Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Charakterystyka Unii Personalnej
     
Emiliaaa
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 4
Nr użytkownika: 8.391

Emilka
Zawód: uczeñ
 
 
post 15/08/2005, 15:03 Quote Post

potrzebuje scharakteryzowac unię personalną, mam na mysli głównie unię polsko - litewską, ze jest to związek dwóch państw poprzez osobę wspólnego monarchy przy zachowaniu odrębnego systemu instytucji państwowych to wiem, ale potrzebuje cos wiecej :)moze jakies sugestie na co powinnam zwrócic uwagę, prosze o info thx
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Belfer historyk
 

VIII ranga
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.525
Nr użytkownika: 8.375

Pawel
Stopień akademicki: posiadam
Zawód: patrz nick
 
 
post 15/08/2005, 17:34 Quote Post

Ogolnie na temat unii polsko-litewskich:
UNIA POLSKO-LITEWSKA, związek Polski z Litwą w XIV XVIII w., oparty na wielu aktach państw., których postanowienia wahały się od tendencji inkorporacyjnych do luźnego sojuszu. Unia krewska 1385 (w Krewie) zawarta przez w. ks. litew. Jagiełłę, który zobowiązał się po objęciu tronu pol. wcielić (łac. applicare) Litwę do Polski. Szlachta i możni pol. dążyli do inkorporacji Litwy, czemu sprzeciwiali się Litwini i dyn. jagiellońska. Unia wileńsko-radomska 1401 oddała dożywotnio rządy na Litwie Witoldowi (magnus dux wielki książę), Jagiełło (supremus dux najwyższy książę) zachował władzę zwierzchnią. Unia horodelska 1413 (w Horodle) wprowadziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie, wybieranego przy udziale panów pol., wspólne sejmy i zjazdy pol.-litew., urzędy wojewodów i kasztelanów na Litwie; litew. rodom bojarskim przyznała wiele przywilejów, łącząc je (47 najważniejszych rodów) heraldycznie z rodami polskimi. Unia grodzieńska 1432 (w Grodnie) była wznowieniem sojuszu z Polską. Po okresie całkowitego zerwania unii (1440 47) związek obu państw przekształcił się w unię jedynie personalną (1447 92). W 1501 zawarto unię mielnicką (w Mielniku), mającą na celu zacieśnienie więzi między państwami (nie weszła w życie). Po wstąpieniu na tron polski w. ks. litew. Aleksandra (1501), a po nim kolejno Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta, oba państwa łączyła ponownie unia personalna. Zacieśnianie związku między Polską a Litwą w XV XVI w. następowało gł. dzięki przejmowaniu przez Litwę pol. instytucji ustrojowych i dążeniu szlachty litew. do uzyskania praw szlachty polskiej. Od poł. XVI w. szlachta i możni pol. coraz wyraźniej zmierzali do zacieśniania unii z Litwą; tendencje te popierała szlachta litew., sprzeciwiała się im część możnych litew.; niebezpieczeństwo zewn. (wojny z Moskwą) osłabiło litew. opozycję; 1564 Zygmunt II August przekazał Koronie swe prawa dziedziczne do Litwy. W 1569 na sejmie w Lublinie (unia lubelska) Wielkie Księstwo Litew. zostało połączone z Polską unią realną; zachowano odrębne urzędy centr., skarb, wojsko; wspólny był monarcha oraz sejm i polityka zagr.; do Polski przyłączono woj.: podlaskie, wołyńskie, bracławskie i kijowskie. Odrębność prawnopaństw. Litwy i Korony zniosła Konstytucja 3 maja 1791, łącząc je w jeden organizm państwowy.
Nie wiem czy oto Ci chodzilo. Radze takze skorzystac z "google".

