Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Melodie pieśni rycerskich
     
Paweł Gajtkowski
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.033
Nr użytkownika: 2.023

 
 
post 28/06/2016, 13:50 Quote Post

Poszukuję informacji o muzyce pieśni rycerskich z XV/XVI w. O ile mi wiadomo pieśni te posiadały wzorzec ośmiozgłoskowy trocheiczny i były rymowane parzyście. Np.

Witolt idzie po ulicy,
Za niem niosą dwie sulicy.


(zapis dokonany po r. 1575, ale już wówczas słownictwo było archaiczne i wymagało objaśnień przez autora)

albo:

Hej Polanie, z Bogiem na nie,
Już nam Litwy nie dostaje.


(zapis „dawnej piosnki” z dn. 1 lutego 1564 r.)

albo:

Groʒÿ Volochom cometa
iuß poimano Golofieta


(piosenka ułożona prawdopodobnie w 1531 r.).

Taki sam wzorzec metryczny posiada renesansowa pieśń rycerska z XVI w., która stanowi źródło późniejszych odmianek pt.: "Powiedʒ ty muʒyko moia" Adama Czahrowskiego wyd. w 1598 r., "Pieśń o kole rycerskim" czy "Idzie żołnierz borem, lasem".

I teraz nasuwa się pytanie - czy pieśni te miały jedną czy więcej melodii i jak mogły one brzmieć?

Tomasz Jasiński w "Melodycznym śladzie jednej z XVII-wiecznych pieśni wielogłosowych
o Janie Karolu Chodkiewiczu" pisze tak:

Praktyka podkładania innych lub nowo układanych wierszy pod zastane opracowania muzyczne form pieśniowych była w XVI-XVII stuleciach niezwykle rozpowszechniona, w niemałym stopniu współtworzyła ówczesny repertuar


Zakładam więc, że mógł istnieć jeden popularny wzorzec melodii, pod który dopisywano na poczekaniu (np. po bitwie) różne słowa.

A teraz - jak mógł on brzmieć?

Czahrowski przed swoją odmianką pieśni rycerskiej pisze:

Y do was tak w rymy moie
Mowie, ciesʒac serce swoie,
A do Katońskiey muʒyki
Wyprawuie w słowa sʒyki


Niestety, nie wiem jak mam rozumieć "Katońską muzykę". Czy to metafora nawiązująca do starożytnego Katona, czy też jakaś dosłowna wskazówka muzyczna?

Na wiki podane jest, że współczesne wykonania utworu Czahrowskiego pochodzą z jednej z wersji "Pieśni o żołnierzu tułaczu" według Juliusza Rogera, Pieśni ludu polskiego na Górnym Szląsku z muzyką z 1880 r., zaś melodia współczesnych wykonań "Pieśni o kole rycerskim" pochodzić ma z wariantu "Pieśni o żołnierzu tułaczu" zanotowanej na Kujawach.

Czy ktokolwiek z Szacownych Forumowiczów wie, czy melodie ta rzeczywiście mają cokolwiek wspólnego z muzyką XV- czy XVI-wieczną, czy też stanowią wytwór epok późniejszych?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Varyag
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.445
Nr użytkownika: 88.193

 
 
post 28/06/2016, 18:04 Quote Post

A może pan Jacek Kowalski coś na ten temat wie? Jego by może spytać?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Paweł Gajtkowski
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.033
Nr użytkownika: 2.023

 
 
post 4/07/2016, 21:05 Quote Post

QUOTE(Varyag @ 28/06/2016, 18:04)
A może pan Jacek Kowalski coś na ten temat wie? Jego by może spytać?
*


Pomysł okazał się bardzo dobry - dostałem w odpowiedzi długi list smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Varyag
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.445
Nr użytkownika: 88.193

 
 
post 5/07/2016, 10:28 Quote Post

No to super, że udało się pomóc i sprawę wyjaśnić niejako u źródła.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej