Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
2 Strony  1 2 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Niemiecka kolonizacja w SÜDPOMMERELLEN, Wczesna kolonizacja niemiecka na Pomorzu
     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 11/01/2017, 21:16 Quote Post

Sorry za tytuł, ale coś się pokiełbasiło.
Może ktoś to poprawić: Niemiecka Kolonizacja w SÜDPOMMERELLEN

Interesuje mnie początek kolonizacji niemieckiej
na terytorium pi razy drzwi komturij Tucholskiej
i Człuchowskiej, najlepiej jeszcze przed podbojem
Krzyżackim, lub tuż po nim. Niestety nie udało mi
się nic znaleźć od ręki, a biegać po bibliotekach
nie bardzo mam kiedy, zwłaszcza, nie nie wiadomo
czego szukać. Z tego co udało mi się wyczytać to
tu to tam, jacyś osadnicy byli przed przejściem
Pomorza we władztwo krzyżackie, a zaraz po tym
fakcie Krzyżacy zaczęli organizować terytoria i
ściągać osadników. Jednakże to tylko takie ogólne
pitu pitu, którego można się domyślić.

Czy ktoś zna jakieś konkrety?

Tak całkiem szczegółowo, idzie mi o zaznaczoną
kropę terenu i pas ziemi na poniższych mapach,
kiedy i gdzie osadnictwo niemieckie się zaczęło,
skąd pochodzili rolnicy tudzież mieszczanie, no
i czy te terytoria miały swojego Henryka Lutra
zasadzającego całe klucze wsi i miast?

Załączony obrazek

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 11/01/2017, 21:41
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #1

     
Alexander Malinowski 3
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.569
Nr użytkownika: 100.863

Alexander Malinowski
Zawód: Informatyk
 
 
post 12/01/2017, 0:24 Quote Post

Pierwsze znalezisko:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosznajderia

Dodam coś więcej, jak znajdę.

Tu jest spis wsi w wersjach polskich i niemieckich:
Abrau (Obrowo)
Annafeld (Nowa Wieś)
Blumfelde (Niwy)
Damerau (Dąbrówka)
Deutsch Cekzin (Ciechocin)
Döringsdorf (Doręgowice)
Frankenhagen (Silno)
Gersdorf (Ogorzelny)
Granau (Granowo)
Groß Zirkwitz (Duża Cerkwica)
Harmsdorf (Jerzmionki)
Henningsdorf (Angowice)
Jakobsdorf (Zamarte)
Lichnau (Lichnowy)
Mosnitz (Moszczenica)
Obkaß (Obkas)
Osterwick (Ostrowite)
Petztin (Piastoszyn)
Schlagenthin (Sławęcin)

CODE
Wysiedleni po II wojnie światowej Kosznajdrzy byli potomkami sprowadzonych tu w latach 1434-1438 Niemców z okolic Osnabrück (Dolna Saksonia). Przybysze zajęli początkowo kilka pomorskich wsi położonych między Tucholą, Chojnicami a Kamieniem Krajeńskim, w kraju opanowanym przez Krzyżaków, ale już od 1454 r., znowu należącym do Polski. W wyniku pomnażania majtku i małżeństw mieszanych, w XIX w. Kosznajderia liczyła już kilkanaście osad.


CODE
Jeszcze raz na zachód Niemiec ruszyła krzyżacka misja, by w przeludnionych okolicach szukać osadników zdatnych do przesiedlenia się w półdzikie pomorskie ostępy. W ten sposób pracowite chłopskie rodziny spod Osnabrück osiadły w sześciu wsiach na zachód od Tucholi: Piastoszyn (Petzin), Silno (Frankenhagen), Ciechocin (Dt. Cekzin), Ostrowite (Osterwick), Sławęcin (Schlagenthin) i Lichnowy (Lichnau).



Pierwsza miejscowość powstała w roku 1275 i dokument nosi nazwisko Księcia Pomorskiego.
CODE
Die ersten schriftlichen Aufzeichnungen stammen aus dem Jahr 1275; Urkunde über die Ortschaft Damerau, und zwar ausgestellt von einem Herzog aus Pommern. Bis 1308 gehörten die Dörfer zum Besitz der pommerellischen Herzöge.



Następnie w latach 1320-1360 na bagnach powstały kolejne wsie (tam masz nazwy)i wybudowano Tucholę jak siedzibę komturstwa.
CODE
Der Deutsche Ritterorden begann in der Zeit um 1320 bis 1360 mit einer gezielten Ansiedlungspolitik (Frankenhagen, Osterwick, Petztin, Deutsch Cekzin, Granau, Lichnau und Schlagenthin) diese wüsten  Region durch Waldrodungen und Trockenlegen der Sümpfe bewohnbar zu machen. Hierzu wurde die Komturei Tuchel als Verwaltungsstandort eingerichtet.


Następnie nastąpił najazd Husytów i dlatego po 1433 powstały kolejne wsie:
CODE
Görsdorf, Harmsdorf, Jakobsdorf, Damerau, Groß Zirkwitz, Obkaß, Mosnitz, Henningsdorf, Döringsdorf entstanden und wurden von Koschneidern bewohnt.


Wtedy napłynęli ci osabnicy z Osnabruck, którzy zaasymilowali poprzedników.



Ten post był edytowany przez Alexander Malinowski 3: 12/01/2017, 1:27
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #2

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 12/01/2017, 1:21 Quote Post

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 0:24)
Pierwsze znalezisko:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosznajderia

Dodam coś więcej, jak znajdę.


Dzienx, to wiem, tyle że lata
trzydzieste XV wieku to górna
granica mego zainteresowania,
tzn głównego, bo dalej to już
tak tylko ciekawostkowo smile.gif

Co jest tu irytującego, to to, że
napisano: zasiedlone w XIV-XV w.
przez ludność niemiecką
, ale nic
nie mówią o tym okresie smile.gif

W dodatku w definicjach Kosznajderii
z reguły ujmowane są tereny na południe
od tego obszaru wzdłuż Brdy com zaznaczył,
tak jak na tej mapce w twoim linku z 1926.

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 12/01/2017, 1:25
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #3

     
Alexander Malinowski 3
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.569
Nr użytkownika: 100.863

Alexander Malinowski
Zawód: Informatyk
 
 
post 12/01/2017, 1:29 Quote Post

QUOTE(Gwoli wyjaśnienia @ 12/01/2017, 1:21)
QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 0:24)
Pierwsze znalezisko:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosznajderia

Dodam coś więcej, jak znajdę.


Dzienx, to wiem, tyle że lata
trzydzieste XV wieku to górna
granica mego zainteresowania,
tzn głównego, bo dalej to już
tak tylko ciekawostkowo smile.gif

Co jest tu irytującego, to to, że
napisano: zasiedlone w XIV-XV w.
przez ludność niemiecką
, ale nic
nie mówią o tym okresie smile.gif

W dodatku w definicjach Kosznajderii
z reguły ujmowane są tereny na południe
od tego obszaru wzdłuż Brdy com zaznaczył,
tak jak na tej mapce w twoim linku z 1926.
*



To jest miesjce na południe od Chojnic:

user posted image
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #4

     
Alexander Malinowski 3
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.569
Nr użytkownika: 100.863

Alexander Malinowski
Zawód: Informatyk
 
 
post 12/01/2017, 1:55 Quote Post

A tu masz dłuższy tekst o powstaniu tych wsi w XIV wieku. Przetłumaczyć ci?
CODE
Die Besiedlung unserer Gegend ging zunächst aus vom Landesherrn. Der deutsche Orden legte die Zinsdörfer an, es sind das die Koschnaewjer Dörfer. Es handelt sich um Frankenhagen, Osterwick, Deutsch Cekzin, Petztin, Grunau, Lichnau, Schlagentin und Abrau.  Die Dorfnamen Cekzin, Grunau, Petztin, Schlagentin sind wohl mit Sicherheit von Eidennamen abzuleiten, sie wären danach alte Herrenhöfe, die vielleicht schon vor der Ordenszeit in „ Panengüter“ aufgeteilt waren. Zwischen 1326 und 1330 wurde die Komturei Tuchel eingerichtet. Von hier aus erfolgte nun die Lokation der übrigen sechs Koschnaewjerdörfer. Die Gründungsurkunden sind nicht mehr vorhanden von Lichnau, Grunau, Petztin, Schlagentin. Sie liegen dagegen in späteren Neuausstattungen vor. Nur die beiden Gründungsurkunden von Osterwick und Deutsch Cekzin sind vorhanden.  Sie geben uns über das rein örtliche hinaus einen guten Einblick in die Siedlungstätigkeit des deutschen Ritterordens. Am 17. Januar 1342 verlieh der Komtur von Tuchel, Dietrich von Lichtenhayn, dem Schulzen Heinrich Schwemin von Cekzin und dessen rechtmäßigen Erben und ehelichen Nachkommen 45 Hufen, um sie nach kulmischem Recht zu besetzen. Dafür erhielt der Schulze 10% der gesamten Feldflur, also 4 ½ Hufen frei außerdem 1/3 der Gerichtsgefälle und die Hälfte des Krugzinses. Die 4 ½ Hufen waren bäuerlich zu nutzen. Den ersten tiefen Einschnitt in das Geschehen unserer Gegend hat in der geschichtlichen Zeit der deutsche Ritterorden gemacht. Er strebte zunächst danach, das stark bewaldete Land urbar zu machen und stärker zu besiedeln. Bei dieser Tätigkeit bediente er sich der Lokatoren, die dann im Dorfverbande das Schulzenamt ausübten. Die Lokatoren nahmen bei der Besetzung von Zinsdörfern auch solche Leute in den Zinsverband auf, die nach altem slaweschen Herkommen zu wirtschaften gedachten. Das zeigt sich ganz deutlich bei Cekzin 1342, wo die Abgaben an den Erzbischof nach dem Pfluge und nach dem Haken berechnet wurden. Der eiserne Pflug war das Ackergerät der Deutschen, der hölzerne Haken war das Ackergerät der Slawen. Um die Kolonisten dauernd zu halten, gab der Orden ihren Siedlungen feste Rechtsverhältnisse. Die Dorfgemarkung wurde genau umgrenzt, ihre Hufenzahl bestimmt, die Zahl der Zinshufen angegeben, desgleichen der Zins und die ganze Siedlung auf eine rechtliche Grundlage gestellt.  Die Dörfer erhielten das kulmische Recht. Und das alles wurde der Bevölkerung in Handfesten verbrieft und versiegelt. In diese kulturelle Aufwärtsentwicklung unserer Dörfer fiel als lähmender Reif die Niederlage des Ordens bei Tannenberg im Jahre 1410. Kriegsheere durchzogen unsere Gegend. Dann der Poleneinfall 1432, dann die weiteren Kämpfe der Polen und Hussitten gegen den deutschen Orden im Jahre 1433. Damals zog ein Heer von 14000 schwerbewaffneten, 5000 leichtbewaffneten und 6000 Reitern durch die Neumark und zog über Tuchel nach Konitz. Alle Dörfer haben schwer gelitten und gingen meistens in Flammen auf. Die polnische Zeit 1466 bis 1772 brachte zunächst Jahre der Ruhe, dann aber von 1655 bis 1660 den 2. schwedischen Krieg und mit ihm starke Verwüstungen der Dörfer, besonders durch Brand. Auch Krankheiten, besonders wenn sie seuchenartig auftraten, haben hemmend in das Leben der Dörfer eingegriffen. 1629 Pest, 1813 Cholera.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #5

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 12/01/2017, 2:38 Quote Post

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 1:29)
To jest miesjce na południe od Chojnic:


Tak właśniem napisał smile.gif

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 1:55)
A tu masz dłuższy tekst o powstaniu tych wsi w XIV wieku.


Dzięki.

QUOTE
Przetłumaczyć ci?


Nie, nie trzeba. Jutro poczytam.

Ale jak jesteś taki dobry w niemieckim (no a
może przypadkiem w ogóle wiesz) to możesz
mi wytłumaczyć jak krowie na miedzy w 3ech
zdaniach własnych, co to były handfesty na
Pomorzu dla wsi czasem nawet karczm, nieraz
powtarzane/nadawane na nowo po dziesiątkach
lat. Nie bardzo mogę jednoznacznie załapać,
czy to były jakieś ulgi, przywileje, obowiązki,
czy też pełniły funkcję aktów założycielskich?

Sprawę komplikuje fakt, że w Skandii i na
terenach ichnich wpływów pełniły one całkiem
inną rolę, no a jak jest jakaś rozkmina na ten
temat to wszystko pakują do jednego wora...
Dlatego też nie mogę precyzyjnie
załapać tych krzyżackich handfeste. smile.gif

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 12/01/2017, 2:40
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #6

     
Alexander Malinowski 3
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.569
Nr użytkownika: 100.863

Alexander Malinowski
Zawód: Informatyk
 
 
post 12/01/2017, 9:22 Quote Post

QUOTE(Gwoli wyjaśnienia @ 12/01/2017, 2:38)
QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 1:29)
To jest miesjce na południe od Chojnic:


Tak właśniem napisał smile.gif

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 1:55)
A tu masz dłuższy tekst o powstaniu tych wsi w XIV wieku.


Dzięki.

QUOTE
Przetłumaczyć ci?


Nie, nie trzeba. Jutro poczytam.

Ale jak jesteś taki dobry w niemieckim (no a
może przypadkiem w ogóle wiesz) to możesz
mi wytłumaczyć jak krowie na miedzy w 3ech
zdaniach własnych, co to były handfesty na
Pomorzu dla wsi czasem nawet karczm, nieraz
powtarzane/nadawane na nowo po dziesiątkach
lat. Nie bardzo mogę jednoznacznie załapać,
czy to były jakieś ulgi, przywileje, obowiązki,
czy też pełniły funkcję aktów założycielskich?

Sprawę komplikuje fakt, że w Skandii i na
terenach ichnich wpływów pełniły one całkiem
inną rolę, no a jak jest jakaś rozkmina na ten
temat to wszystko pakują do jednego wora...
Dlatego też nie mogę precyzyjnie
załapać tych krzyżackich handfeste. smile.gif
*



Nie, handfest w Danii to jest coś innego.
Handfest na terenie Zakonu to był dokument lokacyjny.

Tutaj mam tłumaczenie po angielsku:
CODE
The German Knights' Order in Prussia used the designation for settlements. The locomotives received a handfight for each newly founded settlement. These include....d the rights of the locators to set up the cities and villages, usually the granting of the free-lancers' tutelage, and certain revenues (eg one-third of the revenues from lower jurisdiction) without the exclusive blood reserved for the Order (Especially mills, fishing and breeders' attitudes and other privileges) of the settlers to be acquired from the Old German territories, and the settlers from the Neusiedlers to the Order as landlords as money- and landlords Taxes and duties payable in kind.  The originals of these documents are mostly lost today, but the officials of the Teutonic Order have created copies of official books, the so-called hand-held registers and collections of handsets, which form a central source group for the settlement history of Prussia.  In addition, the right laid down in this document was also referred to as a manual feast.


Ten post był edytowany przez Alexander Malinowski 3: 12/01/2017, 9:26
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #7

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 12/01/2017, 22:36 Quote Post

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 12/01/2017, 9:22)
Handfest na terenie Zakonu to był dokument lokacyjny.


No a co z takim fantem, jak mam wzmiankę of handfeście w 1325, a potem w 1423 i 1430, w tym także o karczmie?

Poszukam źródła, bo może coś źle pamiętam, ale kontekst na pewno mówił o hfście.

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 12/01/2017, 22:50
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #8

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 12/01/2017, 22:48 Quote Post

Te wszystkie cytaty Alexandrze, które zamieściłeś są bardzo pomocne, dzięki.

Fajnie by było, gdyby ktoś jeszcze zarzucił coś o terenach na północ od Tucholi, bo choć cały ten pas interesuje mnie jako tło, to najbardziej ze wszystkiego obszar między Tucholą a Swornymigaciami, Człuchowem, Chojnicami, Czerskiem smile.gif

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 12/01/2017, 22:49
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #9

     
Lambert-M
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 75
Nr użytkownika: 93.364

Maciej Andrys
Stopień akademicki: mgr
Zawód: architekt
 
 
post 13/01/2017, 16:32 Quote Post

QUOTE(Gwoli wyjaśnienia @ 12/01/2017, 22:48)
Swornymigaciami..

Ładna nazwa.
Aż chce sie odwiedzić to miejsce. smile.gif

Pozdrawiam,
Lambert
 
User is offline  PMMini Profile Post #10

     
Alexander Malinowski 3
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 5.569
Nr użytkownika: 100.863

Alexander Malinowski
Zawód: Informatyk
 
 
post 13/01/2017, 16:36 Quote Post

To są Swornegace, a nie Swornegacie.

Za wiki:
CODE
Nazwa obecna ustaliła się w XIX w. Pochodzi od dwóch kaszubskich słów: swora, czyli warkocz pleciony z korzeni sosnowych, wykorzystywany do umacniania, czyli gacenia brzegów (gacy) jezior i rzek przez mieszkańców. W dokumentach historycznych występowały następujące jej odmiany:

 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #11

     
Lambert-M
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 75
Nr użytkownika: 93.364

Maciej Andrys
Stopień akademicki: mgr
Zawód: architekt
 
 
post 13/01/2017, 16:42 Quote Post

QUOTE(Alexander Malinowski 3 @ 13/01/2017, 16:36)
To są Swornegace, a nie Swornegacie.

Gace i gacie to to samo.
Po prostu, z czasem, w mowie potocznej pozostała forma gacie.

Pozdrawiam,
Lambert
 
User is offline  PMMini Profile Post #12

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 14/01/2017, 2:58 Quote Post

Jakby nie było, to Sworne Gatki, są lepsze niż niesworne smile.gif

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 14/01/2017, 2:58
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #13

     
Domen
 

X ranga
**********
Grupa: Użytkownik
Postów: 9.437
Nr użytkownika: 14.456

Tomenable
 
 
post 14/01/2017, 15:00 Quote Post

Czy osiemnastowieczny Michael Meller z Leśna (Leisten) k. Chojnic też był jednym z Kosznajdrów?:

http://chojnice24.pl/artykul/7557/zjazd-rodziny-mellerow/

http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/meller.html

Najprawdopodobniej był on protoplastą linii jednego z moich pradziadków. Sęk w tym, że Meller nie figuruje na liście nazwisk typowych dla Kosznajdrów, a Leśno było raczej wsią kaszubską, a nie kosznajderską. Może więc Mellerowie byli np. Olędrami lub jeszcze kimś innym?

Ten post był edytowany przez Domen: 14/01/2017, 15:09
 
User is offline  PMMini Profile Post #14

     
Gwoli wyjaśnienia
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 78
Nr użytkownika: 100.567

 
 
post 18/02/2017, 17:11 Quote Post

QUOTE(Domen @ 14/01/2017, 15:00)
Czy osiemnastowieczny Michael Meller z Leśna (Leisten) k. Chojnic też był jednym z Kosznajdrów?:


Jak masz na myśli Leśno położone na północ
od Brus, to to już są Kaszuby, bo nawet Brusy
chyba już się do Kaszub łapią. A więc jeśli to
są Niemcy, to są zwykli, ogólni, luźni, nigdzie
konkretnie nieprzypisani Germańcy. No chyba,
że byś znalazł głębszą historię tego rodu.

Z kolei ten romb między Chojnicami a Czerskiem,
oraz Brusami i Tucholą, jest o tyle ciekawy, że się
nigdzie nie łapie, ani na Kociewie, ani na Kaszuby,
ani na Krajnę, ani na Kosznajderię ani na Zabory,
ani też w zasadzie na Bory. Czasem na siłę próbują
to gdzieścik przyklejać zdesperowani wikipedyści,
ale poszczególni edytorzy są w tym tak zmienni, że
nie ma w zasadzie sensu sobie tym głowy zawracać,
bo jest to obszar pogranicza, nieprzynależny nigdzie.

Ten post był edytowany przez Gwoli wyjaśnienia: 18/02/2017, 17:13
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #15

2 Strony  1 2 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej