| |
|
|
 Który przywilej szlachecki byl najważniejszy
| |
|
|
|
|
Przywilej koszycki.
Był pierwszym, a jednocześnie o kluczowym znaczeniu, który legł u podstaw systemu uprzywilejowania szlachty. Zbudował nadrzędną pozycję szlachty w państwie, pozornie wyłącznie pod względem gospodarczym, w istocie również politycznym.
Dotyczył zniesienia podatków oraz obciążeń finansowych (prócz niewielkiego podatku stałego), każda kolejna próba monarchy uzyskania funduszy musiała od tej pory uzyskać aprobaty szlachty, sypały się więc kolejne przywileje.
Zdecydowanie przywilej koszycki. Kolejne przywileje były jedynie potwierdzeniem czy też poszerzeniem stanu posiadania, możliwą dzięki sytuacji postkoszyckiej.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE Dotyczył zniesienia podatków oraz obciążeń finansowych (prócz niewielkiego podatku stałego),
Który to "niewielki" podatek stały dawał łącznie więcej niż wszystkie dotychczasowe podatki i daniny...
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Przywilej koszycki:
zwolnienie z poradlnego z wyjątkiem 2 groszy z łanu kmiecego i 4 grosze z dóbr klasztornych (wcześniej podatek wynosił 12 groszy dla szlachty i 24 dla duchowieństwa),
zobowiązanie do nie ustanawiania nowych podatków bez zgody rycerstwa (z wyjątkiem stałego podatku),
zwolnienie od obowiązku budowy i naprawy zamków (z wyłączeniem sytuacji, gdy odbudowy wymagałyby umocnienia pograniczne, zagrożone wojną, lub gdy na budowę nowego zamku wyraziłaby zgodę cała szlachta),
urzędy tylko dla Polaków (np. starosta, urzędy ziemskie (wojewoda, kasztelan) dla szlachty danej dzielnicy,
za służbę wojskową poza granicami kraju szlachta otrzymywała żołd (w przypadku dostania się szlachty do niewoli w czasie wyprawy zagranicznej, król refundował koszty wykupu szlachty z niewoli),
zwolnienie szlachty z obowiązku utrzymywania dworu królewskiego w czasie jego podróży po kraju,
zwolnienie z budowy miast i mostów
zobowiązał się wykupywać za własne pieniądze szlachciców pojmanych do niewoli
Pokrewna tematyka:
Dyskusja o przywileju koszyckim
Tekst przywileju koszyckiego
Troszkę nielogiczne, król nadaje przywilej szlachcie, w którym podnosi podatki, w zamian za co szlachta wybierze jego córkę na króla?  
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE Przywilej koszycki:
zwolnienie z poradlnego z wyjątkiem 2 groszy z łanu kmiecego i 4 grosze z dóbr klasztornych (wcześniej podatek wynosił 12 groszy dla szlachty i 24 dla duchowieństwa),
zobowiązanie do nie ustanawiania nowych podatków bez zgody rycerstwa (z wyjątkiem stałego podatku),
zwolnienie od obowiązku budowy i naprawy zamków (z wyłączeniem sytuacji, gdy odbudowy wymagałyby umocnienia pograniczne, zagrożone wojną, lub gdy na budowę nowego zamku wyraziłaby zgodę cała szlachta),
urzędy tylko dla Polaków (np. starosta, urzędy ziemskie (wojewoda, kasztelan) dla szlachty danej dzielnicy,
za służbę wojskową poza granicami kraju szlachta otrzymywała żołd (w przypadku dostania się szlachty do niewoli w czasie wyprawy zagranicznej, król refundował koszty wykupu szlachty z niewoli),
zwolnienie szlachty z obowiązku utrzymywania dworu królewskiego w czasie jego podróży po kraju,
zwolnienie z budowy miast i mostów
zobowiązał się wykupywać za własne pieniądze szlachciców pojmanych do niewoli
Pokrewna tematyka:
Dyskusja o przywileju koszyckim
Tekst przywileju koszyckiego
Troszkę nielogiczne, król nadaje przywilej szlachcie, w którym podnosi podatki, w zamian za co szlachta wybierze jego córkę na króla? smile.gif confused1.gif
Przeczytałbyś uważnie dyskusję w tematach, które sam linkujesz. Stały podatek 2 (4) gr od łana dawał większy dochód, niż jednorazowy i okazyjny podatek 12 (24) gr od łana. Jednocześnie było to wygodne dla szlachty, bo zwiększało przewidywalność - nie wspominając o tym, że oprócz tej zmiany dostawali znacznie ważniejsze rzeczy - zwolnienie z innych obciążeń i uchwalanie dodatkowych podatków tylko za zgodą rycerstwa.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Przeczytałem, dlatego też postawiłem pytanie - czy to logiczne, że król "podnosi" podatki, po czem szlachta w zamian wybiera jego córę na króla.
