|
|
95 rezerwowy pp: bitwa pod Cześnikami,
|
|
|
simonkurz
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 9 |
|
Nr użytkownika: 74.310 |
|
|
|
|
|
|
Witam wszystkich, Kilka lat temu zabrałem się za sprawę poległego w 1939 roku krewnego. Nikt nie wiedział nic poza tym, że zginął. Po jakimś czasie udało mi się znaleźć miejsce, gdzie poległ, w jakiej jednostce służył i nawet gdzie został pochowany. Chcę jednak możliwie jak najdalej doprowadzić tę sprawę. Służył on w 95 rezerwowym pułku piechoty (II batalionie, 4kompanii) i poległ w bitwie pod Cześnikami 21/22 września 1939. Podobno II batalion poszedł w rozsypkę zanim bitwa zaczęła się na dobre. Może ktoś poradzi mi jakieś źródła?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Podobno II batalion poszedł w rozsypkę zanim bitwa zaczęła się na dobre.
Komuś musiało się pomylić z II./94 pp rez. - który wchodził w skład Grupy "Sandomierz".
II./95 pp rez. natomiast w czasie bitwy pod Cześnikami z tego co pamiętam stał w odwodzie - razem z III./95 pp rez.
Pewnie więc twój krewny zginął od ognia artylerii. Ale na pocieszenie dodam, że II./95 pp rez. brał udział w walkach jeszcze przed bojem pod Cześnikami - mianowicie w boju pod Krasnymstawem. W czasie tej bitwy 19 września II. batalion kontratakował na Niemców (część sił niemieckiej 4 DP) pod m. Krupe, wypierając ich aż do Krasnegostawu i razem z resztą 95 pp rez. opanowując las na północ od miasta, docierając aż do rzeki Wieprz.
==========================
Edit:
Straty 39 DP i innych oddziałów WP w boju pod Krasnymstawem to ok. 156 zabitych, a pod Cześnikami - ok. 200 zabitych (i ok. 600 rannych).
QUOTE w bitwie pod Cześnikami 21/22 września 1939
Walki pod Cześnikami zaczęły się już wieczorem 20 września - Polacy zdobyli Cześniki i Boży Dar z rąk pododdziałów 4. DLek.
Wyżej pisałem o pozostaniu w odwodzie II. i III./95 pp - niżej fragment rozkazu operacyjnego gen. Olbrychta na dzień 21 IX z 20 IX godz. 20 wieczór:
"(...) - Odwód dowódcy dywizji - 95 pp (bez batalionu*) i batalion marszowy 15 pp pod dowództwem ppłk. Stankiewicza. (...)"
*Chodzi tu o I. baon 95 pp - który zdążył wziąć udział w walkach pod Cześnikami (co prawda znajdował się on w odwodzie, ale sił przeznaczonych do natarcia - jak czytamy w rozkazie gen. Olbrychta na dzień 22 IX - czyli niejako w "bliższym" odwodzie, nie zaś w odwodzie dywizji).
Tak więc II. i III./95 pp były w "dalszym" odwodzie (odwodzie dywizji) i nie zdążyły wziąć udziału w walkach 21 i 22 IX przed ich zakończeniem.
Co prawda jak czytamy z kolei w "Bitwach polskiego września" Zawilskiego (str. 699 - 701), próbowano zaangażować te dwa bataliony 95 pp rez. z odwodu dywizji w końcową fazę walk 22 IX, ale zanim zdołano nawiązać z ppłk. Stankiewiczem łączność, bitwa dobiegła pomyślnego końca. W walkach 22 IX zdążył wziąć udział tylko I. baon 95 pp - ściągnięty na pierwszą linię z "bliższego" odwodu (odwodu sił przeznaczonych do natarcia).
Przy czym nie wyklucza to jeszcze, że twój krewny zginął w walkach wieczornych z 20 IX - czyli w natarciu polskim na Cześniki i Boży Dar. W końcu rozkaz nakazujący umieszczenie 95 pp rez. (bez I. batalionu) w odwodzie dywizji, został wydany już po tych walkach.
Podsumowując, są chyba dwie możliwości:
1) Albo twój krewny zginął w natarciu wieczornym z 20 września, 2) Albo zginął np. od ognia artylerii czy też bombardowania 21 lub 22 IX, będąc w odwodzie dywizji.
QUOTE Może ktoś poradzi mi jakieś źródła?
Zerknij na początek np. do:
- "Bitwy polskiego września" A. Zawilskiego, str. 694 - 702. - "Armia Modlin" T. Jurgi i W. Karbowskiego, str. 370 - 372, 377 - 379 i 383 - 385.
Niewielka ilość informacji na temat tej bitwy także np. w:
- "Wojna obronna Polski 1939" praca zbiorowa pod redakcją E. Kozłowskiego, str. 682 - 683.
