Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Mutazylizm - zaprzepaszczona szansa ?
     
de Ptysz
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.486
Nr użytkownika: 61.808

Zawód: Wolnomysliciel
 
 
post 24/10/2013, 17:49 Quote Post

Za ciocią Wiki:
Mutazylizm - racjonalistyczny kierunek w arabskiej filozofii średniowiecznej postulujący alegoryczne rozumienie Koranu w przypadku kolizji jego treści z rozumem.

Czy gdyby doktryna mutazylicka ugruntowała swoją pozycję moglibyśmy liczyć na rozwój i przetrwanie większej dozy racjonalizmu we współczesnej myśli islamskiej? Wiadomo, że byt określa świadomość, więc nie należy wymagać kultury i tolerancji od niewykształconych mieszkańców lepianek, lecz czy religijny "software" nie miał pewnego wpływu na ukształtowanie takiego stanu rzeczy?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
dammy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.384
Nr użytkownika: 99.933

Adam Marks
Zawód: wiele zawodow
 
 
post 27/12/2018, 22:58 Quote Post

QUOTE(de Ptysz @ 24/10/2013, 18:49)
Czy gdyby doktryna mutazylicka ugruntowała swoją pozycję moglibyśmy liczyć na rozwój i przetrwanie większej dozy racjonalizmu we współczesnej myśli islamskiej? Wiadomo, że byt określa świadomość, więc nie należy wymagać kultury i tolerancji od niewykształconych mieszkańców lepianek, lecz czy religijny "software" nie miał pewnego wpływu na ukształtowanie takiego stanu rzeczy?


Racjonalizm w islamie nie musi być kojarzony tylko z mutazylizmem. W szkole prawniczej hanafitów tym czymś może być istihsan (wyższość prawa jednostki nad interesem społeczności), a szafi'itów szyickich itjihad (racjonalistyczna interpretacja prawa). Od II poł XIX wieku aż do DWS trwała ekspansja racjonalnego islamu przez reformy w Imperium Osmańskim, a później kemalistowskiej Turcji, Egipcie i pahlawidzkim Iranie. Do tego dochodzi udział muzułmanów w indyjskim Kongresie Narodowym.

Tuż przed DWS w tych trzech najpotężniejszych islamskich państwach wcale nie było tak z tym źle. Problemem muzułmanów w przeszłości było to, że od XV wieku twierdzą racjonalizmu były szkoły prawnicze hanafitów i częściowo szafi'itow (wśród szyitów) natomiast w kwestii teologicznej na pierwszy plan wyszedł sufizm w wielu postaciach. Jednak na przełomie wieków islam zaczął z tego wychodzić. Trzeba pamiętać, że obie szkoły dominowały w Egipcie, hanafizm w Porcie Ottomańskiej, a szafi'izm szyicki w Persji safawidzkiej. Szafi'izm sunnicki, ale w łagodnej formie był praktykowany w Indiach wśród muzułmanów.

Największe problemy dla islamu zaczęły się wraz z ekspansją wahhabizmu. Trzeba też pamiętać o tym, że na negatywna ocenę islamu ma wpływ zestawienie go z szybko przez ostatnie półwiecze zmieniającym się światem euroatlantyckim i słabo słyszanym w świecie obecnych massmediów umiarkowanych muzułmanów. Warto też pamiętać o ogromnym zróżnicowaniu świata islamskiego.

Żeby nie offtopować. Mutazylizm mimo okresowego poparcia kalifów poprzez zbliżenie do szyizmu był trudny do zaakceptowania przez sunnitów. Po jego upadku jednak racjonalne prądy nie wygasły, a wręcz ekspandowały. Fatymidzi czy inni szyiccy władcy, z dynastii Bujidów czy Samanidów wspierali falasifa czyli muzułmańskich filozofów opierających się na dorobku antycznym, a filozofia antyczna tak jak argumentacja oparta na rozumowych spekulacjach były wykorzystywane też często przez sunnickich teologów aszaryckich i maturydzkich w obronie bardziej tradycyjnego islamu. Dochodziło też do dyskusji między zwolennikami Platona, a Arystotelesa. Ogólnie jednak tam gdzie dominował na dworze sunnizm tam też silniejsza była ortodoksja. Szyicki isma'ilizm był względnie otwarty na dorobek antycznego świata.

Ten post był edytowany przez dammy: 28/12/2018, 21:54
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
rapahandock
 

VII ranga
*******
Grupa: Użytkownik
Postów: 2.376
Nr użytkownika: 78.749

Igor Moraczewski
Stopień akademicki: dr
Zawód: archiwista
 
 
post 29/12/2018, 18:12 Quote Post

QUOTE
Wiadomo, że byt określa świadomość, więc nie należy wymagać kultury i tolerancji od niewykształconych mieszkańców lepianek

Ty tak poważnie?
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
dammy
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.384
Nr użytkownika: 99.933

Adam Marks
Zawód: wiele zawodow
 
 
post 1/01/2019, 17:43 Quote Post

Jeszcze należałoby wspomnieć o szkole prawnej dżafarydów, która w czasach Persji Safawidzkiej zaczęła tam dominować spychając szafi'itów i szyickim odłamie Zajdytów, który jest zbliżony do mutazylizmu. Oba nurty wykorzystywały podejście racjonalne do rozwiązywania problemów czy to prawnych czy natury teologicznej. Mutazylizm był chyba złudną szansą na połączenie sunnizmu i szyizmu w jedną całość. Natomiast na elementy racjonalizmu w islamie jego upadek nie miał większego wpływu.

Ten post był edytowany przez dammy: 1/01/2019, 18:07
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej