Przede wszystkim, mało jest w historii o takich Winkelriedach, a częstokroć są po prostu anonimowi...

Zresztą, to film. Ma być ciekawie, bohatersko, epicko.

No, właśnie. Ale dlaczego jeźdźcy nie zatrzymali się szeregami tuż przed pikami i salwami z pistoletów nie załatwili sprawy?

Nawet czołganie się pod skrzyżowanymi pikami i atakowanie przeciwnika od dołu przy użyciu katzbalgerów...

Pierwszy szereg dziesiętników "wziął" na siebie piki,

Chciałeś powiedzieć czołganie się pod pikami i ginięcie w ekspresowym tempie.

A w jaki konkretnie sposób?

Zastanawia mnie, jak wielu mówców miało kiedykolwiek w ręku porządną kopię piki? Proponował bym spróbować wykonać takim czymś pchnięcie przeciwko celowi znajdującemu się tuż pod stopami, powodzenia!

niektórzy wydają się myśleć

Biorąc pod uwagę, że opisuję tu sytuację widoczną na filmie, możesz sobie sam na to pytanie odpowiedzieć.

Jakoś nie sądzę, by był to działanie celowe.

Niektórzy zaś wydają się nie wyobrażać sobie, że piki nie można było porzucić w obliczu stojącej na przeciwko formacji pikinierów, by zająć się tymi, którzy znajdowali się "piętro niżej". Między dwiema formacjami pikinierów dochodziło do swoistego fechtunku na piki czym za pewne żołnierze byli mocno zaambarasowani...

I tak i nie. Oczywiście nikt zapewne się w Winkelrieda nie bawił, ale wniosek taki wynika z analizy strat. Jeśli z 600 osobowej piechoty węgierskiej zginęło 41 ludzi (5 kapitanów i 36 dziesiętników) a 78 zostało rannych (74 szeregowych, kapitan i 3 dziesiętników) to jak to inaczej nazwać? Ze stojących w pierwszym szeregu 60 dziesiętników w starciu tym zginęła co najmniej połowa. Straty w ostrzale przed starciem z pikinierami: "zatem poprawili [hajducy] dobrze, acz też ze szkodą swą wielką, bo Niemcy mając strzelbę na woziech (...) zabili rotmistrza hajduckiego Natiambroża (...). Racz Michał drugi na placu został. Trzeci w kolano postrzelon Istwan".

"fechtunek" pikami miałby być ważniejszy niż przeciwnik u stóp?

A z jakiego filmu pochodzi ów fragment?

Wspomniany przeze mnie w poście nr 21 Radosław Sikora, Lubieszów 1577, str. 46, cytuje ze źródeł: "widząc Niemcy, że im hajducy barzo szkodzili, puścili się do nich ze spisami (...) Wadacz Michał to bacząc, już chrom będąc, krzyknął na hajduki, aby do szabel skoczyli, rusznice odłożywszy, zaraz im spisy poucinali."
"Tam gdy Niemcy jęli spisami piesze wspierać, rotmistrz ich już leżąc na ziemi ranny barzo, zawoła głosem wielkim: aby hajducy porzuciwszy rusznice do szable skoczyli, a złożywszy się siekierkami się z nimi siekli: i tak uczynili, zaczem się Niemcy mieszać jęli". "Dzielnie się sprawili, częścią włóczniami, częścią mieczami rąbiąc, częścią między włócznie się wciskając tak, że piechoty nieprzyjacielskiej szyki połamane zostały."
Także takie rzeczy, jeśli piechota była zawodowa i dobrze wyszkolona się na pewno zdarzały.

Co do samego wątku, to w "Historii sztuki wojennej" pod redakcją G. Parkera, jak też w "Narzędziach wojny" J. Blacka jest wspomniane, jakoby długie piki powoli stawały się przeżytkiem w epoce Renesansu, tj w początkach XVI wieku-miałeś krótszą halabardę czy miecz z tarczą, toś mógł pikiniera z długaśnym drzewem prać, tak w skrócie.

Przejrzałem P. Tafiłowskiego, Wojny włoskie, i problem polega na tym, że p. Piotr tylko w opisie taktyki pod Rawenną opiera się na jakimś źródle z epoki. Ponadto nie wszystkie bitwy mogą być przykładem.
Novara - "kolumna pikinierów (...) wpadła na piechotę francuską (...)która była tak zaskoczona, iż nawet nie zdążyła uszykować się do bitwy". Dalej "wszystko rozegrało się tak szybko, że landsknechci nie zdążyli (...) zewrzeć i wyrównać szyku. Z powodu ciemności trudno było im także fechtować białą bronią".
Bicocca - Szwajcarzy atakują fortyfikacje. "Jednak sforsowali rów i wtargnęli na wały. Gdy znaleźli się tu nie w zwartym potężnym szyku, lecz rozbici na małe grupy..."
Ciekawym przykładem mogłoby być Marignano, ale tu p. Piotr opiera się w opisie taktyki tylko na M. Plewczyński, Daj nam Boże sto lat wojny.
Także mając wybór między opisami źródłowymi typu "Książe" a książką p. Piotra, jednak stawiał bym na opinie świadków wydarzeń.

O Winkelriedzie tyle się mówi właśnie dlatego, że był WYJĄTKIEM. A tu co mamy - klub samobójców?

Swoją drogą skad ten cudzysłów?

Ale przyznasz chyba, że z "pola" nie zeszli, więc ...

Nikt nie twierdzi, że "przeciskanie" się pod pikami (czy też obok) było powszechnym stylem walki. Jeśli jednak źródła wyraźnie mówią, że takie rzeczy się zdarzały, to czemu bardziej wierzyć, im czy dzisiejszym przemyśleniom?

Nikt nie twierdzi, że był ważniejszy, był raczej jednym z pomysłów rozwiązania patowej sytuacji.

Swoją drogą skad ten cudzysłów?

W większości dla jego opisów bazą była kronika Guicchardiniego, a więc można chyba P. Tafiłowskiemu zaufać, że z wyssanego palca nie pisał

Nie piszę, że autor wyssał opisy z palca. Jak wspomniałem najciekawszym przykładem starcia dwóch grup pikinierów byłoby Marignano. Opis bitwy u p. Tafiłowskiego zajmuje 8 stron, przypisów jest 2. Oba z Plewczyńskiego. Źródeł tu nie widzę.