Drodzy Forumowicze!
Jako moderator apeluję, by w dyskusji toczonej w miejscu niniejszym nie odbiegać zbytnio od tematu, jaki wyznaczył nam Godfrydl, wszak post mojego przedmówcy już w sposób minimalny traktuje o racjach stron walczących w latach 1870-71. Jako historyk wojskowości chciałbym także sprzeciwić się tezie wyrażonej przez jednego z Was jakoby Francuzi przegrali wojnę z bismarckowską koalicją w najgorszym z możliwych stylów (dalsze Twoje słowa Etubelu sugerują, iż żołnierzom Napoleona III zabrakło męstwa). W wielu miejscach naszego Forum pisałem sporo o waleczności wojsk francuskich w latach 1870-71, a przecież zagadnienia nie wyczerpałem. Podano tutaj, iż zdarzało się Francuzom w przeszłości bijać przeciwników na polach bitewnych, ale nie wspomniano, że synowie Galii sprawiali ów przysłowiowy łomot również Niemcom w wojnie nas interesującej. Godzi się przypomnieć, iż w stosunkowo niewielkiej bitwie pod Spicheren wojacy znad Renu i Łaby mieli straty wynoszące przeszło 50 procent ubytków spod Sadowy, bitwy przecież ogromnej jeśli chodzi o liczbę uczestników. A Gravelotte? Toż to największa batalia wojny, o której piszemy, a byłą ona z punktu widzenia Niemców starciem niepotrzebnym i mającym wszelkie cechy łomotu, jaki rzeczywiście Francuzi im sprawili (gwoli sprawiedliwości dodajmy, iż żył sobie człowiek, który chciał owych strat uniknąć, ale go nie posłuchano - mam na myśli pruskiego ministra wojny, gen. Albrechta von Roona, dziwnym trafem pozostającego w cieniu mocno przereklamowanego Helmutha von Moltkego). Historiografia niemiecka oraz piśmiennictwo anglosaskie przekazały Polakom mylący obraz konfliktu zbrojnego z lat 1870-71 - począwszy od korespondentów brytyjskich działających u boku walczących stron (mieli swój ogromny udział w sedańskim zwycięstwie obydwu Kronprinzów i w kreowaniu obrazu słabej armii francuskiej) a skończywszy na współczesnej twórczości dziejopisarskiej amerykańskiego badacza, prof. Geoffreya Wawro, subsydiowanej hojnie przez niemieckie instytucje kulturalne. Bardzo często umyka nam sedno francuskiej strategii z roku 1870 i prawdziwy obraz operacji wojsk podległych Achillesowi Bazaine'owi. W naszych podręcznikach podkreśla się rolę pruskiego sztabu generalnego, a zapomina choćby o działalności emisariuszy I Międzynarodówki, podkopującej francuski wysiłek wojenny (nasz rodak, ks. Józef Hauke-Bosak, był agitatorem w największych francuskich zakładach zbrojeniowych). Bardzo często zapominamy także o stosunku do owej wojny, jaki miała spora liczba niemieckich żołnierzy, a który to stosunek wyraził się np. w masowym poddawaniu się Hanowerczyków nieprzyjacielowi we wspomnianej bitwie pod Spicheren - u jego podłoża leżała niechęć mieszkańców królestwa do wyprawy przeciwko Francji, a nie tchórzostwo, wszak to oni cztery lata wcześniej sprali Prusaków w starciu pod Langensalza, chyba najbardziej zapomnianym spośród dużych bitew wojny siedmiotygodniowej. Na koniec dodam tylko, iż trzeba wielkiej ignorancji, by odmówić Francuzom trwałych sukcesów i osiągnięć, jak uczynił to jeden z Was - widać niektórzy łatwo zapominają, jakim językiem mówi ogromna liczba Afrykanów, a także o wkładzie myśli francuskiej w rozwój kultury światowej czy sztuki wojennej. Unia Europejska, którą się jednak do jakiegoś stopnia Grey zachwycasz, to jednak dzieło narodu, który poddajesz ciągłej krytyce.

Spotkałem się także z opinią, że Chassepot był w tym okresie (przełom lat 60-tych i 70-tych XIX w.) za jedną z najlepszych broni palnych, ale czy jego przewaga była już zagrożona przez nowe konstrukcje (np. Mauser M71)?

Czy kariera Dreyse (broni) skończyła się po wojnie z Francją, czy miał on szanse jeszcze jakiej takiej egzystencji (np. w Landwehrze)?

Jak sprawował się w tej kampanii Werder, nazywany "bawarską błyskawicą"? Mnóstwo pytań, ale temat ciekawy.