Z kolei w nowej książce "Bitwy pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku" z 2010 r. o walkach pod Cześnikami nie ma nic...
QUOTE Po jakimś czasie udało mi się znaleźć miejsce, gdzie poległ, w jakiej jednostce służył i nawet gdzie został pochowany.
Tak z ciekawości - jak się do tych informacji "dokopałeś"?
Ten post był edytowany przez Domen: 22/10/2011, 18:57
|
|
|
|
|
|
|
simonkurz
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 9 |
|
Nr użytkownika: 74.310 |
|
|
|
|
|
|
Dziękuję za wyczerpująca odpowiedź!
Może rzeczywiście zbyt bardzo "uczepiłem" się daty śmierci (22.09.), może trzeba spojrzeć szerzej?
QUOTE Tak z ciekawości - jak się do tych informacji "dokopałeś"?
W skrócie : Posiadałem stare powiadomienie z PCK z 1940 roku, że miejsce śmierci jest nieznane. Napisałem jeszcze raz do PCK i tym razem przyszła pozytywna odpowiedź. Podają datę śmierci 22.09.1939, miejsce śmierci - Cześniki i dalej, że został ekshumowany i przeniesiony do zbiorowej mogiły na Rotundzie w Zamościu. Dodatkowo PCK podpiera się „Księgą pochowań żołnierzy polskich we wrześniu 1939” tom 1 (szkoda, że już nie do dostania ta pozycja ). Chciałem jednak być pewien tej informacji. Muzeum w Białej Podlaskiej potwierdziło powyższe dane. Dlaczego Biała Podlaska? W starym oświadczeniu PCK było napisane iż został zmobilizowany w 34 pułk piechoty. Muzeum dodatkowo podało dokładnie jednostkę w której służył krewny.
QUOTE Służył on w 95 rezerwowym pułku piechoty (II batalionie, 4kompanii)
Skorzystałem z Zawilskiego "Bitwy polskiego września" s.698 i s.701, chociaż uważam, że książka jest mocno zbeletryzowana. Tam jest oględnie mówiąc o rozsypce II i III batalionu 95 pp.
W "Armii Modlin" na s. 384 rzeczywiście piszą o tym iż w boju pod Cześnikami brał udział I batalion.
Tak jak napisałeś w "Bitwach pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku" panuje zima w temacie Bitwy pod Cześnikami:)
Niestety "Wojny obronnej Polski 1939" E. Kozłowskiego nie posiadam .
QUOTE 2) Albo zginął np. od ognia artylerii czy też bombardowania 21 lub 22 IX, będąc w odwodzie dywizji.
Znalazłem mapę w "Bojach Polskich 1939-1945" pod red. K.Komorowskiego, i tam jest zaznaczone, iż 95 pp bez I batalionu był w odwodzie we folwarku Horyszów. To by był trop ognia artyleryjskiego. Ale jak traktować w tym kontekście Zawilskiego?
QUOTE Komuś musiało się pomylić z II./94 pp rez. - który wchodził w skład Grupy "Sandomierz". Nie wiem czy iść tropem GO "Sandomierz"? Raczej służył w 95pp rez.
Czasami groby po ekshumacji pozostają jako miejsca pamięci. Może gdzieś pod Cześnikami lub Krasnymstawem zachowały się takie miejsca z nazwiskami poległych? Może w Rotundzie w Zamościu jest wymieniony z nazwiska mój krewny. Musiałbym się wybrać na takie poszukiwania terenowe, ale mam w te rejony kawałek drogi.
Podsumowując powyższe, zbyt dużo dymu bitewnego zbyt mało dokumentów na razie:)
|
|
|
|
|
|
|
|
Faktycznie, jest u Zawilskiego o pogubieniu się II. baonu w czasie marszu. Z kolei dalej, że odwodowego 95 pp "nadal nie można było odnaleźć".
QUOTE Nie wiem czy iść tropem GO "Sandomierz"?
Nie, w jej składzie na pewno nie służył.
QUOTE Niestety "Wojny obronnej Polski 1939" E. Kozłowskiego nie posiadam
To wiele nie tracisz, tam jest bardzo ogólnie o tej bitwie.
Ale w przypisach źródłowych coś może byś znalazł.
QUOTE Podsumowując powyższe, zbyt dużo dymu bitewnego zbyt mało dokumentów na razie:)
Ta bitwa jest jak dotychczas raczej słabo opracowana - podobnie jak cała II bitwa pod Tomaszowem Lub.
QUOTE Czasami groby po ekshumacji pozostają jako miejsca pamięci. Może gdzieś pod Cześnikami lub Krasnymstawem zachowały się takie miejsca z nazwiskami poległych?
Np. w przypadku bitwy pod Krasnymstawem może coś takiego być:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Kra..._poleg.C5.82ych
QUOTE Straty i pamięć o poległych
Ogółem w obronie i bitwie o Krasnystaw i okolice we wrześniu 1939 zginęło 159 żołnierzy i oficerów, w tym w Krasnymstawie 86. Najwięcej z 9 PP z 3 DPLeg. Ponadto zginęli żołnierze 3 PAL, 23 PUł, 63 PP i 58 PP z 14 DP, 172 kompanii saperów, 61 Pułku Artylerii, 201 PPRez 55 DPRez. Żołnierzy poległych miejscowa ludność pochowała we współnej mogile na cmentarzu w Kolonii Zastawie. Później na cmentarzu pochowano żołnierzy poległych w Kraśniczynie, Siennicy Nadolnej, Wólce Orłowskiej, lasku Borek, Jarczowie Rońsku i Łanach. Część żołnierzy ekshumowano i pochowano na cmentarzu wojennym w Zamościu. (...) W 1966 r. postawiono w Krasnymstawie obelisk ku czci poległych obrońców.
Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające...
Dlaczego nie wymieniają 95 pp rez. i 93 pp rez.? Za to wymieniają jednostki, które tam nigdy nie walczyły (58 pp, 63 pp i 201 pp rez.)?
Również 23 puł raczej nie brał udziału w tych walkach - był tam natomiast Warszawski Pułk Ułanów.
BTW - opis bitwy z "Bojów polskich" (dosyć lakoniczny ale zawsze) - jest też mapka:
http://books.google.pl/books?id=QLydUSWHEm...epage&q&f=false
Ten post był edytowany przez Domen: 24/10/2011, 12:37
|
|
|
|
|
|
|
simonkurz
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 9 |
|
Nr użytkownika: 74.310 |
|
|
|
|
|
|
QUOTE Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające...
Wikipedią bym się nie przejmował, tam każdy może coś wpisać
Myślę, że dzięki tobie znalazłem drugi punkt zaczepienia - ten bój pod Krasnymstawem. Pierwszy to Cześniki.
Mam jeszcze jeden nikły trop, to Szkoła Podstawowa w Cześnikach. Oni kultywują chyba pamięć o bitwie. Może mają jakąś izbę pamięci?
Pozostaje mi ewentualnie podróż w te rejony.
|
|
|
|
|
|
|
Runkot
|
|
|
Nowicjusz |
|
|
|
Grupa: Użytkownik |
|
Postów: 12 |
|
Nr użytkownika: 107.797 |
|
|
|
Zawód: Histeryk |
|
|
|
|
QUOTE(simonkurz @ 24/10/2011, 16:32) QUOTE Tylko te jednostki, jakie wymienia wikipedia są zastanawiające... Wikipedią bym się nie przejmował, tam każdy może coś wpisać Myślę, że dzięki tobie znalazłem drugi punkt zaczepienia - ten bój pod Krasnymstawem. Pierwszy to Cześniki. Mam jeszcze jeden nikły trop, to Szkoła Podstawowa w Cześnikach. Oni kultywują chyba pamięć o bitwie. Może mają jakąś izbę pamięci? Pozostaje mi ewentualnie podróż w te rejony.
Odświeżę ten temat - może akurat się komuś informacje te przydadzą. Według szefa sztabu 39 DPRez. ppłk. Włodzimierza Wisłockiego II/95 pprez. nie uczestniczył w walkach pod Cześnikami - batalion ten bowiem rozpadł się jeszcze w trakcie marszu z Krasnegostawu na Zamość, zaś jego nieliczne resztki dotarły do dywizji gen. Olbrychta dopiero wieczorem 22 IX. Natomiast dowódca 95 pprez. stwierdza, że ów pododdział (wraz z I/95 pprez.) walczył pod Cześnikami. Niestety, nie dotarłem do relacji żołnierzy II/95 pprez., które mogłyby potwierdzać uczestnictwo tegoż batalionu w bitwie.
Niestety, w samych Cześnikach, oprócz pomnika (z błędnymi informacjami notabene) pod szkołą miejscową, to nie znajdziesz miejsc pamięci. Byłem w tejże placówce, jak również w miejscowej bibliotece i nie mają tam żadnych pamiątek ani materiałów, które mogłyby dotyczyć omawianej tutaj batalii. Natomiast w nieodległym Barchaczowie mieści się izba pamięci, gdzie można odnaleźć wiele ciekawych eksponatów z bitwy pod Cześnikami.
Jakbyś mi napisał, jak nazywał się twój krewny, to może udałoby mi się ustalić, czy faktycznie poległ on pod Cześnikami.
Ten post był edytowany przez Runkot: 9/01/2022, 15:40
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|