Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
2 Strony  1 2 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Ustrój Niderlandów, XVI-XVIII wiek
     
dolek
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 2
Nr użytkownika: 11.353

Grzegorz
Zawód: uczeñ
 
 
post 22/11/2005, 18:32 Quote Post

Witam...
Jestem nowy, wiem... ale mam proźbę...
Mógłby mi ktoś podpowiedzieć mniej więcej jak wyglądał ustrój Niderlandów w tym okresie (XVI-XVIII wiek)?
Mam na ten temat prace z Histori, lecz niestety nie mogę znaleźć nic dobrego...
Jeżeli ktoś może mi pomóc to będe wdzięczny smile.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
Belfer historyk
 

VIII ranga
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.525
Nr użytkownika: 8.375

Pawel
Stopień akademicki: posiadam
Zawód: patrz nick
 
 
post 22/11/2005, 19:03 Quote Post

Najlepiej wyporzyczyć książkę J. Balicki, M. Bogucka, Historia Holandii, seria wyd. Ossolineum.
Poniżej napiszę to co wiem w tym temacie.
W 1477 r. Niderlandy wraz z ziemiami obecnej Belgii i Luksemburga przeszły pod panowanie Habsburgów (1556 r. ich linii hiszpańskiej). Na początku XVI w. władcą Niderlandów był KAROL V (1500-58), z dynastii Habsburgów. Był on jednoczesnie także królem hiszpańskim (jako Karol I) od 1516 r. oraz cesarzem od 1519 r. Abdykował on w 1556 r. i władzę w Hiszpanii, Włoszech i Niderlandach przekazał swemu synowi Filipowi II. Filip zresztą od roku 1555 zarządzał Niderlandami w imieniu ojca. Usiłowania zarówno Karola V jak i Filipa II zmierzające do utrzymania katolicyzmu i porządków feudalnych doprowadziły w 1566 r. do antyhiszpańskiego powstania w Niderlandach, gdzie tymczasem rozwijała się reformacja. Powstanie wywołali tzw. gezowie. Byli to patrioci niderlandzcy, którzy wszczęli walkę z panowaniem hiszpańskim. Wywodzili się głównie spośród szlachty protestanckiej oraz zrujnowanego chłopstwa i biedoty miejskiej. Filip II przekazał rządy namiestnika w Niderlandach księciu Albie, który stosował terror represyjny wobec opozycji niezadowolonej z rządów hiszpańskich. Doprowadziło to w 1572 r. do wybuch nowego powstania, w wyniku którego doszło 1579 r. do zawarcia unii utrechckiej. Zawarta w 1579 r. przez północne prowincje Niderlandów pod hasłem wolności religijnej i bezkompromisowej walki z Hiszpanami doprowadziła wspólnie z unią z Arras do ostatecznego rozbicia kraju na dwie części, z których powstały później dwa państwa Belgia i Holandia.
W 1581 r. nastąpiło oderwanie się od Hiszpanii 7 prowincji północnych i utworzenia niezależnego państwa Republiki Zjednoczonych Prowincji, zwanej potocznie Holandią (uznanej przez Hiszpanię na mocy rozejmu 1609). Wznowioną w 1621 r. wojnę z Hiszpanią zakończył pokój westfalski w 1648 r., który zatwierdził ostatecznie jej niepodległość.
W XVII w. Holandia stała się największą potęgą morską i handlową Europy, nastąpił rozkwit nauki i sztuki. Wojny z Anglią i Francją w 2 poł. XVII w. podkopały jednak hegemonię holenderską na morzu oraz spowodowały utratę części kolonii i stopniowy upadek gospodarczy Holandii.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
dolek
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 2
Nr użytkownika: 11.353

Grzegorz
Zawód: uczeñ
 
 
post 22/11/2005, 19:36 Quote Post

o... dziękuję bardzo.. napewno sie przyda..
ale chodziło mi o to, że tam były jakieś samorządy loklane... może jakieś rozwinięcie na ten temat? smile.gif
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
piotpal
 

W Służbie Ich Królewskich Mości: Qltury i Nauki
******
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 1.255
Nr użytkownika: 7.889

Piotr P.
Zawód: student
 
 
post 7/12/2005, 22:45 Quote Post

Jeżeli chodzi o XVIII wiek to w dziejach politycznych Rzeczypospolitej Zjednoczonych Prowincji (bo tak nazywało się to państwo) zmagały się ze sobą dwie siły: kupiecka oligarchia i stadhouderat. Gdy w 1702 roku zmarł bezpotomnie Wilhelm III stadhouderat został zniesiony. W warunkach gospodarczego zastoju wiele miast podupadło i cała aktywność handlowa skoncentrowała się w Amsterdamie. Od śmierci Antonia Hensiusa w 1720 roku Holandia nie wydała wielkiego męża stanu.
Kiedy powołano nowego stadhoudera Holandii Wilhelma IV (1747-1751), nie dążył on do przebudowy ustroju państwa. Po jego śmierci następcą został jego syn małoletni Wilhelm V (1751-1795). Osiągnął on pełnoletność w 1766 roku. W 1763 roku miał miejsce ciężki kryzys w gospodarce holenderskiej. Były to lata zmierzchu Republiki Zjednoczonych Prowincji i Holandia stawała się krajem mniej kupiecko-rybackim a bardziej rolniczo-bankierskim.
Obok stronnictwa orańskiego i regentów w Holandii pojawiła się trzecia strona, był to radykalny ruch reformatorski. Na czoło wysunął się J. D. Van der Capellen. Utracht stał się główną siedzibą ruchu radykalnego. Patrioci doprowadzili do podpisania przymierza holenderskiego-francuskiego w 1784 roku. W 1786 roku obóz patriotyczny zjednoczył się i dokonał rewolucji. Część regentów utworzyła Zgromadzenie Patriotycznych Regentów. W 1787 roku rozpoczęła się wojna domowa. Fryderyk Wilhelm II na wieśc o aresztowaniu królowej Wilheminy, siostry króla pruskiego w 1787 roku wysłał do Holandii wojsko. W 1788 roku restaurowano oranżystowskie rządy. Holandia wyszła z rewolucyjnego kryzysu jako państwo o ograniczonej suwerenności.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
MikoQba
 

J'essaie d'être une bonne personne
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.843
Nr użytkownika: 8.008

Jacques Nicolas
Stopień akademicki: Dysortograf
Zawód: Dziennikarz
 
 
post 23/10/2006, 14:53 Quote Post

Ustrój Niderlandów w tym okresie to ciekawostka. Oficjalnie republika, a faktycznie monarchia, podczas gdy RON była oficjalnie monarchią a faktycznie republika z dożywotnim prezydentem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
Andrzej80
 

powstaniec
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.321
Nr użytkownika: 16.934

Andrzej
Stopień akademicki: magister
Zawód: historyk archiwista
 
 
post 23/10/2006, 18:24 Quote Post

Ustrój holandi niderlandów inaczej najpierw była republiką na czele z stanami generalnymi dopiro potem przeistoczyła się w monarchę.Pierwszym królem Niderlandów został były stadhouder Wilhelm I Wielki, Wilczek z dyn.Nassau w 1572
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
MikoQba
 

J'essaie d'être une bonne personne
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.843
Nr użytkownika: 8.008

Jacques Nicolas
Stopień akademicki: Dysortograf
Zawód: Dziennikarz
 
 
post 24/10/2006, 8:10 Quote Post

Chodziło mi o to że Generalni Namiestnicy byli w istocie dziedzicznymi monarchami.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
paradoks2
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 8
Nr użytkownika: 46.790

Axel Oxelstierna
Zawód: uczen
 
 
post 8/01/2009, 13:58 Quote Post

co jest analogicznym urzędem dla urzędu stadhoudera w Holandii? Spotkałem się z opinią, że jest to stanowisko podobne do doży weneckiego
 
