|
|
Reformacja w Skandynawii, Odgórnie czy oddolnie ?
|
|
|
|
W XVI wieku w latach dwudziestych Szwecja, a w trzydziestych Dania i Norwegia przeszły na luteranizm. W obu przypadkach dokonało się to dekretem królewskim, a co narodami? Czy zmiana wyznania została im narzucona, czy może już wcześniej byli zwolennikami nowych prądów?
|
|
|
|
|
|
|
|
Jest tak nowa (2005) książka "Reformacja w Szwecji, Danii i Norwegii". Nudna baardzo, ale opisuje sprawy wyczerpująco i nie jest zbyt długa, a jak się nie chce czytać całej to na końcu jest dobre podsumowanie. Nie bardzo już pamiętam (bo nudna była )szczegóły, ale generalnie ludnośc była dośc mocno podminowana reformacją tylko w miastach (z wyjątkiem Norwegii), a we wsiach za bardzo jej nie było. Tym niemniej zmiana wyznania wszędzie była zadziwiająco niekonfliktowa, choć zdarzały się pewne epizody. Reformacja nie była zresztą w pełnej swej postaci wprowadzana błyskawicznie (tak tylko w Danii), w Norwegii np. sprawa zakończyła się dopiero w XVII w., w Szwecji też długo trwała.
|
|
|
|
|
|
|
|
Dzięki faux. Jakoś nie widziałem tej ksiązki...no nic, jak otworzą bibliotekę po przerwie, postaram sie ją znaleźć (jeśli będzie...).
QUOTE generalnie ludnośc była dośc mocno podminowana reformacją tylko w miastach Co miałęś na myśli pisząc "podminowana reformacją"? Czy znaczy to, że c entuzjazmem chłonęła nowinki, czy że była do niej wrogo nastawiona?
|
|
|
|
|
|
|
|
No cóż, co by nie mowić protestantyzm nigdzie na świecie nie odniósł takiego sukcesu jak w państwach Skandynawskich, nawet w, mogłoby się wydawać, silnie protestanckich Wielkiej Brytanii i USA jest procentowo więcej katolików niż tam. Wprowadzenie kościołów narodowych było wszechmiar korzystne dla tamtejszych władców. Zlikwidowana zaostała potrzeba płacenia swiętopietrza papieżowi, który być może wcale nie slyszał o krajach skandynawskich, a już na pewno się nimi nie interesował, znacjonalizowano majątki Kościlne (zresztą cały Kościół poddano pod opiekę państwa). Brak protestów przeciwko zmianom raczej nie można przypisać religijnej oziębłości, gdyż w owym czasie skandynawowie byli dość religijni, a w niedługim czasie przerodzili się w gorliwych protestantów (mimo, że w wojnie trzydziestoletniej dominowały względy polityczne, to jednak dla Szwedów obrona protestantyzmu przed prześladowaniami ze strony Habsburgów była ważną sprawą, także w Polsce mamy pomnik "Gustawa Adolfa, obrońcy wiary ewangelickiej" W XIX wieku Kościół odgrywał u skandynawów większa rolę niż w innych państwach Europy, do dzisiaj luteranizm jest częścią narodowej świadomości Skandynawów, a w Danii wiernych nie ubywa, jak w innych państwach Europy, ale przybywa, po zachłychnięciu się niewiarą z jednej strony a wolnymi Kościołami z drugiej. Pamiętajmy też, że to, iż początkowo ilość zwolenników reformacji była niewielka nie uznacza, że została ona narzucona. W Niemczech też z początku poglądy przeciwne Kościołowi katolickiemu przechodziły mimo uszu, a po pewnym czasie od wystąpienia Lutra powstały liczne grupy prześcigające go gorliwością (a raczej - fanatyzmem) które zaczęły niszczyć kościoły i atakować duchownych, tak, ze on sam musiał interweniować. Wiele było w historii idei, które w pewnych okolicznościach błyskawicznie zdobywały popularność, mimo, że isniały już wcześniej i wzbudzały zainteresowania. Można to dostrzec także dzisiaj (np. 30-letnia teoria małżeństwa Jezusa i "Kod...").
|
|
|
|
|
|
|
|
w Islandii jednak reformacja przyjeła się boleśniej niż samo chrześcijaństwo pięćset lat wczęsniej.
Były tumulty, a ten z dwóch biskupów który chciał pozostać przy wierze katolickiej został zamordowany.
|
|
|
|
|
|
|
|
W Szwecji kilku biskupów, którzy obstawali przy katolicyzmie, zostało skazanych za zdradę i straconych... Takze tam lała się krew... DOliczyć należy też powstanie Dacke'go...
QUOTE nawet w, mogłoby się wydawać, silnie protestanckich Wielkiej Brytanii i USA jest procentowo więcej katolików niż tam.
Może dlatego, że z np. Szwecji wypędzono nie-luteran, a nawrócenie na katolicyzm było równoznaczne z banicją i wygnaniem...
QUOTE Zlikwidowana zaostała potrzeba płacenia swiętopietrza papieżowi, który być może wcale nie slyszał o krajach skandynawskich, a już na pewno się nimi nie interesował,
Skoro nałożył na Szwedów ekskomunikę, to chyba się interesował...
|
|
|
|
|
|
|
|
W Szwecji za goscine jezuicie grozila smierc. Ostatni bastion katolicyzmu - klasztor brygidek - upadl pod koniec XVI, gdy wypedzono przeorysze i zakonnice po utracie tronu przez Zygmunta. Wlasciwie ostatnia wizyta wyzszych duchownych katolickich miala wlasnie podczas walki Zygmunta o tron szwedzki. Obecny przy nim nuncjusz nawet nawiazal wlosko-szwedzkie kontakty kulturalne co zauwazaja wspolczesni Szwedzi. Obawa przed restauracja katolicyzmu wynikala glownie z jednego powodu - utraty majatkow. Na sekularyzacji zyskaly wszystkie klasy spoleczne (oczywiscie poza duchowienstwem). W zwiazku z tym bano sie by rosnacy w sile kontrereformacyjny Kosciol katolicki nei zechcial odebrac tego co niegdys do niego nalezalo. Oczywiscie gros majatkow koscielnych przejela najbardziej wplywowa magnateria.
|
|
|
|
|
|
|
|
może to nie ten temat
ale jak to było z Krystyną i jej flirtem z katolicyzmem?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Anakin @ 2/08/2006, 22:21) może to nie ten temat ale jak to było z Krystyną i jej flirtem z katolicyzmem?
Na szczęście (dla Szwecji) Krystyna (przy całej swej egzaltacji),okazała się na tyle rozsądną osobą, że potrafiła oddzielić swe prywatne upodobania/poglądy/orientację religijną od kwestii racji stanu.
|
|
|
|
|
|
|
|
A czy Krystyna nie zmieniła przypadkiem wyznania dopiero PO abdykacji?
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE(Ramond @ 2/08/2006, 18:51) Co miałęś na myśli pisząc "podminowana reformacją"? Czy znaczy to, że c entuzjazmem chłonęła nowinki, czy że była do niej wrogo nastawiona?
to pierwsze. reformacja we wszystkich krajach Skandynawii docierała przede wszystkim za pośrednictwem licznej mniejszości niemieckiej zamieszkałej w większych miastach. no i była przyjmowana w tychże miastach pozytywnie
Norwegia była tu wyjątkiem bo tam prawie nie było miast
wyjątkiem było tylko bodaj Bergen, tam pojawiły się prądy reformacyjne.
notabene reformacja spowodowała ostateczną utratę autonomii przez Norwegię (zamieniona została w zwykłą duńską prowincję). kościół w Norwegii był ogromną potęgą, więc jego dostojnici sprzeciwili się reformacji. Duńczycy po usunięciu czołowego opozycjonista abpa Englebrektssona (czy jakoś tak) 'przy okazji' wcielili Norwegię jako zwykłą prowincję. co ciekawe to też odbyło się niemal bezboleśnie, prawie bez walk.
|
|
|
|
|
|
|
|
Ciekawa sprawa jest też z Grenlandią. Wyspę tą odkryto ponownie, głównie dlatego, aby odnaleźć mieszkających tam wcześniej Normanów. Obawiano się po prostu, że ci poddani króla Norwegii (i Danii jednocześnie) mogą być wciąż katolikami i należy ich nawrócić na wiarę protestancką.
QUOTE [Norwegia] zamieniona została w zwykłą duńską prowincję faux
Nic takiego nie miało miejsca. A jeśli tak przedstaw oficjalne dokumenty źródłowe!
Ten post był edytowany przez Arbago: 16/12/2010, 15:12
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Nic takiego nie miało miejsca. A jeśli tak przedstaw oficjalne dokumenty źródłowe! Zlikwidowanie odrębnych organów państwowych upoważnia, IMHO, do takiego stwierdzenia.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Zlikwidowanie odrębnych organów państwowych upoważnia Ramond
Kiedy takie wydarzenie miało miejsce? Poza tym formalnie Królestwo Norwegii nadal istniało.
|
|
|
|
|
|
|
|
QUOTE Kiedy takie wydarzenie miało miejsce? W roku 1536 zniesiono norweski Riksrådet.
QUOTE Poza tym formalnie Królestwo Norwegii nadal istniało. Podobnie jak Wielkie Księstwo Litewskie po Unii Lubelskiej. Co z tego?
|
|
|
|
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|