W zasadzie logiczne, Ludwik niezbyt troszczył się o Polskę, vide sprawa Rusi, zależało mu jedynie na przedłużeniu sukcesji Andegawenów.
Temat dyskusyjny, jak dotąd nie słyszałem o tym, żeby koszycki tworzył stały podatek, w samym dokumencie chyba nie jest to wykazane. To był moment, kiedy uzależniono uchwalenie nowych podatków od szlachty? Bo tak by wynikały, kwestia uchwalania podatków była głównym orężem późniejszych parlamentów na Zachodzie, kiedy traciły to prawo władza monarsza stawała się absolutna.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE Przeczytałem, dlatego też postawiłem pytanie - czy to logiczne, że król "podnosi" podatki, po czem szlachta w zamian wybiera jego córę na króla.
Tak, bo oprócz "podniesienia" podatków nastąpił cały szereg ustępstw.
QUOTE Temat dyskusyjny, jak dotąd nie słyszałem o tym, żeby koszycki tworzył stały podatek,
Nawet jeśli udało Ci się uniknąć tego do teraz, to już usłyszałeś.
QUOTE w samym dokumencie chyba nie jest to wykazane.
A o czym niby mówi ten fragment?:
6. Chcemy zadowolić się tym tylko, aby corocznie na św. Marcina wyznawcę [11 listopada] nam i następcom naszym na znak najwyższego panowania i uznania korony Królestwa Polskiego płacono po dwa grosze zwykłej monety, w Królestwie obieg mającej, których czterdzieści osiem idzie na grzywnę polska, z każdego osiadłego i dzierżonego łanu lub jego części.
QUOTE To był moment, kiedy uzależniono uchwalenie nowych podatków od szlachty?
Uzależniono od rycerstwa, a w jego roli początkowo występowało możnowładztwo.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE(historia_1400 @ 17/01/2010, 13:57) nie zgodziłabym się co do tego iż mieszczaine nie chcieli mieć wpływu na rządy w Polsce  miasta polskie wysyłały swoje poselstwa , ale tylko Kraków i Wilno(po 1569r.) uzyskały tę możliwość. Pozdrawiam
Ja tego nie napisałem, więc nie wiem z czym miałbyś się nie zgadzać. Nawet jeśli wysyłali to nieregularnie i dodatkowo te poselstwa nie miały żadnych uprawnień, nic nie wnosiły do obrad i były marginalizowane. Dodatkowo nie używałbym pojęcia udziału "mieszczaństwa" we władzy czy potrzeby wpływu "mieszczaństwa" na rządy. Bardziej poprawne byłoby myślenie "mieszkańcy Krakowa/Wilna/Lwowa". W Rzeczypospolitej rywalizacja miast była jednym z czynników, które właśnie odsunęły je od prawa głosu. Ich słabość i wzajemną wrogość wykorzystała szlachta by zdobyć pełnię władzy, którą utrzymywała niezależnie od "chęci" mieszczan by wpłynąć na rządy w Polsce, czy takowa była czy nie była.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Przywilej koszycki- pierwszy o charakterze ogólnopolskim.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
nekromanta05
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 7 |
|
| Nr użytkownika: 71.769 |
|
|
|
Monika |
|
Zawód: Uczen |
|
|
| |
|
Ja opowiadam się za konstytucją Nihil Novi. Co prawda władza króla była ograniczona. No ale dobre było to, ze powstał zakaz trudnienia sie przez szlachtę handlem i rzemiosłem pod groźbą utraty szlachectwa. Czyli i naszej kochanej, hulaszczej szlachcie też coś się dostało.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
QUOTE No ale dobre było to, ze powstał zakaz trudnienia sie przez szlachtę handlem i rzemiosłem pod groźbą utraty szlachectwa.
To akurat z punktu widzenia gospodarki kraju raczej dobre nie było.
Inna rzecz, że niechęć szlachty do prowadzenia handlu chyba w mniejszym stopniu wynikała z zapisów w jakichś przywilejach, a większym z ówczesnej mentalności i dużej ilości ziemi do uprawy.
|
| |
|
|
| |
|
|
|
szpeciu
|
| |
|
| Nowicjusz |
|
|
|
| Grupa: Użytkownik |
|
| Postów: 7 |
|
| Nr użytkownika: 70.677 |
|
|
|
|
|
|
| |
|
Ja zagłosowałem na przywilej koszycki. To od niego wszystko się zaczęło. Szlachta dostała palec, a już chciała całą ręke. To właśnie to było tą kostką domina, wszystko później się potoczyło..
|
| |
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|
|
18/01/2010, 22:59