User is offline  PMMini Profile Post #8

     
lisa1988
 

I ranga
*
Grupa: Użytkownik
Postów: 30
Nr użytkownika: 45.591

Anna
Stopień akademicki: licencjat
Zawód: studentka
 
 
post 5/02/2009, 17:01 Quote Post

QUOTE(Andrzej80 @ 23/10/2006, 19:24)
Ustrój holandi niderlandów inaczej najpierw była republiką na czele z stanami generalnymi dopiro potem przeistoczyła się w monarchę.Pierwszym królem Niderlandów został były stadhouder Wilhelm I Wielki, Wilczek z dyn.Nassau w 1572
*



"Milczek" nie Wilczek biggrin.gif
Chodziło o to, że nigdy nie rozmawiał an dworze o niczym kontrowersyjnym i wydawał się ludziom dość nieprzyjemny. Stąd przydomek.
I nie z dynastii Nassau, tylko Oranje-Nassau, którą zapoczątkował, ponieważ był także ks. Oranje.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
MikoQba
 

J'essaie d'être une bonne personne
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.843
Nr użytkownika: 8.008

Jacques Nicolas
Stopień akademicki: Dysortograf
Zawód: Dziennikarz
 
 
post 29/03/2009, 17:30 Quote Post

QUOTE(paradoks2 @ 8/01/2009, 13:58)
co jest analogicznym urzędem dla urzędu stadhoudera w Holandii? Spotkałem się z opinią, że jest to stanowisko podobne do doży weneckiego
*


Oficjalnie był tylko wodzem naczelnym w czasie wojny.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #10

     
Andzio1999
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 217
Nr użytkownika: 80.807

Adrian
Stopień akademicki: patriota
Zawód: uczeñ
 
 
post 13/09/2013, 15:10 Quote Post

Sprawowanie wladzy nad armia w tamtym czasie wystarczylo aby spokojnie rzadzic tongue.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
Napoleon7
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.975
Nr użytkownika: 58.281

 
 
post 13/09/2013, 17:29 Quote Post

Organizacja państwowa Niderlandów była bardzo niejasna. Niderlandy, czy jak kto woli Holandia (ale to nie jest nazwa "właścia") były państwem federalnym złożonym z na poły niezależnych prowincji Holandia, Zelandia, Fryzja, Utrecht, Geldria, Overijsel i Groningen, połączonych ciałem przedstawicielskim w postaci Stanów Generalnych złożonych z przedstawicieli Stanów Prowincjonalnych. Dla ścisłości dodać należy, że oprócz siedmiu wspomnianej wyżej prowincji, do unii należała również prowincja Drenthe, nie miała ona jednak swych przedstawicieli w Stanach Generalnych (ponosiła mniej niż 1 % wspólnych wydatków Republiki, a to było warunkiem) oraz zarządzane bezpośrednio przez Stany Generalne Limburg i Północna Brabancja (odłączone od południowych Niderlandów na początku XVII wieku).
Teoretycznie naczelne dowództwo nad armią i flotą spoczywało w rękach stadhaoudera (namiestnika), nie istniało jednak stanowisko „namiestnika Unii” a jedynie poszczególnych prowincji. nie było też jednolitej organizacji armii, floty (istniało 5 niezależnych admiralicji, a żeby było śmieszniej 3 w prowincji Holandia), nie było też jednolitych podatków. W tej sytuacji wiele zależało od czynników nieformalnych. Także od aktualnego układu konfliktów mających miejsce w Zjednoczonych Prowincjach. Podstawowym konfliktem był konflikt pomiędzy regentami (oligarchią kupiecką) i zwolennikami stadhoudera, którymi na ogół była szlachta, chłopi, ale i niekiedy część kupców. Linia podziałów biegła też pomiędzy prowincjami „morskimi” a „kontynentalnymi”, ale animozje istniały np. i pomiędzy Amsterdamem czy Zelandią (z powodu prób narzucenia swej woli przez Amsterdam) czy nawet w ramach poszczególnych prowincji, np. Holandii, gdzie niezadowolenie budziła polityka władz najpotężniejszego Amsterdamu. Amsterdam był w ogóle niezbyt lubiany, ale ponosił grubo ponad 50 % wydatków Unii, więc jego pewna arogancja, zwyczaj narzucania swojego zdania a nawet autorytaryzm, miał swe uzasadnienie. Gdy inni zawodzili, na Amsterdam zawsze można było liczyć. Flota Amsterdamu stanowiła np. prawie zawsze ponad połowę floty Unii, a admirał tejże floty zwyczajowo sprawował dowództwo nad całością (jeżeli akurat Unia nie powołała admirała-generała, ale powoływała rzadko).
A co do pozycji stadhaoudera, to można by powiedzieć, że Namiestnik odgrywał jednak przede wszystkim bardzo istotna rolę polityczną. Pomijając jego oficjalne prerogatywy (przysługiwało mu prawo łaski, minował sędziów i miał duży wpływ na nominacje urzędnicze) to w powszechnej opinii społeczeństwa był kimś w rodzaju monarchy stojącym nawet ponad Stanami Generalnymi, co świadczyło o jego autorytecie. Nie nazwałbym go jednak monarchą.

W sumie, by jako-tako opisać ustrój Zjednoczonych Prowincji trzeba by napisać książkę.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #12

     
Prawy Książę Sarmacji
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.326
Nr użytkownika: 98.849

 
 
post 15/02/2018, 23:20 Quote Post

Czy w Stanach Generalnych obowiązywało głosowanie jednomyślne, po utarciu zgodnego poglądu? Coś na kształt naszego sejmu?

Gdzieś o tym przeczytałem ale nie pamiętam czy w książkach czy w internecie i nie jestem w stanie zweryfikować tej informacji.
 
User is offline  PMMini Profile Post #13

     
tellchar
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.721
Nr użytkownika: 100.061

Stopień akademicki: dr
Zawód: wyk³adowca
 
 
post 25/04/2020, 22:23 Quote Post

Wg angielskiej wikipedii Stanach Generalnych było głosowanie na zasadzie każda prowincja - jeden głos. Decydowano większością.

QUOTE(Napoleon7 @ 13/09/2013, 18:29)
A co do pozycji stadhaoudera, to można by powiedzieć, że Namiestnik odgrywał jednak przede wszystkim bardzo istotna rolę polityczną. Pomijając jego oficjalne prerogatywy (przysługiwało mu prawo łaski, minował sędziów i miał duży wpływ na nominacje urzędnicze) to w powszechnej opinii społeczeństwa był kimś w rodzaju monarchy stojącym nawet ponad Stanami Generalnymi, co świadczyło o jego autorytecie. Nie nazwałbym go jednak monarchą.


*


Chyba wiele zależało od osobowości danego namiestnika. Rostworowski pisze, że o Wilhelmie III współcześni mówili, że jest królem w Niderlandach, a stadhouderem w Anglii.

Ten post był edytowany przez tellchar: 25/04/2020, 22:27
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #14

     
Prawy Książę Sarmacji
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.326
Nr użytkownika: 98.849

 
 
post 26/04/2020, 11:54 Quote Post

CODE
Wg angielskiej wikipedii Stanach Generalnych było głosowanie na zasadzie każda prowincja - jeden głos. Decydowano większością.

Pytałem wtedy, bo czytałem że któryś z wielkich pensjonariuszy na poczatku XVIII w. proponował wprowadzenie głosowania większościowego.

Czytałeś może Historię Holandii Boguckiej? Czy jest po polsku cokolwiek innego o nowożytnej Republice Niderlandów?
 
User is offline  PMMini Profile Post #15

2 Strony  1 2 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej