Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
2 Strony  1 2 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Afganistan i Irak od 1945 do dziś
     
Nabuhotomonozor
 

Nowicjusz
Grupa: Użytkownik
Postów: 1
Nr użytkownika: 56.447

Pawe;
Zawód: uczen
 
 
post 25/05/2009, 15:26 Quote Post

Proszę o podrzucenie danych i kilku ciekawostek na temat konfliktów w Iraku i Afganistanie od roku 45
 
User is offline  PMMini Profile Post #1

     
1789
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 119
Nr użytkownika: 16.429

Mariusz Walenda
Stopień akademicki: mgr
Zawód: prawnik
 
 
post 6/07/2009, 14:02 Quote Post

Chodzi chyba raczej o historię tych krajów po 1945 r. bo konflikty, które mają tam miejsce dzisiaj są pochodną zamachów terrorystycznych z 11 września 2001 w USA.

Historię obu krajów należałoby zacząć o wiele wcześniej niż w 1945 bo ta data ani dla jednego ani dla drugiego kraju nic nie znaczy, no może poza tym że gdzieś na świecie się skończyła nie dotyczącą bezpośrednio tych krajów wojna.

Terytorium Iraku na początku XX wieku było częścią Imperium Osmańskiego. Po przegranej przez Turcję I wojnie światowej Wielka Brytania razem z Francją dokonała zaboru bliskowschodnich prowincji tego państwa. Mocarstwa się podzieliły i na mocy postanowień Ligi Narodów utworzono terytoria mandatowe nad którymi pieczę sprawowali Francuzi i Brytyjczycy. Pierwsi usadowili się w Syrii z której wyodrębnili potem Liban a drudzy zajęli Palestynę z której potem wyodrębnili Transjordanię oraz terytorium Mezopotamii, na którym proklamowali Królestwo Iraku.

Irak zamieszkiwali wówczas Arabowie szyici i sunnici oraz Kurdowie. Brytyjczycy osadzili na tronie Fajsala z rodu Haszymidów syna Husajna ibn Alego wielkiego szarifa Mekki, który był sojusznikiem Anglii podczas walk z Turkami w I wojnie. Władza była skupiona w rękach wielkich posiadaczy ziemskich - Arabów sunnickich, którzy otrzymali tytuły feudalne od sułtana tureckiego oraz dowódców armii, odgrywającej coraz większą rolę w państwie. Warto podkreślić, iż drugi syn szarifa Mekki - Abdullah otrzymał tron emira w Transjordanii. W 1932 roku Brytyjczycy wyrazili zgodę na proklamowanie przez Irak niepodległości jednak zachowali tam swoje wpływy polityczne, ekonomiczne i militarne. Irak był bardzo ważny dla Londynu ze względu na odkryte pokłady ropy naftowej na której wydobycie uzyskała monopol angielska spółka Iraq Petroleum Company. Było to prawdziwe państwo w państwie. Ponadto kraj ten miał ważne znaczenie strategiczne a armia brytyjska posiadała tam dużą bazę lotniczą w Habbaniya. W latach 30-tych doszło do pierwszego w dziejach tego kraju zamachu stanu. Ale były to raczej rozgrywki w walce o władze w łonie rządzącej kasty niż przełomowe wydarzenia obfitujące w prawdziwe zmiany. W 1941 kiedy III Rzesza była u szczytu potęgi w niektórych kręgach politycznych Iraku domagających się większej niezależności pojawiła się koncepcja sojuszu z Niemcami przeciwko Wielkiej Brytanii. Tak doszło do zamachu stanu, który obalił regenta Abdullaha i probrytyjskiego premiera gen. Nuri Saida. Władzę przejął Raszid Ali Gilani i wybuchły walki między oddziałami brytyjskimi stacjonującymi w Iraku a armią iracką. Nie doszła do skutku niemiecka pomoc (unieruchomione samoloty w Aleppo). Anglicy obawiając się utraty Iraku na rzecz Hitlera szybko i zdecydowanie rozprawili się z powstaniem m.in. z pomocą Brytyjskiej Armii Indii oraz Legionu Arabskiego z sąsiedniej Transjordanii. Raszid Ali Gilani uciekł a władzę ponownie objął Nuri Said, który odgrywał główną rolę w polityce irackiej do 1958 i można śmiało go określić mianem dyktatora. Po II drugiej wojnie światowej w Iraku zaczęły rosnąć wpływy amerykańskie. Rząd Nuri Saida podpisał z USA umowy o współpracy technicznej w 1953 oraz o współpracy wojskowej w 1954. W 1955 z inspiracji Londynu i Waszyngotnu Irak utworzył tzw Pakt Bagdadzki. Antydemokratyczna polityka kolejnych rządów, uzależnienie od mocarstw zachodnich, zacofanie ekonomiczne i przestarzała struktura społeczna oparta na stosunkach feudalnych prowadziła do wielu wystąpień ludności krwawo tłumionych przez władzę. Potężne demonstracje z tych powodów miały miejsce w Bagdadzie w 1952 roku. W 1958 monarchie haszymidzkie w Iraku i Jordanii w odpowiedzi na powstanie Zjednoczonej Republiki Arabskiej (Egipt i Syria) utworzyły Arabskie Państwo Federalne.

W lipcu 1958 roku doszło do wojskowego zamachu stanu, który obalił rządy Nuri Saida i zlikwidował monarchię Haszymidów w Iraku. Premierem został generał brygady Abdel Karim Kasem. Nowy rząd wprowadził konstytucyjną równość wszystkich obywateli wobec prawa i zapowiedział przyznanie autonomii ludności kurdyjskiej. Kasem zerwał z zależnością od Wielkiej Brytanii i USA oraz proklamował politykę neutralności. Irak wystąpił w związku z tym z Paktu Bagdadzkiego (od tej pory nazywał się CENTO) a uprawnienia Iraq Petroleum Company zostały poważnie ograniczone. Kasem zdobył dużą popularność dzięki tym posunięciom ale ponadto za sprawą reformy rolnej oraz programu taniego budownictwa mieszkalnego (dzielnica Bagdadu obecnie zwana Sadr City). Politykę Kasema popierali iraccy komuniści, którzy działali półlegalnie i byli najliczniejszą partią komunistyczną w świecie arabskim. To wszystko powodowało coraz większy niepokój Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. CIA otrzymała zadanie fizycznej likwidacji Abdel Karima Kasema. Amerykański wywiad dotarł także do przeciwników irackiego premiera w armii i opozycyjnych grupach politycznych. Najbardziej wojowniczy z nich byli członkowie partii Baas. Już w 1959 amerykański wywiad przygotował zamach na życie Kasema, w którym brał udział młody Saddam Husajn. W 1961 wybuchło powstanie w Kurdystanie wobec odwlekania przez rząd sprawy autonomii. W tym samym roku Irak wysunął roszczenia terytorialne wobec Kuwejtu (całego) co spotkało się gwałtownym sprzeciwem Wielkiej Brytanii i Egiptu. Kasem popadł w konflikt z Naserem także z powodu niechęci do panarabskich planów politycznych (Irak odmówił uczestnictwa w ZRA).

W lutym 1963 pod hasłami antykomunistycznymi i jedności arabskiej doszło do puczu wojskowego. Na czele zamachu stał generał Aref, który objął władzę. Kasem został rozstrzelany a jego zwłoki pokazano w telewizji aby przekonać ludzi o śmierci premiera. Jeden z żołnierzy podnosił głowę trupa i pluł w jego twarz. Takie makabryczne okoliczności towarzyszyły nowemu rozdziałowi w historii Iraku. Przewrót poparła partia Baas. Armia wykorzystała bojówki baasistów kierowane przez Saddama do rozprawy ze zwolennikami obalonej władzy oraz wszelką opozycją polityczną. Przez dziewięć miesięcy od lutego 1963 z pomocą CIA i MI6 baasiści bezprawnie aresztowali, więzili bez sądu, porywali, torturowali i mordowali. Według niektórych źródeł szacuje się, że terror po zamachu pochłonął 5000 ofiar śmiertelnych. Kiedy baasiści zrobili swoje wojsko rozpędziło ich bojówki a partia został zakazana. Saddam uciekł zagranicę. Rząd generała a potem marszałka Abdula Salama Arefa dosyć szybko dogadał się z USA i Wielką Brytanią i przywrócił nieograniczony dostęp zachodnim monopolom do pól naftowych. Kiedy Aref wyraził zainteresowanie jednością arabską lansowaną wówczas przez Nasera zginął w 1966 w tajemniczej katastrofie helikoptera. Władzę objął jego brat Abdul Rahman Aref obalony w wyniku zamachu stanu w 1968 roku przez oficerów powiązanych z partią Baas.

Rok 1968 i przejęcie władzy przez bliskiego baasistom Ahmeda Hassana al-Bakra otwiera ten rozdział historii Iraku, w który rozpoczyna się powolne przejmowanie władzy w tym kraju przez przebiegłego i brutalnego Saddama Husajna. Powoli rozbudowywany aparat represji pozwoli z czasem baasistom stworzyć z Iraku państwo totalitarnie rządzone gdzie wszystkie ważne stanowiska obejmą ludzie z klanu Husajna wywodzący się z rodzinnej miejscowości Tikrit. Saddam zaś stanie się obiektem powszechnego kultu i uwielbienia. Na początku lat 70-tych wrogiem państwa zostaną ogłoszeni komuniści i Żydzi. Dla sterroryzowania społeczeństwa zostaje wykonanych wiele egzekucji publicznych. Irak w tym czasie bardzo się wzbogacił dzięki ropie naftowej i zaczął odgrywać ważną rolę w bliskowschodniej polityce trzymając się na dystans od wielkich mocarstw. Niezależność Iraku i jego kontakty z ZSRR po 1972 powodują wsparcie CIA i Iranu dla kurdyjskich partyzantów, którzy wzniecili powstanie trwające do 1975 roku. Kraj w latach 70-tych kiedy Saddam zostaje silnym człowiekiem Iraku charakteryzuje świecki model rządów, głoszenie progresywnych haseł, westernizacja obyczajów i modernizacja. Liczne czystki w armii, partii i administracji pozostawią najbardziej lojalnych i oddanych zwolenników Saddama co przygotuje bezkonfliktowe objęcie urzędu prezydenta w 1979 po odchodzącym Ahmedzie Hassanie al-Bakrze (niektórzy mówią wymuszonym). W tym czasie w sąsiednim Iranie wybucha rewolucja islamska, która obala prozachodni reżim szacha i doprowadza do władzy kler szyicki. Saddam zawsze bał się szyickiej większości w Iraku która była dyskryminowana politycznie i upośledzona ekonomicznie.

W 1980 Irak atakuje pogrążony w rewolucji Iran licząc na jego szybkie pokonanie. Saddam uzyskuje wsparcie prawie wszystkich krajów arabskich w tym Arabii Saudyjskiej i Kuwejtu oraz krajów zachodnich głównie USA, Wielkiej Brytanii i Francji zaniepokojonych możliwością rozlania się rewolucji islamskiej na cały Bliski Wschód. Armie irackie jednak po początkowym szybkim natarciu spotykają się z zaciekłym oporem Irańczyków, którzy mobilizują wszystkie siły do walki włącznie z dziećmi, które wysyłano na pola minowe...USA pamiętając o upokorzeniu jakiego doznały ze strony rewolucyjnego Iranu w związku z wzięciem zakładników w ambasadzie w Teheranie w listopadzie 1979 a potem z nieudaną militarną operacją odbicia zakładników w kwietniu 1980 przekazują Irakowi informacje wywiadowcze o Iranie. Nie tylko zdjęcia satelitarne i dane z nasłuchu były w prezencie dla Saddama od CIA. Administracja Reagana przekazywała Irakowi również komponenty i składniki do broni biologicznej i chemicznej. Irak w wojnie z Iranem wielokrotnie używał broni chemicznej a w 1988 zbombardował sarinem, tabunem i gazem musztardowym kurdyjską miejscowość Halabja gdzie zginęło ponad 5000 osób. USA pomagały także w zakupie broni oraz uzyskiwaniu kredytów i pożyczek. Wojna iracko-irańska zrujnowała ekonomicznie oba kraje (bardziej Irak jednak) a straty w ludziach wyniosły łącznie milion zabitych. Co ciekawe w 1988 kiedy doszło do zawieszenia broni zarówno Irak jak i Iran ogłosiły zwycięstwo. Saddam Husajn ogromnie zadłużył kraj w związku z prowadzonymi działaniami wojennymi i postanowił zająć swojego bogatego, małego sąsiada a zarazem jednego z głównych wierzycieli. W sierpniu 1990 Irak napadł na Kuwejt i ogłosił jego inkorporację. To doprowadziło do wybuchu kryzysu i Pierwszej Wojny w Zatoce. W obronie Kuwejtu stanęły USA, które uzyskując mandat ONZ stworzyły międzynarodową koalicję i po bezskutecznych rokowaniach (m.in. z udziałem dogorywającego ZSRR) rozpoczęły działania wojenne w 1991.
Kampania lądowa trwała 100 godzin i zakończyła się całkowitym zwycięstwem koalicji. W pewnym momencie akcja militarna zamieniła się w rzeź kiedy wycofujące się kolumny samochodowe Irakijczyków (głównie cywilów) w rejonie Rumaila wpadły pod ostrzał lotniczy m.in. z użyciem napalmu. Tysiące zniszczonych aut i zwęglone zwłoki zostały uwiecznione na zdjęciach choć armia próbowała ukryć skalę i okoliczności masakry (twierdząc m.in., że to kolumny wojska uciekające z okupowanego Kuwejtu). Kuwejt został wyzwolony a Saddam mimo klęski utrzymał się. Zachęcone jednak osłabieniem jego reżimu i apelami prezydenta USA społeczności Kurdów na północy i szyitów na południu wznieciły powstania. Brak pomocy zachodu i silna jeszcze lojalna wobec Saddama armia krwawo zgniotła rebelię. USA i Wielka Brytania zmusiły tylko Irak do zakazu lotów na obszarami zamieszkiwanymi przez Kurdów i szyitów co niewiele wniosło.
Od tej pory aż do 2003 czyli wybuchu Drugiej Wojny w Zatoce dochodziło wielokrotnie do kryzysów i incydentów pomiędzy USA a Irakiem.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
1789
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 119
Nr użytkownika: 16.429

Mariusz Walenda
Stopień akademicki: mgr
Zawód: prawnik
 
 
post 6/07/2009, 23:05 Quote Post

Afganistan na początku XX wieku miał już za sobą dwie wojny z Anglią o utrzymanie niepodległości i rywalizację o jego terytorium pomiędzy Imperium Brytyjskim a carską Rosją. Kraj ten znalazł się w rozgrywkach tych dwóch krajów o wpływy w Azji Środkowej i Południowej zwanej Wielką Grą. Panujący od 1901 roku emir Afganistanu Habibullah Chan pomimo swoich przychylnych modernizacji rządów był całkowicie uzależniony od Brytyjczyków. Kiedy w 1919 został zamordowany tron objął jego syn Amanullah Chan. Proklamował on niezależność Afganistanu co doprowadziło do wybuchu trzeciej wojny brytyjsko-afgańskiej . Anglicy planowali nawet przyłączenie Afganistanu do Brytyjskich Indii. Wojna zakończyła się zwycięstwem Amanullaha ponieważ Wielka Brytania zaakceptowała ostatecznie suwerenność tego kraju podpisując porozumienie pokojowe w Rawalpindi w 1919 roku.

Amanullah Chan postanowił zmodernizować swój kraj wzorując się częściowo na Ataturku z Turcji i bardziej na Rezie Szachu z Iranu. Przede wszystkim doprowadził do uchwalenia w 1923 r. nowoczesnej konstytucji gwarantującej równe prawa obywateli i wolności osobiste. Ponadto przeprowadził szereg reform w stylu europejskim w dziedzinie oświaty, administracji, sądownictwa, gospodarki i kodyfikacji praw. Żona władcy była rzeczniczką równouprawnienia kobiet. Dla uchronienia kraju przed ponownymi zakusami brytyjskimi rząd Amanullaha Chana podpisał układ o przyjaźni z Rosją Sowiecką w 1921 roku., która udzielała pomocy finansowej i technicznej oraz pomagała tworzyć afgańskie siły powietrzne. W 1926 roku Amanullah Chan przybrał tytuł padyszacha czyli króla. Reformy i modernizacja wywołały niezadowolenie dużej części tradycyjnie konserwatywnego kleru muzułmańskiego i przywódców plemiennych zagrożonych utratą uprzywilejowanej pozycji. W 1924 wybuchła rebelia w mieście Chost. Zbrojne powstanie na prowincji trwało do 1925. W 1928 roku król Afganistanu wybrał się w podróż do Europy aby zapoznać się z osiągnięciami rozwiniętych państw. Odwiedził m.in. Polskę gdzie został odznaczony Orderem Orła Białego. Ponoć doszło wtedy do zabawnej historii bo Amanullah widział wszędzie na ulicach stolicy reklamy słynnej firmy cukierniczej. Nie znając języka polskiego i myśląc, że są to hasła powitalne na jego cześć przy spotkaniu z Piłsudskim chciał się popisać i rzekł: "E.Wedel" na co marszałek miał odrzec: "Tungsram, Osram, Afganistan"...Do innej ciekawej sytuacji doszło podczas wizyty w Watykanie gdzie usilnie prosił papieża aby ten przedstawił mu swoją żonę. W tym samym roku wybuchła kolejna rebelia, która doprowadziła w 1929 roku do obalenia władzy Amanullaha. Król wyjechał do Indii i po bezskutecznej próbie odzyskania tronu ostatecznie wyemigrował do Europy osiedlając się we Włoszech a potem w Szwajcarii gdzie zmarł.

W zamieszaniu po upadku Amanullaha władzę przejął Tadżyk niejaki Bacza-i-Sakao ("Syn nosiwody" z perskiego), który koronował się na króla Habibullaha. Został on obalony przez Mohammeda Nadir Szacha, który przywrócił pasztuńskie panowanie plemienia Durranich. Nowy władca ustabilizował sytuację polityczną przeprowadzając ostrożnie reformy i zachowując neutralny kurs w polityce zagranicznej. W 1946 Afganistan został przyjęty do ONZ. Pod rządami Nadir Szacha i jego następcy Mohammeda Zahir Szacha Afganistan prowadził politykę przyjaznych stosunków z ZSRR co miało m.in. przełożenie na pomoc gospodarczą i techniczną potwierdzoną układem między tymi państwami z roku 1931 odnowionym w 1955. Całość pomocy radzieckiej dla Afganistanu od roku 1954 do 1978 szacuje się na 1 mld $ (łącznie z pomocą militarną). Afganistan rozwijał współpracę z ZSRR w zakresie inwestycji przemysłowych, budowy dróg i nawadniania. Również USA udzielały pomocy m.in. w zakresie prac irygacyjnych.

Afganistan ze względu na sztuczny podział terenów pasztuńskich tzw linią Duranda (efekt brytyjskiego podboju Indii) był od 1947 roku w konflikcie z sąsiednim Pakistanem. W 1961 doszło na tym tle do zerwania stosunków dyplomatycznych pomiędzy tymi państwami.

W 1953 roku szefem rządu afgańskiego został kuzyn króla Mohammed Daud. Za czasów jego premierowania (lata 1953-1963) nastąpił proces modernizacji państwa, podniósł się poziom szkolnictwa oraz zachodził proces emancypacji kobiet. Daud cieszył się sporą popularnością wśród ludności a zagranicą zdobył sobie uznanie prowadzeniem polityki neutralności. Sprawiło to, że był bardziej znany niż król Zahir. Ten ostatni wykorzystując niepowodzenia w polityce wobec Pakistanu doprowadził do usunięcia Dauda. Zahir Szach w ograniczonym zakresie kontynuował reformy. Wydał pozwolenie na działalność partii politycznych, liberalizację prawa prasowego oraz udział kobiet w wyborach powszechnych.

Doprowadziło to do ożywienia politycznego, podczas którego powstała marksistowska partia polityczna o nazwie Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu (LDPA). Jej założycielami byli m.in. Nur Mohammed Taraki, Babrak Karmal i Sultan Ali Kesztmand. W 1965 odbyły się wybory parlamentarne i jako jedyny z LDPA dostał się Karmal. Parlament w którym dominowali przedstawiciele arystokracji, przywódcy plemienni i mułłowie okazał się organem konserwatywnym i przeciwnym wszelkim zmianom. Król Zahir Szach w związku z tym zaniechał dalszych reform co w połączeniu z trudnościami gospodarczymi i katastrofalną suszą z 1971 spowodowało radykalizację nastrojów wśród młodych oficerów armii.

W 1973 roku podczas pobytu króla w Europie gdzie pojechał się leczyć doszło do wojskowego zamachu stanu. W jego efekcie wprowadzono republikę a premierem i prezydentem został Mohammed Daud. W okresie 1973-1974 dość intensywnie przeprowadzano reformy, które objęły kwestię własności ziemskiej, regulacje dotyczące spółek z zagranicznym kapitałem, sprawy pracownicze i system oświaty. Prezydent zwalczał wszelką opozycję m.in. wtedy zaznaczyli swoje istnienie pierwsi fundamentaliści islamscy dążący do przekształcenia Afganistanu w republikę islamską. Policja w 1974 rozbiła tajne sprzysiężenie islamistów planujące obalenie władzy, na czele którego stali Burhanuddin Rabbani i Gulbuddin Hekmatiar. Obydwaj zdołali uciec do Pakistanu skąd prowadzili dalszą działalność wywrotową.
Ponieważ reformy w Afganistanie zaniepokoiły szacha Iranu postanowił on przyjść z pomocą Daudowi aby osłabić ewentualny zbyt radykalniejszy kurs mogący prowadzić do rewolucji. Obawy te podziały również Stany Zjednoczone, które dodatkowo pomogły w tych działaniach Iranowi. Jednym z celów tej polityki było powolne odciągnięcie Afganistanu od bliskich kontaktów z ZSRR i związanie z krajami zachodnimi. Reza Pahlawi pożyczył Daudowi m.in. specjalistów z tajnej policji SAVAK. Pod wpływem Iranu prezydent rozpoczął czystkę w administracji i wojsku w wyniku której usunięto ludzi o radykalnych i lewicowych poglądach. Władza Dauda była nie tylko świecka i modernistyczna ale również coraz bardziej autorytarna. W 1977 na mocy nowej konstytucji umocniono władzę prezydencką i wprowadzono zakaz działalności partii politycznych z wyjątkiem rządowej Partii Rewolucji Narodowej. Narastająca opozycja znajdowała wyraz m.in. w aktywizacji LDPA, która dokonała wówczas zjednoczenia swoich dwóch frakcji (Parczam i Chalk). Tajna policja Dauda ostro zwalczała marksistów z LDPA aresztując ich oraz zastraszając. 17 kwietnia 1978 roku jej agenci zamordowali jednego z przywódców tej partii i wybitnego intelektualistę Mir Akbara Khybera. Pogrzeb lewicowego lidera zamienił się w potężną, wielotysięczną manifestację antyrządową. Daud rozkazał aresztować przywódców LDPA w tym Tarakiego i Karmala. Potem prezydent oświadczył, iż zamierza dokonać gruntownej czystki w administracji i wojsku.

W dniu 27 kwietnia 1978 doszło do wojskowego przewrotu, który obalił prezydenta i premiera Mohammeda Dauda. Jednostki lotnicze i pancerne zaatakowały pałac prezydencki. Doszło do walk z oddziałami lojalnymi wobec rządu. Szturm na pałac zakończył się egzekucją Dauda. Władzę przejęła Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu wciąż nosząca ślady wcześniejszego podziału frakcyjnego na Parczam i Chalk. Został powołany rząd na którego czele stanął Mohammed Nur Taraki. Nowe władze Afganistanu podtrzymały przyjazne stosunki z ZSRR. Dominację w rządzie ustanowiła frakcja Chalk (Taraki). Działaczy z Parczamu przesuwano na mniej eksponowane stanowiska czego najlepszym przykładem było mianowanie Babraka Karmala ambasadorem w Czechosłowacji. W sierpniu 1978 wybuchła ostra walka między frakcjami, w której wyniku Taraki oskarżył parczamistów o spisek antyrządowy. Niektórych członków Parczamu kazał aresztować a Karmala usunął nawet z partii. Od tej pory stopień nieufności tylko się pogłębiał. Równocześnie rząd Tarakiego przeprowadził najbardziej radykalne reformy w dziejach Afganistanu. Wprowadzono zakaz kupowania żon, zrównano w prawach kobiety i mężczyzn, energicznie zabrano się do likwidacji analfabetyzmu, zakazano lichwy i konsekwentnie realizowano reformę rolną. Tempo i zasięg reform zaszokował dużą część społeczeństwa nie przygotowaną na takie zmiany. Afgańczycy szczególnie mieszkający na prowincji byli mocno przywiązani do tradycyjnych obyczajów i sposobu życia jaki się niewiele zmienił na przestrzeni wieków. Wiele z reform było sprzecznych z nauczaniem religii muzułmańskiej co szybko podchwycili duchowni nawołujący do oporu wobec świeckiej i radykalnie lewicowej władzy. W LDPA zaczął brać górę bezkompromisowy kierunek rozwiązywania problemów politycznych co oznaczało represje wobec opornych. W lutym 1979 wybuchło powstanie w Nuristanie. LDPA podjęło decyzję o nasileniu walki z mułłami, którzy stali na czele buntowników. Do największego wystąpienia antyrządowego doszło w marcu w 1979 w Heracie. Tłum Afgańczyków zaatakował znajdujących się w mieście Rosjan (doradcy i ich rodziny) zabijając 60 z nich. Ponadto celem ataku byli członkowie i sympatycy LDPA. Rebelia została krwawo stłumiona. Ocenia się, że pacyfikacja Heratu pochłonęła 40 tysięcy ofiar śmiertelnych. To zdarzenie doprowadziło do paniki w rządzie Tarakiego, który po raz pierwszy wystąpił do Moskwy z prośbą o pomoc wojskową. Od lipca 1979 administracja prezydenta Cartera wspierała tajne operacje w Afganistanie wymierzone w reżim komunistyczny a CIA dostarczała broni afgańskim partyzantom islamskim. Co raz większą rolę w LDPA i w rządzie zaczął odgrywać Hafizullah Amin, którego Taraki uczynił ministrem obrony. Kiedy Taraki zorientował się, że Amin dąży do przejęcia pełni władzy było już za późno. We wrześniu 1979 Amin doprowadził do usunięcia Tarakiego, który został wkrótce zamordowany.
Amin rozpoczął na wielką skalę represje co tylko wzmogło opór warstw społecznych. Nowy prezydent nie cieszył się zaufaniem na Kremlu. Moskwa obawiała się utraty wpływów w tym kraju i zainwestowanych tam pieniędzy. Na jesieni 1979 roku podjęto na posiedzeniu Politbiura KPZR decyzję o konieczności interwencji zbrojnej ZSRR w Afganistanie.
Ostateczna decyzja o inwazji została podjęta w gronie czterech osób: Breżniewa, Andropowa, Gromyki i Ustinowa.

27 grudnia 1979 rozpoczęła się interwencja zbrojna ZSRR w Afganistanie. Zostało zajęte lotnisko w Kabulu gdzie lądowały kolejne samoloty z żołnierzami i sprzętem wojskowym. Specjalny oddział komandosów Specnazu zaatakował pałac prezydencki i po krótkiej walce z ochronną schwytał Amina, którego rozstrzelano na miejscu. Nowym władcą Afganistanu z nadania Moskwy został Babrak Karmal. Taki był początek wojny w Afganistanie, wojny domowej, która szybko przerodziła się w wojnę z interwencją radziecką w Afganistanie. Wojny która zamieniła się w kolejne zastępcze starcie zimnowojenne supermocarstw w trzecim świecie. Wojny która kosztowała Afganistan ogromne zniszczenia materialne i milion ofiar śmiertelnych po stronie afgańskiej oraz 16 tysięcy zabitych obywateli ZSRR. Wojny w której CIA wspierająca z pomocą Pakistanu i Arabii Saudyjskiej afgańskich partyzantów islamskich - mudżahedinów odniosła miażdżące zwycięstwo doprowadzając do wycofania oddziałów armii ZSRR w 1989 roku. Wojna domowa która trwała potem do 1992 pomiędzy wywodzącym się z LDPA rządem prezydenta Nadżibullaha a mudżahedinami wyniszczyła kraj doszczętnie. Nawet upadek rządów Nadżibullaha w czerwcu 1992 nie przyniósł spokoju bo zwycięscy mudżahedini podzieleni na kilka ugrupowań polityczno-militarnych rozpoczęli zacięte walki o władzę w których zginęło mnóstwo ludności cywilnej. Chaos i wojna o władzę wszystkich ze wszystkimi, upadek gospodarki i ogólnie totalny rozkład państwa przyniosły dobrą glebę dla pojawienia się nowej siły politycznej ultraradykalnej, która zapowiedziała przywrócenie porządku i surowej moralności zgodnie z nauczaniem Koranu. Byli to talibowie. Przejęcie władzy przez nich w 1996 po dwóch latach walk oznaczało koniec destabilizacji politycznej ale zapoczątkowało brutalną dyktaturę religijnych fanatyków, która upadła w wyniku interwencji USA w 2001 roku.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
pahlawilol
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 419
Nr użytkownika: 70.000

karol cnif
Zawód: uczen
 
 
post 24/03/2012, 17:48 Quote Post

Uważam,że gdyby Zahera nie obalono to Afganistan byłby cały. Król rozumiał położenie kraju i strategię z tego wynikającą. Daud zaczął przesuwać ku USA, akurat w czasie gdy już w Iranie zaczął się robić raban. Zresztą mówi się że komuniści Dauda zabili, a inni że CIA sprowokowali..

Zresztą Król Zaher i Daud byli lepsi niż dzisiejsze elity.
 
User is offline  PMMini Profile Post #4

     
Rommel 100
 

Antynazista
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.995
Nr użytkownika: 9.466

Stopień akademicki: Mgr
Zawód: Matematyk
 
 
post 24/03/2012, 17:59 Quote Post

QUOTE(pahlawilol @ 24/03/2012, 18:48)
Uważam,że gdyby Zahera nie obalono to Afganistan byłby cały. Król rozumiał położenie kraju i strategię z tego wynikającą. Daud zaczął przesuwać ku USA, akurat w czasie gdy już w Iranie zaczął się robić raban. Zresztą mówi się że komuniści Dauda zabili, a inni że CIA sprowokowali..

Zresztą Król Zaher i Daud byli lepsi niż dzisiejsze elity.
*



Pisze z pamięci ale nie wydaję mi się aby Daud przechylał się jakoś na którąś ze stron zimnej wojny. Dauda rozstrzelali komuniści-to fakt historyczny a nie "mówi się".
Dzisiejsze elity, w tym Karzaja, nie ma co komentować. Bez zachodu nie wytrzymaliby roku. Ale z drugiej strony Zahir czy Daud też korzystali z zagranicznej pomocy.
 
User is offline  PMMini Profile Post #5

     
Oliphaunt
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 319
Nr użytkownika: 55.960

Filip Or³owski
Zawód: nauczyciel
 
 
post 25/03/2012, 0:05 Quote Post

Nie wiem, czy i na ile 1789 sięgał do tych prac, ale myślę, że warto przeczytać dwie prace dr Joanny Modrzejewskiej-Leśniewskiej:

Afganistan, w serii wyd. TRIO, Warszawa 2010 i
Polityka Stanów zjednoczonych i związku Radzieckiego wobec Afganistanu w latach 1947-1979, wyd. SGH, Warszawa 2009.

 
User is offline  PMMini Profile Post #6

     
pahlawilol
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 419
Nr użytkownika: 70.000

karol cnif
Zawód: uczen
 
 
post 25/03/2012, 11:14 Quote Post

Daud Chan popełnił kilka błędów, niepotrzebnie publicznie rozliczył się z komunistami. Mógł to zrobić potajmenie. Trzymać się bliżej ZSRR. Gościu przypominał Telly Savalasa w okularkach.


Macie pojęcie, czy cała rodzina Dauda zamordowana została, czy może ktoś się uratował?
Na wikipedii na stronie o Daudzie jest lista dzieci przy większości z nich jest k.1978
Czyli zabici w 1978, a przy dwóch córkach tego nie ma. Oznacza, że żyją?
 
User is offline  PMMini Profile Post #7

     
wysoki
 

X ranga
**********
Grupa: Supermoderator
Postów: 20.848
Nr użytkownika: 72.513

Rafal Mazur
Stopień akademicki: magazynier
 
 
post 25/03/2012, 17:20 Quote Post

QUOTE
Na wikipedii na stronie o Daudzie jest lista dzieci przy większości z nich jest k.1978
Czyli zabici w 1978, a przy dwóch córkach tego nie ma. Oznacza, że żyją?


Przecież na wiki przy liście masz podane źródło, na podstawie którego powstała. Tam są dalsze informacje o osobach, które przeżyły.

 
User is offline  PMMini Profile Post #8

     
Arbago
 

Pomorzanin
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 4.032
Nr użytkownika: 38.089

 
 
post 26/03/2012, 10:58 Quote Post

Podejrzewam, że do interwencji ZSRR by nie doszło gdyby nie obalono króla Zahira. Wprowadzenie republiki pociągnęło za sobą wojny i zniszczenia, gdyż zabrakło centralnego autorytetu władzy, jakim był król. Podobnie jak w Kambodży upadek monarchii wprowadził kraj w strefę turbulencji, z jakich Afganistan nie wyszedł do dzisiaj.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
pahlawilol
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 419
Nr użytkownika: 70.000

karol cnif
Zawód: uczen
 
 
post 13/07/2012, 15:30 Quote Post

Czy ja wiem z tą monarchią? Moim zdaniem Daud nie potrzebnie rozważył wyjście z neutralności w stronę Zachodu.. Gdyby zachował neutralność to Afganistan byłby spokojnym i dobrze rozwijającym się państwem.
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
Adam99
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 164
Nr użytkownika: 78.196

 
 
post 13/07/2012, 17:46 Quote Post

Trzeba pamiętać że interwencja wojsk radzieckich nastąpiła w już podczas trwania wojny domowej.Zresztą walki frakcyjne dotyczyły nie tylko LDPA (Chalq i Parcham) ale również mudżachedinów.Co do miażdzącego zwycięstwa nad Armią Radziecką to gruba przesada.

W wyniku walk z islamistami z Parti Islamskiej Hekmatiara całkowicie wyniszczona została partyzantka Organizacji Wyzwolenia Ludu Afganistanu.Potem Partia Islamska Hekmatiara zabrała się za Partię Islamską Halisa.

Konflikty między Sojuszem Siedmiu a Sojuszem Ośmiu to też temat rzeka.
 
User is offline  PMMini Profile Post #11

     
Ossee
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.501
Nr użytkownika: 65.050

 
 
post 13/07/2012, 18:20 Quote Post

CODE
Trzeba pamiętać że interwencja wojsk radzieckich nastąpiła w już podczas trwania wojny domowej


Wojny domowej? Raczej antyrządowego powstania - gdyby nie Sowieci rząd w Kabulu zostałby rozniesiony - tak jak po wycofaniu Armii Sowieckiej.
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
kris9
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.885
Nr użytkownika: 9.975

 
 
post 14/07/2012, 6:39 Quote Post

Rząd w Kabulu zdołał utrzymać się przez 3 lata po oficjalnym wycofaniu się Sowietów.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
Adam99
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 164
Nr użytkownika: 78.196

 
 
post 14/07/2012, 8:18 Quote Post

Afgańskie siły rządowe dysponowały od 50 do 120 000 żołnierzy i policjantów.Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu liczyła ok 160 000 członków. Rząd Nadżibullaha obalił gen.Dostum który był ministrem obrony.
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
pahlawilol
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 419
Nr użytkownika: 70.000

karol cnif
Zawód: uczen
 
 
post 9/10/2012, 20:40 Quote Post

Chociaż Nadżibullah chciał wariantu z Kambodży, gdzie prowietnamscy komuniści dogadali się z prozachodnim Sihanoukiem ws. restauracji monarchii. Nadżibullah też chciał dogadać się Królem Zahirem.
 
User is offline  PMMini Profile Post #15

2 Strony  1 2 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej