Dzięki za te dodatkowe zdjęcia. Dużo pomogły w poszukiwaniu i myślę, że mam rozwiązanie zagadki.
Początkowo myślałem, że herby pochodzą z heraldyki włoskiej, ale ewidentnie niemieckojęzyczna inskrypcja wskazuje, że pierwszego tropu należy szukać w obszarze kulturowym Niemiec z okresu międzywojnia.
Głównym tropem jest dla mnie korona rangowa herbu na rewersie orderu/medalu wskazująca na
Fürsta lub
Herzoga (oba tytuły, odmienne w kulturze niemieckiej, w polskiej interpretowane są jako
książę), oraz pole sercowe tego herbu – wskazujące na ród właściciela.
Niestety, takiego herbu jak na zdjęciu początkowo nie znalazłem wśród herbów żadnego z księstw niemieckich (
Fürstentum lub
Herzogstum). Również wśród rodów niemieckich nie znalazłem herbu z trzema lwami wspiętymi. Do momentu, gdy w poszukiwaniach natknąłem się na herb z awersu Twojego orderu/medalu.
Otóż udało mi się wygrzebać dawny
herb Żagania, ówcześnie niemieckiego
Sagan. A wyglądał on tak:
http://www.zeno.org/Meyers-1905/A/Sagan+%5B2%5DNa zdjęciu herbu z awersu orderu mamy dokładnie ten sam herb: w polu pierwszym i czwartym czarnym lew wspięty, w polu drugim i trzecim czerwonym brama miejska otoczona dwoma wieżami z literą „S” w bramie. Bez wątpienia herb na orderze/medalu to dawny herb Żagania.
I w tym momencie dotarłem też do
księstwa żagańskiego. W okresie, jaki widnieje uwieczniony na orderze/medalu pod datą 1925 tytuł księcia żagańskiego znajdował się w rękach francuskiego rodu
de Talleyrand-Périgord jako tytuł zagraniczny. A herbem rodowym Talleyrand-Périgord są w polu czerwonym trzy wspięte lwy, np. jak w tej wersji Valençay:
https://www.colleconline.com/de/items/17052...eyrand-perigordTo odpowiadałoby zarówno polu sercowemu z herbu na orderze/medalu, jak i (w związku z rangą księstwa) koronie rangowej tego herbu.
Idąc dalej tym tropem natknąłem się na artykuł w magazynie „La Grande Dame. Revue mondaine cosmopolite” ze stycznia 1893 roku, poświęcony księżnej żagańskiej „La Princesse de Sagan”, a w nim na grafikę przedstawiającą herb książęcy rodu Talleyrand-Périgord
https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6349909n/f509.imageJak udało mi się doszukać, artykuł poświęcony jest Jeanne Seilliére, która w 1858 roku wyszła za Bosona de Talleyrand-Périgord, i której dwóch synów: Helié i Boson przejęło tytuł księcia żagańskiego. Helié de Talleyrand-Périgord przekazał swój tytuł swojemu synowi Howardowi Maurice de Talleyrand-Périgord, który nosił ten tytuł aż do swojej samobójczej śmierci w 1929 roku. Potem pozostał on w rękach jego wuja, być może posługowała się też nim jego siostra. Jednak ponieważ konstutucja weimarska z roku 1919 zniosła wszystkie niemieckie tytuły szlacheckie, a ród Talleyrand-Périgord nie będąc rodem niemieckim nie mógł przenieść tytułu szlacheckiego „Herzog” czy też „Prinze” do swojego nazwiska, tytułem „księcia” posługiwać mogli się po roku 1919 jedynie kurtuazyjnie.
Trudno mi też dotrzeć kiedy i zjakiego powodu herb zaprezentowany jeszcze w artykule z 1893 roku mógł ulec modyfikacji. Jak widać, odmienne są godła w polu trzecim i czwartym, według blazonowania francuskiego zamieszczonego jeszcze w artykule pochodzące od posiadłości kurlandzkich. Na Twoim orderze/medalu mamy już w tym miejscu w polu złotym głowę byka/tura z kolcem w nozdrzach. I to jest dla mnie największa zagadka. Jedynym tropem, jaki przychodzi mi do łowy, to fakt, żeznajdziemy go również w herbie złożonym księstwa żagańskiego rodu władającego księstwem żagańskim przed Talleyrandami – u czeskich Lobkowiców. W ich wypadku herb ten (w polu złotym głowa byka z kolcem w nozdżach) odnosi się do rodu von Pernstein. Dlaczego pojawia się w herbie na orderze/medalu – nie wiem.
Być może to skutek podziału tytułu między dwóch braci: Helié i Bosona, a może to skutek powstania niezależnej Estonii, albo skutek konstytucji weimarskiej...
W każdym razie jestem raczej pewien, że na awersie Twojego orderu/medalu mamy
herb Sagan/Żagania, a na rewersie – wersję herbu ostatniego rodu książąt żagańskich
Talleyrand-Périgord. Myślę, że przedmiot bardzo wartościowy dla historii Żagania i wartościowe ogniwo w historii dziejów księstwa żagańskiego.