Wiecie coś więcej na temat walk Węgier i Polski z Litwinami w czasie panowania Ludwika Andegaweńskiego

Litwini stanowili wówczas niewygodnego sąsiada, chociaż stosunki polsko-litewskie polepszyły się, gdy Kazimierz pojął za żonę Aldonę Annę córkę Giedymina. Jej wianem byli uwolnieni przez Litwinów polscy jeńcy - ponoć w liczbie aż 24 tysięcy.

Pierwsza wojna miała miejsce jeszcze za panowania Kazimierza Wielkiego i związane to wszystko było z rywalizacją o Ruś Halicko - Włodzimierską. W 1351 roku doszła do skutku wielka wyprawa monarchów Węgier i Polski. Poszła ona na północ. Wtedy w obozie u Ludwika pojawił się sam Kiejstut, który przyrzekł nie tylko uznać zwierzchnictwo, ale ochrzcić się wraz z całym ludem. Usatysfakcjonowany Ludwik powiódł go na Węgryw w charakterze honorowego więźnia, ale Kiejstutowi chodziło tylko o to, by nieprzyjaciel odszedł od granic Litwy. Toteż wkrótce uciekł. W pościgu za nim zginął m.in. książe mazowiecki Bolesław III (chyba, tu nie jestem do końca pewien ). W wyniku jego śmierci Kazimierz Wielki przejął w bezpośrednie władanie dużą część Mazowsza.
Atoli w 1377 roku miała miejsce druga wyprawa, bedąca odwetem za najazd litewski na Małopolskę rok wcześniej. Zdobyto Chełm i Bełż. Wracając na Węgry Ludwik mianował starostą Rusi Halicko - Włodzimierskiej Władysława Opolczyka i tak po prawdzie to był główny cel tej wyprawy.

Czy napewno? wg. moich informacji to Kazimierz Wielki wykupił od Jana Luksemburgczyka lenno Mazowieckie :!: Także wykupił od niego rozszczenia do tronu Polskiego, ale to już inna bajka - mam namyśl zjazdy Wyszehradzkie poł XIV w

Sprawdziłem i wszystko się zgadza. Kazimierz w chwili inkorporacji dzielnicy płockiej Mazowsza, w 1351 po śmierci Bolesława III, obiecał przy okazji uwolnić jego resztę spod zależności od Czech.

J. Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, wyd. 9, Warszawa 1985, s. 166

P. Jasienica, Polska Piastów, wyd. 6, Warszawa 1990, s. 321

Najazd litewski Kiejstuta miał miejsce już tuż po śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 roku w którego wyniku nie dość że spustoszono znaczne połaci kraju to jeszcze Litwini zajęli Księstwo Włodzimierskie zhołdowane 4 lata wcześniej przez króla polskiego. Dziwić może fakt iż Ludwik zwlekał tak długo z odwetem i zdecydował się na niego dopiero po wspomnianym najeździe na Małopolskę z 1376 roku.

Prawdopodobnie był zajęty innymi sprawami jak chociażby sprawa sukcesji na Węgrzech i w Polsce. Poza tym właściwie stale przebywał na Węgrzech a Elżbieta Łokietkówna nie nadawała się na wodza wyprawy wojskowej. Zresztą w Koronie opozycja również nie próżnowała i być może dopiero po układzie w Koszycach Ludwik mając pewność zachowania korony w Polsce czuł się odpowiedzialny za zachowanie jej granic.

Chyba tak najłatwiej wytłumaczyć tę sprawę, lecz trzeba też jasno powiedzieć, że gdyby Ludwik od razu szykował wyprawę na Litwę, to właściwie przywileje mogłyby być nie potrzebne. Dałby od razu do zrozumienia, że jest władcą również władcą polskim a nie tylko węgierskim.

mobydick1z

Tylko, że "Królestwo Ruskie" zostało w 1372 roku od Polski odłączone, więc w wojnie o ziemię włodzimierską Ludwik występował już jako król Galicji i Lodomerii. Czyli bardziej jako władca węgierski niż polski.

Tym bardziej powinno dziwić dlaczego zdecydował się na reakcję tak późno. A może nie uważał swojej władzy na Rusi za zagrożoną litewskimi apetytami na nią? To by wskazywało iż wyprawa z 1377 roku była odwetem za litewski najazd na Małopolskę sprzed roku.

Być może chodziło o pokazanie Litwinom (a Kiejstutowi w szczególności) z kim zadzierają. Co by o nim nie mówić Ludwik był najpotężniejszym władcą w tej części Europy, a być może w całej Europie. Powtarzające się i dokuczliwe rajdy litewskie wywoływały uzasadnioną chęć odwetu w Polsce i na Rusi. Władca chrześcijański dbający o swoją reputację nie może pozwolić by jego ziemie bezkarnie plądrowali poganie. Pozałatwiał więc sprawy schedy po sobie i jazda na wroga...

Należy również pamiętać, że Litwa nie była jedynym frontem Ludwika Węgierskiego. W latach 1370-1377 króla zaprzątała także wojna z Turkami w Wołoszczyźnie, a także wojny weneckie. Węgry wówczas były imperium, które prowadziło ustawiczne wojny. Nie były to także czasy szybkiego reagowania. Wszystko to razem tłumaczy dlaczego Ludwik uderzył na Litwę dopiero w 1377 roku.

Wojna ta była o tyle ważna, że ostatecznie wyrzucono Litwinów z Rusi Czerwonej i zachodnia granica litewska została mniej więcej z grubsza ustalona.

Ale Ludwik starał się o uznanie jego panowania w Polsce, więc każde działanie w interesie Polski daje do zrozumienia, że władca dba o sprawy swojego władztwa, także Polaków. Wojna z Litwą jak najbardziej leżała w interesie Polski.

To też racja, więc osobiście specjalnie się nie dziwię decyzji Ludwika. Wszystko zależało od tego, na co postawi Ludwik w pierwszym rzucie. Sprawy Węgier, zagrożenie tureckie, było dlań dużo ważniejsze niż wojna z Litwą.

mobydick1z

Zwłaszcza, że zajęta przez Litwinów Lodomeria leżała na krańcach jego władztwa, a Litwini nie zagrażali granicom węgierskiego królestwa, a Polskę traktował Ludwik bardziej jako bonus. Węgry były centrum jego imperium. Turcy wchodząc do Wołoszczyzny bezpośrednio zagrażali węgierskiemu Siedmiogrodowi. Pokonanie Wenecji także było ważne dla Węgrów. Przyłączenie Dalmacji do Chorwacji oznaczało dogodny dla Węgrów dostęp do Adriatyku. Uważam, że było to dlań ważniejsze niż północne wołyńskie ostępy.

Tak, masz rację, pełna zgoda. Z resztą po śmierci Ludwika Węgrzy mieli ogromne problemy z Turakami. Co ciekawe nie wszyscy Węgrzy rozumieli jak wielkim zagrożeniem są Turcy. Doskonałym tego przykładem była sytuacja Węgier za Władysława Warneńczyka. Ludwik faktycznie traktował Polskę jak zdobycz, więc jej sprawy traktował jako mniej dla siebie istotne, zwłaszcza że nie było wiadome, jak będzie wyglądała sytuacja panowania w Polsce po jego śmierci.