna Hannibala pod Kannami (tu straty Rzymian - jeńcy i polegli - to jakieś 75% i to przy pełnym okrążeniu). Ponadto jakim cudem wycofało się 12 tys. skoro miało być ich przed starciem 10 tys.? O bitwie w której rozmnażali się pokonani jeszcze nie słyszałem.
A jakie masz dane o tym, że ustawieni byli oni w 8 szeregów?
Ponadto właśnie pod Issos falanga macedońska początkowo była ustawiona w 32 szeregi! 50 szeregowa gębokość szyku zastosowana została 40 lat wcześniej pod Leuktrami. Nie wiem skąd zatem Twoje wątpliwości.

Tu zaś starty w antyku były zawsze niewielkie. Rzeź następowała tylko wtedy, gdy pokonani wpadli w panikę.

przecież pisalem, że te 12.000 ocalałych to dla mnie rząd wielkości, a nie ścisła liczba. Równie dobrze mogło ich być 9000 co i 14.000.

A co do głębokiego szyku leuktryjskiego, to opinia chyba jest taka, że był on zastosowany tylko raz i ogólnie się nie przyjął.

Nie widzę też przydatności szyku głębokiego w walce z macedońskim "jeżem". Przecież gdyby doszło do napierania dalszych szeregów, to przednie praktycznie bezbronnie by się nadziewały na długie, macedońskie włócznie. No i teren nie sprzyjał takiego przepychaniu.

Dla mnie jeśli ktoś mówi o rzędzie 12 tys. to powinien się zmieścić w przedziale maksymalnie 11001-12999, a i to raczej wahanięcie nie powinno przekroczyć 500.

Utopia, przy źródłach którymi dysponujemy. Starożytni lubili okrągłe liczby nie mniej niż my.

To czemu podali 8 tys., a nie 7 tys. lub nie 9, albo najlepiej 5 lub 10? Może wskażesz różnice w okrągłości trzech pierwszych liczb?

Przecież to są informacje o wrogach, zapewne z trzeciej ręki, trudno tu liczyć na specjalną precyzję. Traktowałbym te liczby jedynie jako wskazówkę rzędu sił (raczej tysiące, a nie setki, lub dziesiątki tysięcy).