Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Świeccy polemiści religijni
     
farkas93
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.244
Nr użytkownika: 73.595

Zawód: student
 
 
post 17/07/2016, 13:21 Quote Post

W swojej pracy Święci, grzesznicy i kacerze. Z dziejów polskiej kontrreformacji Janusz Tazbir, spośród polemistów kontrreformacyjnych wymienia wyłącznie duchownych. Również w Martyna Deszczyńska, w Polskim kontroświeceniu, podaje chyba też głównie duchownych. Moje pytanie brzmi czy w Rzeczypospolitej świecka szlachta zajmowała się pisaniem polemik religijnych (zzarówno po stronie katolckiej, protestanckiej i prawosławnej)? Czy byli świeccy katolicy publikujący przeciwko Konfederacji Warszawskiej? Czy również w XVIII w., byli szlachcice (poza nawiedzonym burgrabią liwskim,Jackiem Więckowskim)publikujący krytykę idei oświeceniowych z pozycji religijnych?
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
poldas372
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 11.890
Nr użytkownika: 19.336

 
 
post 17/07/2016, 14:13 Quote Post

Czytałeś literaturę Jana Andrzeja Morsztyna?
 
User is offline  PMMini Profile Post #2

     
farkas93
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.244
Nr użytkownika: 73.595

Zawód: student
 
 
post 21/07/2016, 21:56 Quote Post

Jedyny utwór religijny Jana Andrzeja Morsztyna, który znam to Pokuta w kwartanie, ale to jest raczej wyznanie grzechów i osobista rozmowa z Bogiem, a nie utwór polemizujący z innymi religiami czy prądami umysłowymi.
 
User is offline  PMMini Profile Post #3

     
poldas372
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 11.890
Nr użytkownika: 19.336

 
 
post 21/07/2016, 22:46 Quote Post

Jest taka publikacja analityczna Pawła Stępnia "Bez złudzeń i pocieszenia", dostępna tutaj - http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Pamiet...6-n2-s25-43.pdf

Warto poczytać.
J.A. Morsztyn wplata do wierszy świeckich tematykę religijną.
Na str. 33 powyższego odnośnika podano również przykłady jego świeckiej polemiki z doznaniami religijnymi.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
farkas93
 

VI ranga
******
Grupa: Użytkownik
Postów: 1.244
Nr użytkownika: 73.595

Zawód: student
 
 
post 26/10/2016, 20:21 Quote Post

Jeszcze chciałem się zapytać o stronnictwo katolickie w czasach największych sukcesów protestantyzmu, czyli Zygmunta Augusta i pierwszych królów elekcyjnych. Na jego czele stali wówczas de facto biskupi Hozjusz i Karnkowski. Na prawdę wpływy reformacji, względnie irrenizmu, były u wykształconej szlachty tak wielkie, że nie było żadnych magnatów, którzy wysunęli by się na czoło obozu katolików? Przecież wyznawcy katolicyzmu też pośród nich byli. Nawet prawosławni mieli swojego Ostrogskiego.
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
Marek Atyliusz Regulus
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 225
Nr użytkownika: 100.953

Przemek J.
Stopień akademicki: mgr
Zawód: jurysta
 
 
post 14/03/2018, 17:45 Quote Post

QUOTE
Moje pytanie brzmi czy w Rzeczypospolitej świecka szlachta zajmowała się pisaniem polemik religijnych (zzarówno po stronie katolckiej, protestanckiej i prawosławnej)?


Of course, choć zbyt wielu ich nie było. Tak na szybko: Andrzej Wolan, Augustyn Rotundus Mieleski, Krzysztof Warszewicki. Jeśli duchownych Braci Polskich uznać za świeckich sprawujących pewne funkcje sakralne, to pośród nich było też sporo osób piszących polemiki religijne.
Świeckich pisarzy i poetów poruszających tematykę religijną było dużo więcej (Kochanowski, Rey, Jan Andrzej Morsztyn, Zbigniew Morsztyn i wielu innych), ale raczej nie były to polemiki religijne sensu stricto.

QUOTE
Czy byli świeccy katolicy publikujący przeciwko Konfederacji Warszawskiej?

Raczej nie - duchowni rzymskokatoliccy napisali coś ca. 40 tekstów skierowanych przeciwko Konfederacji (przez ca. 70 lat), więc pewnie taka ilość była wystarczająca.
Mirosław Korolko w swojej pracy Klejnot swobodnego sumienia (Instytut Wydawniczy Pax 1974) na str. 63-4 napisał: "Na tle rozdwojonej siły protestanckich obrońców tolerancji wyznaniowej oraz nielicznych głosów katolickich, aprobujących konfederację warszawską lub tolerujących ten dokument jako zło konieczne, zdecydowanie góruje katolicka literatura polemiczna zwalczająca tę ustawę. Na podstawie dochowanych do dziś dokumentów tekstowych tej polemiki da się wyróżnić następujące ośrodki i grupy społeczne, które powoływały do życia bądź inspirowały różnorodne formy polemiczne, zwalczające postanowienia konfederacji warszawskiej. Byli to nuncjusze, prymas, biskupi, duchowieństwo diecezjalne oraz mazowiecka szlachta katolicka".
W przypadku tej ostatniej pozycji chodzi o protestacje województwa płockiego, którą uchwalono 1 września 1573 r. na sejmiku w Raciążu i która została wydana drukiem, a której głównym twórcą miał być Mikołaj Kossobudzki, oraz o działalność Krzysztofa Warszewickiego, który w 1573 r. miał kilka razy publicznie zabierać głos w sprawie konfederacji, protestował przeciwko obowiązywaniu tego aktu prawnego i zaprzysiężeniu przez króla jej postanowień.
To wszystko, co udało mi się wyszperać.

Ten post był edytowany przez Marek Atyliusz Regulus: 14/03/2018, 17:52
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

 
2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej