Witaj GOŚCIU ( Zaloguj się | Rejestracja )
 
11 Strony « < 8 9 10 11 > 
Reply to this topicStart new topicStart Poll

> Pierwsza stolica: Gniezno czy Poznań ?,
     
GniewkoSynRybaka
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.996
Nr użytkownika: 100.904

 
 
post 9/08/2019, 23:00 Quote Post

QUOTE(P.Mroczkowski @ 8/08/2019, 13:28)
Powoli sprawdzają się moje przypuszczenia że palatium w Gnieźnie nie było
*



QUOTE
Nie ma wątpliwości, że przedromańskie palatium na gnieźnieńskim Wzgórzu Lecha istniało. Prowadzone badania archeologiczne mają potwierdzić jego lokalizację i rzucić nieco więcej światła na tę budowlę” – mówi w rozmowie z KAI dr Tomasz Janiak, archeolog z Muzeum Początków Państwa Polskiego, który kieruje wykopaliskami prowadzonymi na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie. Wykopaliska “Ekspedycja Palatium” rozpoczęły się w lipcu na Wzgórzu Lecha.


rozmowa 8 sierpnia 2019


Ten post był edytowany przez GniewkoSynRybaka: 9/08/2019, 23:04
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #136

     
P.Mroczkowski
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 636
Nr użytkownika: 100.921

 
 
post 10/08/2019, 19:15 Quote Post

QUOTE
QUOTE
Znalezienie reliktów świeckiej siedziby władców wydaje się oddalać, oczywiście cały czas mocno kibicuje. [...]Niestety miejsca dla palatium jest coraz mniej (przynajmniej tego z XI wieku), jeśli pod kościołem znajdowałaby się kaplica przypałacowa, to samo palatium musiałoby być mikroskopijne. Ok 15 metrów od zachodniej ściany obecnego kościoła, zaczyna się już pierwszy stos wału, obiekt musiałby być wzniesiony w dużej części na niestabilnych nasypach z pocz. XI wieku. Jakoś wątpię by tak zrobiono, taki trochę zamek na piasku.
ODP. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie: Pańskie spostrzeżenia są w tej kwestii niezwykle trafne. Rzeczywiście miejsca na duże palatium trochę brakuje w badanym miejscu, tj. na terenie zajmowanym przez kościół św. Jerzego i jego bliskie sąsiedztwo. Słusznie Pan zauważa, że w kierunku zachodnim zaznacza się bliska obecność stosów wału obronnego, a więc gruntu mało stabilnego, przynajmniej w dłuższym odcinku czasu i dla cięższych budowli. Przykładem nich będą masywne murowane ”słupy” kamienne osadzone w strukturach wału obronnego, a wiązanych z tzw. zamkiem Odonica (2 ćw. XIII w.) – już wtedy wiedziano, że wału nie udźwigną żadnej cięższej budowli.). Z kolei na wschód mamy obecnie odkrywane relikty wiązane a kaplicą/aneksem grobowym, a dalej na wschód jest „starożytny” podjazd na tę część wzgórza, grodu i później zamku „Odonica” (por. art. T. Sawickiego w Origines Polonorum nr XI, 2018, rozdz. IX i X). Przypuszczamy, że 250 lat wcześniej też o tym wiedziano. Np. palatium gieckie ma długość nawy ok 35 m, a palatium lednickie – 31 m. Budynek ewentualnego palatium gnieźnieńskiego nie powinien być wiele dłuższy niż kościół św. Jerzego tj. ok. 25 m – trochę mało jak na Gniezno. Chyba że…. obecnie odkrywane relikty „małej architektury” stanowiłyby pozostałości zabudowy wewnętrznej budynku palatium. A może założenie architektoniczne palatium gnieźnieńskiego było inne od budowli tego typu obecnie znanych? Byłby to jednak rzecz wyjątkowa.
 
User is offline  PMMini Profile Post #137

     
GniewkoSynRybaka
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.996
Nr użytkownika: 100.904

 
 
post 10/08/2019, 19:36 Quote Post

QUOTE(P.Mroczkowski @ 10/08/2019, 19:15)
QUOTE
QUOTE
Znalezienie reliktów świeckiej siedziby władców wydaje się oddalać, oczywiście cały czas mocno kibicuje. [...]Niestety miejsca dla palatium jest coraz mniej (przynajmniej tego z XI wieku), jeśli pod kościołem znajdowałaby się kaplica przypałacowa, to samo palatium musiałoby być mikroskopijne. Ok 15 metrów od zachodniej ściany obecnego kościoła, zaczyna się już pierwszy stos wału, obiekt musiałby być wzniesiony w dużej części na niestabilnych nasypach z pocz. XI wieku. Jakoś wątpię by tak zrobiono, taki trochę zamek na piasku.
ODP. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie: Pańskie spostrzeżenia są w tej kwestii niezwykle trafne. Rzeczywiście miejsca na duże palatium trochę brakuje w badanym miejscu, tj. na terenie zajmowanym przez kościół św. Jerzego i jego bliskie sąsiedztwo. Słusznie Pan zauważa, że w kierunku zachodnim zaznacza się bliska obecność stosów wału obronnego, a więc gruntu mało stabilnego, przynajmniej w dłuższym odcinku czasu i dla cięższych budowli. Przykładem nich będą masywne murowane ”słupy” kamienne osadzone w strukturach wału obronnego, a wiązanych z tzw. zamkiem Odonica (2 ćw. XIII w.) – już wtedy wiedziano, że wału nie udźwigną żadnej cięższej budowli.). Z kolei na wschód mamy obecnie odkrywane relikty wiązane a kaplicą/aneksem grobowym, a dalej na wschód jest „starożytny” podjazd na tę część wzgórza, grodu i później zamku „Odonica” (por. art. T. Sawickiego w Origines Polonorum nr XI, 2018, rozdz. IX i X). Przypuszczamy, że 250 lat wcześniej też o tym wiedziano. Np. palatium gieckie ma długość nawy ok 35 m, a palatium lednickie – 31 m. Budynek ewentualnego palatium gnieźnieńskiego nie powinien być wiele dłuższy niż kościół św. Jerzego tj. ok. 25 m – trochę mało jak na Gniezno. Chyba że…. obecnie odkrywane relikty „małej architektury” stanowiłyby pozostałości zabudowy wewnętrznej budynku palatium. A może założenie architektoniczne palatium gnieźnieńskiego było inne od budowli tego typu obecnie znanych? Byłby to jednak rzecz wyjątkowa.

*


pomijam czy to realna korespondencja. Niemniej nie wynika z tego, że palatium nie było w Gnieźnie.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #138

     
Rats
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 547
Nr użytkownika: 98.960

 
 
post 10/08/2019, 22:45 Quote Post

QUOTE(GniewkoSynRybaka @ 10/08/2019, 19:36)
Niemniej nie wynika z tego, że palatium nie było w Gnieźnie.
*


Tym bardziej nie wynika że BYŁO.
 
User is offline  PMMini Profile Post #139

     
GniewkoSynRybaka
 

IX ranga
*********
Grupa: Użytkownik
Postów: 6.996
Nr użytkownika: 100.904

 
 
post 10/08/2019, 23:37 Quote Post

QUOTE(Rats @ 10/08/2019, 22:45)
QUOTE(GniewkoSynRybaka @ 10/08/2019, 19:36)
Niemniej nie wynika z tego, że palatium nie było w Gnieźnie.
*


Tym bardziej nie wynika że BYŁO.
*


nie doczytałeś
QUOTE
Nie ma wątpliwości, że przedromańskie palatium na gnieźnieńskim Wzgórzu Lecha istniało. Prowadzone badania archeologiczne mają potwierdzić jego lokalizację i rzucić nieco więcej światła na tę budowlę” – mówi dr Tomasz Janiak, archeolog z Muzeum Początków Państwa Polskiego, który kieruje wykopaliskami prowadzonymi na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie. Wykopaliska “Ekspedycja Palatium” rozpoczęły się w lipcu na Wzgórzu Lecha.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #140

     
P.Mroczkowski
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 636
Nr użytkownika: 100.921

 
 
post 11/08/2019, 17:18 Quote Post

Na obecną chwilę nic nowego nie odkryto, to są te same relikty z wczesniejszych badań - narożnik wykonany techniką płytkową z zaprawą gipsową. Podczas obecnych badań założono nowy wykop na wschód od odkrytego narożnika, celem była weryfikacja hipotezy zakładajacych że jest to brama. Wobec braku jakichkolwiek reliktów, postawiono nową hipotezę że jest to aneks grobowy. Kontynuacja ściany tego aneksu powinna przebiegać w kierunku zachodnim, niestety miejsce to przykrywa płyta na której opiera się betonowa opaska fundamentów.

user posted image


 
User is offline  PMMini Profile Post #141

     
P.Mroczkowski
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 636
Nr użytkownika: 100.921

 
 
post 6/09/2019, 20:53 Quote Post

dr Tomasz Janiak:
QUOTE
"Tytułem wstępu przypomnijmy, że badania wykopaliskowe, prowadzone przez Ekspedycję Palatium z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, koncentrują się na wschód od prezbiterium kościoła św. Jerzego na Górze Lecha. Było to najbardziej wyeksponowane tzn. znajdujące się najwyżej miejsce wewnątrz gnieźnieńskiego grodu. Stąd też od dawna historycy wysuwali hipotezę, że gnieźnieńska siedziba pierwszych władców piastowskich powinna znajdować się właśnie w tym rejonie.

Prowadzone badania archeologiczne nie są jeszcze ukończone, ale można przedstawić już pewne konkretne rezultaty tych prac. W wykonanych sondażach odkryto generalnie pozostałości obiektów architektonicznych z dwóch faz chronologicznych: z okresu X-1 połowa XI w. oraz z końca XI w.

Starsza chronologicznie faza to relikty architektury przedromańskiej, datowanej na X-XI w. Była ona wznoszona w charakterystycznej technice płytowej tzn. z łupanych płyt z kamieni narzutowych, głównie piaskowców, odpowiednio układanych i łączonych zaprawą gipsową. Udało się natrafić na narożnik budowli, składający się z dwóch ścian o szerokości około 90 i 60 cm. Jedna z nich wydaje się lekko łukowata ale może to być wynik częściowej destrukcji. Sprawę wyjaśnimy po zagłębieniu się i skontrolowaniu przebiegu ławy fundamentowej. Ściana posiada od strony wewnętrznej i zewnętrznej licowanie wykonane z płyt kamiennych a środek muru wypełniony jest luźnym materiałem skalnym. Charakter zastosowanej techniki budowlanej oraz surowca kamiennego pozwalają określić ten odkryty fragment muru jako przedromański i datować na okres X-XI w. a więc czasy przynajmniej Bolesława Chrobrego. Doniosłość odkrycia polega na tym, że wreszcie mamy potwierdzenie obecności przedromańskiej architektury w rejonie kościoła św. Jerzego a nie tylko pod katedrą. To znacząco uwiarygodnia hipotezy o obecności murowanego palatium książęcego w tym miejscu, co sugerowali już dawno niektórzy badacze.

Odkryty relikt jest stosunkowo niewielki i stąd nie możemy zupełnie jednoznacznie określić, jaką funkcję pełnił budynek, po którym ten relikt pozostał. Teoretycznie mógłby to być drugi kościół przedromański wewnątrz grodu, jednak biorąc pod uwagę inne znane grody wielkopolskie z tego czasu bardziej prawdopodobne jest, że mamy do czynienia z fragmentem zespołu palatalnego czyli kompleksu pałacu i kaplicy pałacowej. Będziemy starać się uwiarygodnić interpretację funkcjonalną reliktu: czy jest to narożnik samego pałacu czy może kaplicy albo dobudówki do niej ale na ile się nam to uda, jeszcze nie wiadomo.

Młodszą fazę (koniec XI w.) reprezentuje fundament kamienny pod budynek drewniany. Ta kamienna ława szeroka na około pół metra zbudowana jest z wtórnie wrzuconych do rowu fundamentowego płyt kamiennych z rozebranej budowli przedromańskiej. Częściowo wkopana jest zresztą w przedromański fundament. Temu fundamentowi towarzyszą od strony zachodniej wkopy – zapewne piwniczki dużego budynku. Czyżbyśmy mieli do czynienia z młodszą siedzibą książęcą, tyle że wykonaną w drewnie? To fascynujące pytanie jest także w kręgu naszych badań i naukowych dociekań.

Jak widać, bieżący rok może być przełomowy w badaniach wczesnej architektury wewnątrz gnieźnieńskiego grodu. Jednak bez przeprowadzenia sondażowych badań wewnątrz kościoła św. Jerzego nie uda się nam udzielić jednoznacznych odpowiedzi na wiele ważnych pytań dotyczących gnieźnieńskiego palatium."
 
User is offline  PMMini Profile Post #142

     
P.Mroczkowski
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 636
Nr użytkownika: 100.921

 
 
post 24/06/2020, 22:05 Quote Post

Faktycznie jest to przełomowe odkrycie, identyczne datowanie mają konstrukcje członu książęcego i katedralnego. Na styku wałów wspomnianych członów, budowanych w tym samym czasie, pobrano drewno do badań dendro. Wyniki wskazały że budowę wałów ukończono na początku lat 70, natomiast materiał był magazynowany od 968 roku. Wygląda na to że w 968 roku w Poznaniu ruszyła ogromna inwestycja, polegająca na budowie trzyczłonowego grodu o całkowitej powierzchni 7 ha, zapewne w tym samym roku rozpoczęto budowę palatium. Ciekawe że data ta zbiega się z dwoma doniosłymi wydarzeniami, jakimi było pokonanie Wichamana i Pomorzan w roku 967 oraz ustanowieniem pierwszego biskupstwa w roku 968. Do tego czasu, w Poznaniu istniał niewielki gród, wybudowany zapewne w latach 30 X wieku (datowanie dendro po AD 922).

Podsumowując temat, siedzibą książęcą od lat 30 X wieku był Ostrów Lednicki. Pierwszą chrześcijańską świątynią jest tzw. kościół II, drewniana budowla powstała około 965 na wyspie lednickiej, zapewne dla Dobrawy oraz towarzyszących jej Czechów. Charakterystyczne jest to że budynek ten powstał nie w miejscu gródka, gdzie nastepnie w drugiej połowie lat 70 powstało palatium, ale na podgrodziu. Prawdopodobnie wybór takiej lokalizacji był podyktowany tym, że w miejscu przyszłego palatium była już jakaś budowla, która uniemożliwiała lokalizację tam kościoła.

Ten post był edytowany przez P.Mroczkowski: 25/06/2020, 0:57
 
User is offline  PMMini Profile Post #143

     
WrobelSwirek
 

II ranga
**
Grupa: Użytkownik
Postów: 54
Nr użytkownika: 105.131

 
 
post 25/06/2020, 7:50 Quote Post

Czy to znaczy, że Poznań można wykreślić jako jedno z domniemanych miejsc chrztu Mieszka I?
 
User is offline  PMMini Profile Post #144

     
Pawel.M.
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 271
Nr użytkownika: 105.003

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 25/06/2020, 8:56 Quote Post

Nie, to znaczy tylko tyle, że kol. Mroczkowski jest w formie, co znowu skutkuje dziwacznymi "teoriami".



Jesli chcesz cos napisac, to pisz merytorycznie.
Zlosliwosci w wypowiedzi pasuja do Mownicy a nie do
dzialu "Panstwo pierwszych Piastow".
Moderator N_S


Ten post był edytowany przez Net_Skater: 25/06/2020, 10:41
 
User is offline  PMMini Profile Post #145

     
Radek8484
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.033
Nr użytkownika: 75.875

R-L1029
Stopień akademicki: magister
Zawód: IT
 
 
post 25/06/2020, 12:05 Quote Post

QUOTE(P.Mroczkowski @ 24/06/2020, 22:05)
Faktycznie jest to przełomowe odkrycie
*



Ale link oczywiscie zostal usuniety. Jeszcze raz: link1 lub link2 lub link3

Ten post był edytowany przez Radek8484: 25/06/2020, 12:06
 
User is offline  PMMini Profile Post #146

     
sirdaniel
 

IV ranga
****
Grupa: Użytkownik
Postów: 480
Nr użytkownika: 105.790

Zawód: Kontestator
 
 
post 25/06/2020, 14:14 Quote Post

Ale to tylko chodzi o wielkość wału obronnego, a nie o daty?

mam nadziej, że ten apartamentowiec nie zakryje pozostałości archeologicznych.
 
User is offline  PMMini ProfileEmail Poster Post #147

     
Radek8484
 

VIII ranga
********
Grupa: Użytkownik
Postów: 3.033
Nr użytkownika: 75.875

R-L1029
Stopień akademicki: magister
Zawód: IT
 
 
post 25/06/2020, 14:55 Quote Post

QUOTE(sirdaniel @ 25/06/2020, 14:14)
mam nadziej, że ten apartamentowiec nie zakryje pozostałości archeologicznych.
*



Budowa inwestycji jest kontynuowana, jednak deweloper zapewnia, że ślad po tych odkryciach będzie należycie wyeksponowany.
 
User is offline  PMMini Profile Post #148

     
Pawel.M.
 

III ranga
***
Grupa: Użytkownik
Postów: 271
Nr użytkownika: 105.003

Stopień akademicki: BANITA
 
 
post 26/06/2020, 15:30 Quote Post

QUOTE(Pawel.M. @ 25/06/2020, 8:56)
Jesli chcesz cos napisac, to pisz merytorycznie.
Zlosliwosci w wypowiedzi pasuja do Mownicy a nie do
dzialu "Panstwo pierwszych Piastow".
Moderator N_S

*


Najpierw bym musiał wiedzieć, skąd kol. Mroczkowski zaczerpnął swoje - sprzeczne z opracowaniami np. Hanny Kóčki-Krenz i Michała Kary - datacje. Bo wg owych badaczy pod koniec IX-pierwszej ćwierci X w. powstały dwa miejsca umocnione w Poznaniu (Ostrów Tumski i Zagórze) - I faza, potem Ostrów został znacząco przebudowany i rozbudowany pod koniec pierwszej połowy X wieku (spotkałem datacje między 930 a 950) - II faza, a następnie ponownie przebudowany (żeby zrobić miejsce dla inwestycji kościelnych) pod koniec lat sześćdziesiątych X wieku - III faza. Kol. Mroczkowski zdaje się pomijać fazę II, bo tak mu jest potrzebne do kuńcepcji.
 
User is offline  PMMini Profile Post #149

     
P.Mroczkowski
 

V ranga
*****
Grupa: Użytkownik
Postów: 636
Nr użytkownika: 100.921

 
 
post 27/06/2020, 23:40 Quote Post

Kol. Mroczkowski zaczerpnął swoje datacje ze źródeł archeologicznych. Kol Mroczkowski nie pomija żadnej fazy, za to kol. Paweł.M. wszystko się pomieszało. Na początek datowanie badaczy..., nastepnie chronologicznie źródła na jakich opierali swoje wnioski.

M. Kara
QUOTE
pierwszy gród:

1998
Na surowym korzeniu, druga ćwierć X wieku - człon katedralny i człon południowy (Zagórze).

2011
człon książęcy i katedralny (faza IA po 923, faza IB po 930/940), człon południowy (Zagórze) po 943.


Sikorski (2012)
QUOTE
I faza: I połowa X wieku - początek połowy X wieku, trzy odzielne człony - książęcy, katedralny, południowy (Zagórze). II faza przebudowa grodu w częsci północnej na dwuczłonowy zespolony w latach 50./60. X wieku. III faza budowa członu północnego lata 70/80 X wieku.


Hanna Kóčka-Krenz (2015 i 2019).

QUOTE
2015
Nie rozstrzygnięto również jednoznacznie kwestii czasu posadowienia pierwszych wałów obronnych, których datowanie oscyluje między końcem IX a 2. Ćwiercią X wieku. Jednak najnowsze prace wykopaliskowe wniosły istotne korekty do kwestii początków zasiedlenia Ostrowa Tumskiego. Wyniki analiz materiałów archeologicznych oraz dendrochronologicznych wskazują, że teren ten został zamieszkany najpóźniej na przełomie IX i X wieku. Biorąc te dane pod uwagę można postawić tezę, że pierwotnie na Ostrowie Tumskim został wzniesiony niewielki gród o średnicy wnętrza około 40 m, ulokowany na wyniesieniu zaznaczającym się w północno- -zachodniej części wyspy; funkcjonował on w tej postaci w 1. połowie X wieku.

2019
Badania archeologiczne ostatniej dekady prowadzone wokół kościoła NMP, wsparte analizami dendrochronologicznymi  pozwalają sądzić, że teren Ostrowa Tumskiego został zamieszkany w drugiej połowie IX wieku. Odpowiedź na pytanie - czy od początku było to osadnictwo obronne, czy też poprzedzała je osada otwarta, jest przedmiotem dyskusji. Osobiście skłaniam się do tezy, iż jako pierwszy został tu wzniesiony niewielki gród, ulokowany na wyniesieniu w zachodniej partii północnej części wyspy.  [...] W kilku miejscach wokół kościoła NMP zostały odkryte konstrukcje, których układ wskazuje, że obejmowały one swym zasięgiem przestrzeń od zachodniego boku placu katedralnego do budynku Psałterii i od ogrodu posesji Ostrów Tumski 10 po dzisiejszą ul. Ostrów Tumski. Wnętrze o średnicy około 40 m otaczały drewniano-ziemne wały z kamiennym jądrem, zaś zabudowę stanowiły drewniane domostwa (analiza dendrochro- nologiczna pozostałości drewnianej zabudowy określiła najmłodszą datę ścięcia drewna na czas po 892 r.; Krąpiec 2000). Zarejestrowane w ich obrębie fragmenty ceramiki naczyniowej, zapasy zbóż - prosa, pszenicy, żyta i jęczmienia (Koszałka 2005), przęśliki i kości zwierzęce wskazują na typowo osadniczy charakter tych obiektów. Gród egzystował w tej postaci do połowy X w., gdyż wkrótce potem był aż do końca tego stulecia systematycznie rozbudowywany.



Pod koniec lat 90 XX wieku uzyskano pierwsze datowania dendrochronologiczne:
-konstrukcja w formie kratownicy pod katedrą przedromańską (po 923).
-łączenie dwóch wałów książęcego i katedralnego (dokładne daty 968-971).
-Zagórze(po 943).
Relikty pod katedrą zostały odkryte już w latach 50, interpretowano je jako pozostałości zniwelowanego wału lub konstrukcji wzmacniających i wyrównujących grunt pod budowę pierwszej katedry. Generalnie nie ma konkretnego śladu umocnień które można datować na lata 30/40 X wieku.

2000 rok uzyskano kolejne datowania:
-prawdopodobna konstrukcja wału członu katedralnego, na wschód od katedry przedromańskiej (po 936), (po 1008)
-człon książęcy wschodni (967 0/+7).
-Zagórze (po 954).

Badania Palatium 1999-2004:
-wał członu książęcego zachodni, pod Psałterią (po 951).
-wał poprzedzający budowę palatium wykopy 20, 21, 26, 28 (po 922).
-najstarsze warstwy osadnicze (zniwelowane), zalegające na calcu, pod wałem poprzedającym budowę palatium
(dokładne daty 901-905).

2016:
Uzyskano szerg dat dendrochronologicznych z wału pod Psałterią, jednak wyniki nie zostały opublikowane.

2020:
-Zagórze (968-970).

Wnioski.

1)Najwcześniejsze osadnictwo zlokalizowane było w rejonie palatium i jest datowane ogólnie na przełom IX i X wieku (901-905).

2)Pierwsze umocniena zlokalizowany były w rejonie palatium, stopa wału spoczywała na wcześniejszej warstwie osadniczej, z nasypu wału uzyskano datę (po 922).

3)Kolejna inwestycja to budowa ogromnego założenia, składającego się z trzech członów: książęcego (po 951, 967 0/+7, 968-971), katedralnego (968-971, po 936, po 1008) oraz Zagórze (968-970).

Ten post był edytowany przez P.Mroczkowski: 28/06/2020, 11:27
 
User is offline  PMMini Profile Post #150

11 Strony « < 8 9 10 11 > 
1 Użytkowników czyta ten temat (1 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)
0 Zarejestrowanych:


Topic Options
Reply to this topicStart new topic

 

 
Copyright © 2003 - 2023 Historycy.org
historycy@historycy.org, tel: 12 346-54-06

Kolokacja serwera, łącza internetowe:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej