| |
|
|
 Historia języka polskiego na Śląsku, Rekonstrukcje i mapy etniczne Śląska
| |
|
|
|
|
Tutaj chciałem poświęcić troszkę miejsca zagadnieniu germanizacji Śląska i oryginalnego zasięgo gwar polskich. Zacznę od dwóch map które w temacie "Polskość Dolnego Śląska" zamieścił juz arnold. Wydaje mi się, że zostały zbyt prędko przeoczone i nie poświęcono im wystarczającej uwagi.
http://i52.tinypic.com/dylnxh.gif
Źródło: "Historia Śląska" pod redakcją Karola Maleczyńskiego, Wrocław 1966, Tom 1, cz.3.
http://i55.tinypic.com/2h37pc2.gif
Źródło: "Atlas historyczny Polski. Śląsk w końcu XVIII wieku, Wrocław 1976" pod redakcją Juliana Janczaka i Tadeusza Ładogórskiego.
Tutaj natomiast niemieckie mapy ukazujące sytuację ze schyłku XIX wieku i początku wieku XX:
http://i55.tinypic.com/15xn32e.jpg
Źródlo: 1885 Schlesien Meyers Konversations-Lexikon, 4. Aufl
Sytuacja z 1895, źródlo nie jest mi znane. Mapę znalazlem na stronie "polskiekresy.info"
http://i55.tinypic.com/zu4n76.jpg
Sytuacja z 1905 roku, za Meyers Konversations-Lexikon.
Materialy do XVII i XVIII wieku na podstawie inforamcji pochodzących z wizytacji kościelnych oraz opracowań niemieckich etnografów - Josepha Partscha i Friedricha Alberta Zimmermana. Do przełomu XVIII i XIX wieku posłużyly wyniki ankiety kościelnej z 1814.
Ten post był edytowany przez MazurPruski: 22/03/2011, 22:32
|
| |
|
|
Odpowiedzi
| |
|
|
|
|
Barthel Stein, "Descriptio Tocius Silesie et Civitatis Regie Vratislaviensis", źródło z 1513 roku:
"(...) Zwei Volksstämme, die sich nicht nur nach ihren Wohnsitzen, sondern auch nach ihren Sitten scheiden, bewohnen es; den nach Westen und Süden gelegenen Theil nehmen die Deutschen ein, den Theil nach Osten und Norden zu die Polenö beide trennt als eine ganz sichere Grenze die Oder von der Neißemündung ab, sodaß auch in den Städten diesseits die deutsche, jenseits die polnische Sprach vorherrscht. Man erkennt zwischen beiden Völkern einen starken Gegensatz. (...)"
"(...) Zamieszkują go dwie narodowości, różniące się od siebie nie tylko względem ziem jakie zajmują, ale również pod względem obyczaju. Strony zachodnią oraz południową zajmują Niemcy, natomiast tereny rozciągające się na północ i wschód zamieszkują Polacy. Obydwie narodowości dzieli bezpieczna granica Odry biegnąca od ujścia Nysy w ten sposób, że również w miastach po jednej stronie słychać mowę niemiecką, po drugiej z kolei mowę polską. Pomiędzy narodowościami znać silne różnice. (...)"
Przy czym tak dokładnie na Nysie i Odrze to wtedy granica językowa polsko-niemiecka nie biegła, w rzeczywistości w wielu miejscach obszary z przewagą Polaków były też jeszcze wtedy na zachód od Odry. Nawet około roku 1650 nadal Polacy przeważali w niektórych obszarach na zachód od Odry, zwłaszcza na południowym-wschodzie - ale wtedy z kolei germanizacja już przekroczyła Odrę w kierunku wschodnim na północnym-zachodzie.
Widać to na mapie (dla ok. roku 1650), którą wstawiłem wyżej.
=======================================
O granicy językowej na Dolnym Śląsku w XVI wieku za T. Ładogórskim i J. Kuczerem:
"Ludność polska zamieszkiwała także lewą stronę rzeki Odry, której skupiska wyznaczały takie miasteczka, wsie i osady, jak Nowa Sól, Otyń, a obszary o charakterystycznie mieszanej strukturze przebiegały na wschód od tego pasa, docierając po głogowską Kotlę, Kolsko, Konotop, Klenicę, na zachodzie obejmując okolice Zielonej Góry i Czerwieńska."
Ten post był edytowany przez Domen: 27/02/2014, 3:10
|
| |
|
|
Posts in this topic  MazurPruski Historia języka polskiego na Śląsku 22/03/2011, 21:56 yarovit Czy są jakieś mapy dla 15 wieku? 22/03/2011, 23:46  MazurPruski
Tak dokladnych nie ma. Sądzę, że sytuację dla w... 23/03/2011, 0:04 yarovit Która to, bo nie widzę. 23/03/2011, 0:13 MazurPruski
Tamte to mapy odpowiednio z 1895, XVII wieku, XV... 23/03/2011, 0:16 MazurPruski
Różnica ta może być tylko pozorna, bowiem jedna... 24/03/2011, 0:39 Ferdas @Mazur Pruski, mógłbyś jeszcze raz wrzucić mapkę d... 1/05/2013, 11:45 konto_usuniete_28.02.16 Co to za enklawy językowe ( polskie ) w okolicach ... 1/05/2013, 11:55 Radosław Sikora Jeżeli kogoś interesuje sytuacja w Międzyborzu i o... 1/05/2013, 18:05 kalev Wydaje mi się, że pod koniec XV wieku w okolicach ... 6/05/2013, 15:04 konto_usuniete_28.02.16
:?: Nigdy o takowym nie słyszałem ? Podasz linka ... 6/05/2013, 15:06 kalev Gwary dolnośląskie - wikipedia
"Z braku źród... 6/05/2013, 16:46 Alexander Malinowski2 A skąd wiemy, że w ogóle w Karkonoszach ktoś miesz... 6/05/2013, 18:19 Mścisław100
A dlaczego przed II wojna światową Sudety i Karko... 8/01/2020, 18:21 kalev
Nie szukałem archeologicznych źródeł świadczącyc... 6/05/2013, 21:33 Alexander Malinowski2 Po pobieżnym pogooglowaniu znalazłem szereg inform... 6/05/2013, 21:45 Piegziu
W Karkonoszach może nie, ale na pobliskich płasko... 6/05/2013, 22:18 kalev
Ja myślę, że mniejszość - głównie wyższe partie ... 10/05/2013, 10:36 Domen Jeszcze dla porównania sytuacja z około roku 1333:... 17/10/2013, 17:54 poloh Ze Słownika Oławskiego Baltazara Działasa wiemy, ż... 13/04/2014, 14:17 Ferdas Trochę szkoda, że językowa sytuacja z XVII wieku n... 14/01/2016, 22:30 Domen Post #3, komentarz do załączonych tam map:
Zwraca... 11/10/2019, 4:17 mlukas
Ciekawa jest też historia strzelińskich Czechów, ... 18/10/2019, 20:46 Domen
A w woj. wielkopolskim nadal żyją rdzenni Dolnoś... 22/10/2019, 6:32 Domen Mam znajomego Niemca, którego przodkowie uciekli z... 30/12/2019, 13:39 Domen Ta mapa chyba dobrze pokazuje zasięg ludności pols... 2/02/2020, 2:33 Mścisław100
Ciekawym zagadnieniem jest to ilu Polaków na Doln... 4/02/2020, 14:38 Ferdas Jednocześnie mapy etnograficzne Platera (1825) i B... 17/12/2020, 11:26 Krut syn Gryna
Są gdzieś dostępne te mapy? 9/12/2021, 22:54 Sambor1308
Czy mógłbyś zamieścić na forum te mapy? 4/04/2024, 17:50
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
22/03/2011, 21:56