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Emiliaaa
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 4
Nr użytkownika: 8.391

Emilka
Zawód: uczeñ
 
 
post 15/08/2005, 20:25 Quote Post

dzięki wielkie, zawsze cos :)przyda sie smile.gif
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Belfer historyk
 

VIII ranga
********
Grupa: Przyjaciel forum
Postów: 3.525
Nr użytkownika: 8.375

Pawel
Stopień akademicki: posiadam
Zawód: patrz nick
 
 
post 18/08/2005, 15:56 Quote Post

Jak wiesz Rzeczpospolite Obojga Narodow zapoczatkowala unia lubelska. Troche na ten temat masz tutaj:
Unia lubelska (1569). Jednym z największych wspólnych osiągnięć Zygmunta Augusta i egzekucjonistów była unia Polski z Litwą. Początkowo jednak ten postulat ruchu egzekucyjnego budził szczególną niechęć monarchy. Uważał on bowiem Wielkie Księstwo Litewskie za dziedzictwo Jagiellonów i pragnął utrzymać tam ustrój patrymonialny, zapewniający znacznie większy zakres władzy królewskiej. Także możnowładcy litewscy zdecydowanie przeciwstawiali się unii w obawie przed żądaniami egzekucjonistów, godzącymi zarówno w ich przywileje gospodarcze i polityczne, jak i w tradycje państwowe Litwy.
Po latach jednak Zygmunt August stał się gorącym zwolennikiem związku Polski z Litwą. Wobec niechętnego stanowiska magnatów litewskich, którzy opuścili nawet sejm w Lublinie (1569), król odwołał się do sejmików Wielkiego Księstwa. Obietnice: równości praw obywatelskich, czynnego udziału we wspólnym sejmie oraz pomocy Polski w obronie wschodnich granic Litwy, zadowoliły szlachtę litewską i ruską. Jednocześnie sejm lubelski wcielił do Królestwa Podlasie, Wołyń i Ukrainę (Bracławszczyznę i Kijowszczyznę), a związek wolnych z wolnymi i równych z równymi wychodził naprzeciw dążeniom ziemiaństwa i magnaterii ruskiej, których przedstawiciele chętnie zasiedliby w senacie i izbie poselskiej Rzeczypospolitej.
Pod naciskiem rycerstwa dostojnicy litewscy powrócili na sejm i ostatecznie osiągnięto porozumienie. Już Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie jest jedno nieróżne i nierozdzielne ciało, a także nieróżna, ale jedna spólna Rzeczpospolita czytamy w akcie unii. Odtąd Polskę i Wielkie Księstwo Litewskie miały łączyć: wspólna elekcja władcy, jeden sejm, obowiązek wspólnej obrony granic, wspólna polityka zagraniczna, ta sama moneta i jednolity system celny. Jednocześnie zachowano odrębne urzędy, od ministerialnych w dół, osobne wojsko, skarb i system prawny.
Unia lubelska stworzyła wielonarodową Rzeczpospolitą, złożoną z dwóch równoprawnych członów Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego, a trwałość tego związku potwierdziły dwa następne stulecia wspólnych dziejów.
Wraz z dziełem jednoczenia ustrojowego podjęto w Wielkim Księstwie Litewskim prace nad uregulowaniem stosunków prawnych. W 1588 r. opublikowano zbiór praw, zwany III Statutem litewskim, w którym przy zachowaniu własnego systemu prawnego przejęto pewne prawa i instytucje koronne. Uważany za wspaniały przykład wysokiej wiedzy prawniczej jego twórców, statut ten obowiązywał na Litwie aż do 1840 r.
Rzeczpospolita Obojga Narodow. Sfederowana po unii lubelskiej Rzeczpospolita była państwem, którego terytorium ustępowało w Europie wielkością jedynie Rosji i Turcji. Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie, wraz z terytoriami lennymi: Prusami Książęcymi i Kurlandią, zajmowały ponad 800 tys. km2. Ziemie te zamieszkiwało powyżej 8 mln ludności. Najgęściej były zaludnione tereny Mazowsza i północnej Małopolski (ok. 24 mieszkańców na 1 km2), najsłabiej tereny naddnieprzańskie (ok. 6 osób na 1 km2).
Około 10% z ośmiomilionowej ludności stanowiła szlachta (na Mazowszu ponad 20%). Do stanu chłopskiego zaliczało się ponad 70% mieszkańców Rzeczypospolitej. Prawie 20% ludności mieszkało w miastach, z czego ok. 10% w miastach liczących powyżej 2 tys. mieszkańców. W pozostałych ośrodkach miejskich liczba mieszkańców nie przekraczała na ogół kilkuset osób, a ich głównym zajęciem pozostawało rolnictwo. Liczebność stanu duchownego, czyli księży, zakonników i zakonnic, wynosiła ok. 20 tys. osób, co stanowiło poniżej 0,5% ogółu społeczeństwa.
W porównaniu z innymi państwami Europy zdecydowanie większa część społeczeństwa Rzeczypospolitej należała do stanu szlacheckiego.
Skład narodowościowy Rzeczypospolitej był złożony. Polacy stanowili prawie 40% jej mieszkańców, ok. 20% przypadało na ludność mówiącą różnymi odmianami języka ruskiego (ukraińską, białoruską, rosyjską), kilkanaście procent na Litwinów, ponad 10% na Niemców (przede wszystkim w Inflantach, na ziemiach lennych w Kurlandii i Prusach Książęcych oraz w miastach Pomorza Gdańskiego i Wielkopolski), ok. 5% na Żydów. Na pozostałą część składali się Łotysze, Szkoci, Tatarzy i inne grupy etniczne.
Rzeczpospolita była też państwem wielowyznaniowym. Zamieszkiwali ją katolicy, prawosławni, wyznawcy Kościoła armeńskiego (Ormianie), luteranie, kalwiniści, bracia czescy, arianie, wyznawcy religii mojżeszowej (Żydzi), muzułmanie (Tatarzy), Karaimowie oraz członkowie innych, mniej licznych wyznań. Wśród Polaków przeważali zdecydowanie katolicy. Drugą co do wielkości grupę wyznaniową tworzyli prawosławni. Zamieszkiwali oni ziemie należące kiedyś do Rusi Kijowskiej i stanowili większość wśród mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego (katolikami byli na ogół rdzenni Litwini). Luteranizm wyznawali mieszkańcy miast pomorskich i wielkopolskich, niewielkie grupy szlachty wielkopolskiej oraz mieszkańcy Prus Książęcych, Inflant Kurlandii, gdzie religia ta była wyznaniem państwowym. Kalwinizm miał wyznawców wśród szlachty małopolskiej, ale także na Litwie. Bracia czescy, wywodzący się z husytyzmu i przybywający od XV w. do Polski, organizowali niewielkie wspólnoty przede wszystkim w Wielkopolsce. Zbory arian znajdowały się w Polsce i w Wielkim Księstwie Litewskim (zwłaszcza na Wołyniu). Żydzi mieszkali na ogół w miastach, na terenie całego kraju, choć niektóre ziemie jak Pomorze usuwały ich ze swego terytorium.
Istniejące między mieszkańcami Rzeczypospolitej różnice narodowościowe i wyznaniowe nie miały za Jagiellonów wpływu na przysługujące im prawa polityczne i możliwość działania na forum publicznym.
Ogolnie na temat Polski w okresie demokracji szlacheckiej radze Ci zapoznac sie na poczatek z ksiazka Jerema Maciszewski, Szlachta polska i jej panstwo, (sa dwa wydania, ksiazka jej ogolnie dostepna nie powinnas miec problemow z jej zdobyciem).
Z innych pozycji polecam nastepujace:
1.L. Kolankowski, Polska Jagiellonow. Dzieje polityczne, wyd.3, Olsztyn 1991
2.A. Wyczanski, Polska-Rzeczypospolita szlachecka, Warszawa 1965
3.A. Wyczanski, Szlachta polska XVI wieku, Warszawa 2001
4.A. Wyczanski, Polska w Europie XVI stulecia, Poznan 1999
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej