|
|
Powstanie Tupaca Amaru II
|
|
|
|
Witam.
Nie ma tematu dotyczącego tegoż powstania na forum więc postanowiłem go założyć.
Było to powstanie przeciwko hiszpańskiemu panowaniu wzniecone przez miejscowych Indian (w Peru, trwające w latach 1780-1783). Przywódcą powstania był Tupac Amaru II (Gabriel Condorcanqui).
Powstanie rozpoczeło się w dniu czwartym listopada, 1780 roku, kiedy to Tupac Amaru II stanął na czele 10.000 i w Tinciegdzie doszło do stracenia Hiszpańskiego urzędnika, który był okrutny dla Indian i często łamał ich prawa. Drugim powstańczym wystąpieniem była bitwa z Hiszpanami okopanymi w Kościele w Sangararze. Indianie zwyciężyli, a wieść o zwycięstwie docierała do ich rodaków z całego kraju, co skutkowało antyhiszpańskimi nastrojami. Tupac udał się armią na południe, by zebrać kolejne oddziały. Powstania zbrojne w La Paz, Moquequa, Arequipa, Tacna, Arica, Puno, Oruro i innych miejscowościach na terenie Peru, Boliwii i Chile okazały się sukcesami, mimo to Tupac nie zdołał zebrać odpowiednio licznych oddziałów. Jego marsz na południe dał szansę Hiszpanom na zebranie lduzi, więc gdy w styczniu 1781 r. rozpoczęło się oblężenie Cuzco hiszapńskie posiłki były już w drodze.
W bitwie pod Tinta w dniach 5-6 kwietnia 1781 r. Tupac został chwytany a potem osądzony i skazany na śmierć przez rozerwanie końmi (które ostatecznie nie dały rozerwać Indianina). Nim nastąpiła jego egzekucja zmuszony był przyglądać się egzekucji swojej żony i najstarszego syna, a także wuja, szwagra i kilku innych powstańców. Wyrok na nim samym usiłowano wykonać na placu Plaza de Armas w Cuzco (w tym samym miejscu, gdzie stracono Tupaca Amaru, również antyhiszpańskiego powstańca, z tym, że 200 lat wcześniej, którego uważa się za przodka Tupaca Amaru II). Ponieważ koniom nie udało się rozerwać skazańca – egzekucję wykonano poprzez ćwiartowanie. Jego najmłodszy syn został przewieziony do Hiszpanii, gdzie był więziony aż do śmierci. Pomimo śmierci Tupaca powstanie było kontynuowane aż do roku 1783.
O Tupacu Amaru II wrzucę krótką notkę:
QUOTE Tupac Amaru II (Gabriel Condorcanqui) urodził się 19 marca 1740 r. w Surimana koło Tinty (leżącej na południowy wschód od Cuzco) w Peru. Jego rodzicami byli Miguel Condorcanqui oraz Rosas Noguera z rodziny Felipe Tupaca Amaru, ostatniej hiszpańskiej marionetki na tronie inkaskim. W roku 1750 Gabriel wstąpił do kolegium jezuickiego dla Indian w Cuzco, gdzie pobierał nauki pod opieką dr Lopeza. Rok później studiował sztukę na Uniwersytecie w San Marcos w Limie. Tutaj też kontynuował studia u Jezuitów, co znacząco wpłynęło na jego wiarę.
Dnia 25 maja 1760 r. Gabriel poślubił Micaelę Bastidas Puyucahua, z którą miał troje dzieci. Po śmierci ojca i starszego brata, Condorcanqui stał w roku 1766 na czele trzech plemion (Surimana, Pampamarca i Tangasuca), był też właścicielem pól koki, kopalni kruszców, licznych stad bydła oraz przedsiębiorstwa przewozowego posiadającego ponad 300 mułów. Swoje interesy prowadził m.in. w Buenos Aires i Limie.
W roku 1770 na drodze sądowej w Limie przeciwstawiał się zmuszaniu Indian do pracy przymusowej w kopalniach. Występował przeciwko korupcji urzędników i domagał się równouprawnienia Indian. Działania te zakończyły się niepowodzeniem, stały się jednak zalążkiem wybuchu antyhiszpańskiego powstania w roku 1780. Gabriel rozpoczął skup broni, przyciągając wielu Indian i Metysów. Jego twierdzenia o złym traktowaniu rodaków przez sądy spotkały się z pozytywnym odzewem wielu ludzi, którzy zaczęli zasilać jego armię. Wkrótce też Gabriel ogłosił się cesarzem Inków, przyjmując imię swojego wielkiego poprzednika.
Co prawda z Wikipedii, ale z bibliografia obcojęzyczną - wydaję się w miarę w porządku.
Pamięć o powstaniu Tupaca Amaru dała początek wojnom niepodległościowym w Ameryce Południowej.
Zainteresowanym polecam książkę Jarosława Wojtczaka: "Powstanie Tupaka Amaru".
QUOTE Kalendarium bitew:
bitwa pod Sangarará - 18 listopada 1780 oblężenie Cuzco - 8 stycznia 1781 bitwa pod wzgórzem Punilla - 13 lutego 1781 bitwa pod Pucacasa - 23 marca 1781 bitwa pod Combapata - 5 kwietnia 1781 bitwa pod górą Condorcuyo - 14 maja 1781 bitwa pod Moho - 30 marca 1782[
Ten post był edytowany przez Boczek 75: 25/03/2014, 21:37
Załączona/e miniatura/y
|
|
|
|
Posts in this topic
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:
Śledź ten temat
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym temacie dodano odpowiedź, a ty nie jesteś online na forum.
Subskrybuj to forum
Dostarczaj powiadomienie na email, gdy w tym forum tworzony jest nowy temat, a ty nie jesteś online na forum.
Ściągnij / Wydrukuj ten temat
Pobierz ten temat w innym formacie lub zobacz wersję 'do druku'.
|
|
|
|