Jest to czesto blad popelniany przez historykow Kosciola czy jakiejkowliek innej religii ktorzy jakby kapituluja w temacie teologicznych zawilosci. W moimprzekonaniu historyk danego wyznania mui byc tez zarazem jako takim znawca (nie twierdze, ze musi byc od razu znawca ultra-wnikliwym, ze sie ta wyraze) teologii danego wyznania. Dlatego na wstepie calego tego naprawde swietnegoartykulu nalezalo jednak dac zarys teologicznej genezy nestorianizmu.

Młody Kościół, wkraczając w starożytny świat Morza Śródziemnego napotkał wysoko rozwiniętą cywilizację. Pokusa przeciwstawienia się tej cywilizacji, która przecież najściślej związaną była z pogaństwem —była bardzo duża. Kościół nie ulegał tej pokusie, lecz przyjął w stosunku do antycznej cywilizacji postawę, jaką przyjęły chrześcijańskie misje poprzez całą historię do dzisiejszego dnia wobec każdej wyższej i niższej cywilizacji. Przystąpił i przystępuje z czterema niewzruszonymi żądaniami moralnymi. Tymi czterema moralnymi postulatami chrześcijaństwa są: 1) nierozwiązalność monogamicznego małżeństwa; 2) dążenie do zniesienia niewolnictwa; 3) zniesienie prywatnego sądownictwa (msta) i przekazanie go publicznemu; 4) niezależność Kościoła od władzy państwowej. Koneczny nazywa te cztery postulaty „czterema klinami", które chrześcijaństwo wbija w każdą cywilizację. Pierwszy i czwarty postulat wymaga bezwarunkowo wprowadzenia od razu — dla drugiego i trzeciego postulatu dopuszcza chrześcijaństwo stopniowy stan przejściowy.

Rozwiązanie przerażającego pytania, jak to się stać mogło, według Konecznego leży w tym, że azjatyckie chrześcijaństwo było chrześcijaństwem defektowym; chrześcijaństwo, które nie odważyło się radykalnie przekształcić społeczeństwa, którego cała struktura przeczyła zasadniczym wymaganiom chrześcijańskiej religii. Chrześcijaństwo napotkało tu cywilizację turańską, z którą rozprawa w innych rozmiarach i głębiach byłaby więcej konieczna niż z cywilizacją klasycznego antyku. Chrześcijaństwo nestoriańskie zaniedbało tę rozprawę — zadanie uprościło sobie w sposób niedostateczny, niekonsekwentny. Zgodziło się na niedające się utrzymać kompromisy, osłabiło własne moralne postulaty na korzyść niechrześcijańskiego otaczającego go świata, którego nawrócenie nie było łatwe. Zrezygnowało z radykalnego przeprowadzenia własnych postulatów i podporządkowało się właśnie cywilizacji, która zawierała w sobie elementy nie dające się pogodzić z chrześcijaństwem. Wynikiem było samounicestwienie tego defektownego chrześcijaństwa; w swej niekonsekwentnej połowiczności było od początku podporządkowane surowej zwartości cywilizacji turańskiej, zostało też przez nią pochłonięte.

Rozszerzanie się chrześcijaństwa od poźnoantycznego Rzymu na całą cywilizację europejską jest zasługą po równo: doktryny, polityki i chrakterystyki naszego świata, który był bazowy dla zdefiniowania doktryny.
A nie przypadkiem tego iż w pewnym momencie Cesarstwo wsparło tą religię gdy przekonało się że dotychczasowe wierzenia nie są w stanie zapewnić stabilności?

Dlatego 4 postulaty Konecznego można pomiędzy bajki włożyć, a przyjąć chyba znacznie bardziej racjonalne założenie że: odlegli od macierzy doktrynalnej nestorianie mieli bardzo utrudnione zadanie wśród ludów o tak bardzo innych od śródziemnomorsko-europiejskkich układach społecznych, prawnych, tradycjach, pojęciach.
Myślę że nie... po prostu nestorianie na wschodzie nie zdołali zdobyć sobie bazy w postaci poparcia przez jakichś stały byt państwowy jak to było udziałem w Europie. Co ciekawe poza tym wynalazki chrześcijańskie były także na poczatku bardzo odległe od standardów wyznawanych w świecie grekorzymskim a jednak się udało dokonać rewolty. Myślę że przemyśleń Konecznego tak do końca nie należy odrzucać.

Yarovit:
...Nie będę wnikać tutaj w dziś zupełnie niezrozumiałe niuanse teologiczne. Dla naszej opowieści wystarczy wspomnieć, iż Nestoriusz potępiony został w roku 431 na soborze w Efezie jako heretyk. Wyznawcy jego doktryny, prześladowani na obszarach cesarstwa, schronili się w Persji rządzonej wówczas przez wielką dynastię Sasanidów. Nestorian - bo tak nazywa się potocznie zwolenników Nestoriusza - przyjęto w Persji bardzo ciepło. Wbrew obiegowej opinii, sasanidzka Persja nie była wrogiem chrześcijaństwa jako takiego. Rozmaite wyznania nie były tam mile widziane dlatego iż miały swoje centra na terenach podległych cesarzowi. Uznawano je zatem agentury Rzymu, bez względu na ich rzeczywisty status w Bizancjum. Chrześcijaństwo nestorianskie, w znacznej mierze z cesarstwa wyrugowane, spotkało się ze strony szachów ze sporym poparciem i zdobyło liczne grono wyznawców. Szczyt znaczenia nestorian w Persji przypadł na czasy rządów szacha Chosrowa II, ostatniego wielkiego władcy Persji przed podbojem muzułmańskim. Nestorianką m. in. była (do czasu) Szirin, ukochana żona Chosrowa. Religia ta miała duże poparcie także wśród arystokracji. Wydawało się, iż orientalne chrześcijaństwo rzuci wkrótce zaratusztrianizmowi rękawicę do walki o rząd dusz mieszkańców perskiego imperium.