Doświadczeni, bo jak by nie było wojna non stop na granicach, ale jednak amatorzy.

Kartagina mogla spuszczac porzadny lomot Rzymowi, ale to dlatego iz potencjaly obu panstw byly porownywalne.

Według mnie na miano zawodowców zasługiwały osoby, które pełniły na jednym obszarze kilka funkcji kierowniczych, ze tak to ujme.
Dla Imperium charakterystyczną rzecza było, ze tylko na czterech obszarach takie osoby bytowały - Germania oczywiście, Mezja i Panonia, Syrja i Brytania. Ich znaczenia newralgicznego nie trzeba wyjaśniac. Na próżno takich zawodowców szukalibyśmy w Galii czy Hiszpanii.

Mi to też nie wydaje się prawdziwe. Wg. moich kryteriów taki Aulus Plauciusz był lepszym wodzem niż Aleksander podobno Wielki. Bo ten pierwszy to porządny rzemieślnik, który swoją robotę robi dobrze od początku do końca. I robota ta przynosi realne korzyści. A ten drugi to fantasta, którego "dzieło" rozlatuje się jak domek z kart zaraz po jego śmierci.

Dobrym wodzem jest dla mnie ten, kto obiera cel leżący w zasięgu jego możliwości i go realizuje

ale wg mnie zawodowcem - w warunkach antycznych - staje sie osoba, która non stop walczy/dowodzi/itp. (inaczej na miano zawodowca zasługują jedynie najemnicy).

Ale czy szeregowcy jak i kadra dowódcza nie byli swojego rodzaju najeniekami (?)- państwo płaciło i za wojaczke i też mieli doświadczenie.

Piszesz ze marny to zawodowiec, który w przerwie miedzy życiem politycznym na wojenke wyrusza - i masz racje (chyba). Osobiście uwazam, że a warst senatorskich marni dowódcy byli - mało profecjonalni.
Jednak co innego ludzie , którzy o awans społeczny musieli zabiegać. Na amatorszczyzne nie mogli sobie pozwolić homines novi, dla których udana słóżba wojskowa czyli częste dona militaria i lojalnośc dla władcy stanowiły o jego karierze.

Wg. moich kryteriów taki Aulus Plauciusz był lepszym wodzem niż Aleksander podobno Wielki. Bo ten pierwszy to porządny rzemieślnik, który swoją robotę robi dobrze od początku do końca. I robota ta przynosi realne korzyści. A ten drugi to fantasta, którego "dzieło" rozlatuje się jak domek z kart zaraz po jego śmierci.

Ale czy szeregowcy jak i kadra dowódcza nie byli swojego rodzaju najeniekami (?)- państwo płaciło i za wojaczke

Najemnik/żołnierz zaciężny/żołnierz zawodowy  to nie są pojęcia zamienne, o czym często zapominają ,,historycy" zajmujący się antyczną wojskowością...

Ale per żołnierz o otrzymującym żołd można w starożytności pisać?

W większości przypadków granice są bardziej klarowne. Decydujące kryteria są trzy: czy żołnierze sami zapewniają sobie ekwipunek (w przypadku większości armii tak było), czy są obywatelami kraju w którym służą (jeżeli nie, to czy najęto ich jako oddział z własnymi dowódcami, czy sformowano ich u siebie), czy są skoszarowani na stałe, i czy otrzymują w tym czasie stałe wynagrodzenie.

Co do pojęcia żołnierza zaciężnego - faktycznie, nie jest raczej używane w tej epoce. Nie bardzo rozumiem dlaczego; Grecy rozróżniali kilka rodzajów żołnierzy, których my wrzucamy do jednego wora: najemnik (xenos - najemnicy z innych krajów, epikouros, misthophoros - żołnierze zawodowi, niekoniecznie cudzoziemcy - jak ktoś nie brzydzi się francuskim, mogę podrzucić Launey, M. (1949) Recherches sur les armees hellenistiques, jest tam o tym sporo). Fakt, nie zawsze byli w tym konsekwentni, w końcu kronikarze to zwykle wykształciuchy spędzający życie w bibliotekach, a nie na polach bitew (chociaż wyjątków nie brakuje), ale skoro żołnierzy sprowadzonych jako zwarty oddział z innego kraju określali innym słowem niż ,,międzynarodówkę" skompletowaną u siebie, to chyba mieli w tym jakiś cel.
Ba, było nawet osobne określenie na oddziały służące ochotniczo za łupy (leisthtes)których nie da się opisać innym określeniem niż odpowiednik nowożytnych ,,wolantarzy". No chyba, że chcemy zawsze podawać oryginalny termin i dawać długi przypis, albo podawać nieprecyzyjnie coś, co źródła nieraz jasno precyzują...