Co sądzicie na temat romanizacji języka wołoskiego w XIX wieku?
Czy uważacie to za wyrzeczenie się słowiańskiego rodowodu?

Wołosi nie mają słowiańskiego rodowodu, tylko pochodzą w większości od zromanizowanych Daków - mimo że w średniowieczu i czasach nowożytnych faktycznie przejęli wiele zapożyczeń z języków słowiańskich. A dogłębna romanizacja i deslawizacja języka rumuńskiego miała miejsce przede wszystkim w XX wieku. Ceausescu też ją popierał.

Spotkalem sie kiedys ze stwierdzeniem, ze jeszcze w polowie XIX wieku ok. 50% slow w jezyku rumunskim mialo rodowod slowianski. W wyniku procesu romanizacyjnego prowadzonego przez kolejne rumunskie rzady do dnia dzisiejszego ilosc ta spadla do ok. 15%.

Bo do zjednoczenia Rumunii był to język wybitnie mieszany - znaczna część słów pochodziła z języków słowiańskich, ale składnia pozostała romańska. Zresztą wpływy słowiańskie do dziś widać w wielu rumuńskich słowach.

Za Wikipedią:
Do XVIII w. ludność Wołoszczyzny i Mołdawii oraz język rumuński były często identyfikowane jako słowiańskie. Świadczy o tym m.in. pierwszy słownik etymologiczny języka rumuńskiego napisany przez A. Cihaca, w którym autor stwierdza, że rumuński jest językiem słowiańskim.

Dopiero wraz z powstaniem rumuńskiego nacjonalizmu (a właściwie szerszej świadomości narodowej) zaczęto ,,oczyszczać" język stosując zapożyczenia z innych języków romańskich, a sami Rumuni otwarcie identyfikowali się z potomkami Rzymian, de facto wypierając się mieszanego (częściowo słowiańskiego) pochodzenia.

Ciekawe ze Corneliu Zelea Codreanu , przywodca nacjonalistow rumuniskich , wywodził się z polskiej rodziny Zielińskich (Zelea) przybyłej do Rumunii na Bukowinę. Ojciec Ion, jeszcze kilka lat po urodzeniu się syna używał podwójnego nazwiska Zieliński Codreanu.
podaje te wiadomosc za wikii , wiec za jej prawdziwosc guzika nie dam ot ciekawostka

Witam

Trzeba przyznać, że do dzisiaj wiele słów w j. rumuńskim brzmi słowiańsko ,a co zaskakujące wręcz typowo polsko.
Znam bodajże razboi- wojna, i chyba ich bloto jak nasze błoto( ale głowy nie za to nie dam)

Zresztą patrząc na Rumunów czasem można odnieść wrażenie, że to "Nasi", bo przecież co się stało z tymi wszystkimi Słowianami na tamtym terytorium?

Mołdawianie mają dzisiaj ogromny problem, bo wielu z nich nie potrafi się określić, jedni uważają się za Rumunów i że pochodzą od Daków, inni uważają się za autochtonów Besarabii. Inni natomiast za Mołdawian-Słowian.
A za to Rumuni proszą,aby nie nazywać Mołdawian Rumunami, bo nimi nie są.



Na północy i w Mołdawii tak. Udało się po prostu sprawne romanizowanie( czyt. rumunizowanie ) tych terenów.
Chociaż do dziś widać ogromne wpływy słowiańskie w tamtym regionie, chociażby i głęboko zakorzenione imię Vlad.

Sagittarius_Rex

razboi= wojna

(swoją drogą rozbrajająca szczerość, niespotykana w innych językach )

kundel1

QUOTE]razboi= wojna[/QUOTE]

Tak, faktycznie razboi to wojna. Już w poście wyżej zmieniłem

Sagittarius_Rex

da - tak
ceas (czytaj: czias) - godzina
război - wojna
nevastă - żona
duh - duch (np. w połączeniu Duhul Sfânt - Duch Święty)

Dodatkowo w różnych archaizmach procentowy udział wyrazów pochodzenia słowiańskiego zwiększa się.

XIX wieczny mit No może w jakieś części. Wołosi to mieszanina rozmaitych ludów, która przewalała się przez Bałkany. O ile kojarzę Dacja została ewakuowana, więc w jaki sposób łacina miałaby tam pozostać?

Całkowita racja. Różni specjaliści przyznali, że niemożliwe jest, aby osadnictwo ludów romańskojęzycznych na tych terenach było stałe między ewakuacją Dacji, a przełomem tysiącleci. Już prędzej Wołosi przywędrowali zza Dunaju, na co zresztą wskazuje to, że do dziś za Dunajem żyją rozmaite wołoskie mniejszości (Arumuni, Istrorumuni itp.)

Hej,
ja się opowiadam raczej za hipotezą, że wpływy romańskie są na terenie Dacji późne i mają związek tak z masowym porywaniem i przesiedlaniem ludności (poświadczonym źródłowo) łacińskojęzycznej przez Awarów w VI/VIIIw. Dalej mamy bardzo prężne na Bałkanach społeczności pasterskie romańskojęzycznych Wlachów, którzy mogli uchwycić władzę na terenie Dacji i dzięki temu wywrzeć romanizujący wpływ na słowiańśko-romańską ludność.
Pozdrawiam, Andrzej

Dakowie byli nieźle zromanizowani jeszcze przed tym, jak Trajan postanowił wyprawić się za Dunaj. Nie było to zresztą nic wyjątkowego - rzymskie wzorce przyjmowało wiele ludów mieszkających po drugiej stronie limesu. Również później przybyłe na tereny naddunajskie ludy germańskie (zwłaszcza Terwingowie i Tajfalowie) romanizowały się jeszcze przed początkiem wielkiej wędrówki. Romańskość ludności Dacji nie jest więc - mimo tak krótkiego okresu bycia rzymską prowincją - niczym absurdalnym.
Warto również pamiętać, że jedna z teorii na temat etymologii nazwy "Wołosi" łączy ją z germańskim słowem, którym określano wszystkich zromanizowanych tubylców. Wyraz ten oparty był na rdzeniu wl. Stąd właśnie mamy co najmniej trzy nazwy: Wales, Wallonie no i Wallachia.

1. Jednak dla Albańczyków obala się ostatnio pochodzenie od starożytnych mieszkańców Epiru – językowo oczywiście. Słówka powiązane ze strożytnymi dialektami z tego terenu są dla współczesnej mowy miejscowej zbyt nieliczne.

2. Co do T&T na terenach kultury np. Sintana de Mures – to bym nie przesadzała z romanizacją językową. Najwyższe warstwy, i to po przemyceniu się za Dunaj – owszem. Romanizacja „towarowa” – oczywiście, ile wlezie. W dzisiejszej kulturze informacyjnej produkty ze świata np. angielsko- i niemieckojęzycznego, a nawet TV, dość słabo wpływają na znajomość języka.

3. Dacja dość krótko była prowincją Imperium, a potem wraz z innymi terenami naddunajskimi stała się areną spacerków tysiąclecia – wędrówki ludów. Dopiero w XIX wieku przecież Rumunia zmieniła cyrylicę na alfabet łaciński, więc bardziej można się spodziewać narzucenia języka „literackiego” (jakie podstawy???) niż czego innego. O tym procesie już wspomnieli Przedpiścy Zresztą np. Bańkowski nazywa ten język jednym z najdoskonalszych jeśli chodzi o porządek gramatyczny etc. To by mogło świadczyć o pewnej… hm… nowości.

4. To powoływanie się na Decebala – i co nieco zabawna w tym kontekście popularność imienia Trajan w Rumunii – też świadczy nieco o nowoczesnej proweniencji tego języka i „stworzenia się” nacji dość niedawno.

No i nasz Włochy

Nie przeczę, że w rumuńskim można znaleźć słowa uznawane czasem za dackie np baci (nasz baca), brînză (bryndza), pewne nazwy topograficzne np groapă, grui, ale nie jest tego dużo i ich pochodzenie jest dyskusyjne. Podobnie jak z innymi słowami w rumuńskim ,polecam http://www.tpr.pl/index.php?podstrona=artykul&id=32 Nie wydaje mi się, że istnieje ciągłość zasiedlenia w dawnej Dacji. Pośrednim dowodem na to mogą być Wołosi-Arumuni na pograniczu greckim. Raczej Wołosi, czyli zbieranina rozmaitej chłopskiej ludności Bałkanów, posługująca się zbarbaryzowaną łaciną, w pewnym momencie uciekając przed kolejnymi najazdami uciekła w góry, zaczęła hodować owce i organizować pasterstwo transhumacyjne i powoli wypierana z południowych Bałkanów, szła na północ.

Z czystej ciekawości zapytam, ile procentowo słów we wspólczesnym języku rumuńskim wywodzi się z języka dackiego bądź jest o to choćby posądzana? Anglojęzyczna Wikipedia podaje niezwykle interesujące zestawienie:

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Roman...e_Dacian_origin

W powyższym zestawieniu zwraca uwagę fakt, iż wiele słów podejżewanych o dackie pochodzenie posiada jakieś konotacje z językiem albańskim.

Które jest dyskusyjne np baltă raczej uznaje się za słowiańskie. Frapujące jest kilka słów, w odniesieniu do góralskiego nazewnictwa, poza tymi które wymieniłem np zară, czy nie wyewoluowało w żętycę? Albo nazwisko Coban, nie pochodziło od dackiego ciobana, czyli pasterza owiec?

Czoban/czaban to z Azji Środkowej/Kaukazu, np. http://www.kaukaz.net/cgi-bin/blosxom.cgi/...sh/encyklopedia
Co do tej listy słów rzekomo dackich to to są słowa o ciemnej etymologii, które dako-maniacy adoptowali bo to ładnie wygląda Tymczasem każdy język ma słowa o niejasnej etymologii, a są jezyki szczególnie weń bogate, np. węgierski.
pzdr.

Czaban to słowo o pochodzeniu tureckim. I to bardzo starej migracji jakiegoś ludu tureckiego - może Bułgarów Wspólne słowa w językach albańskim, "wołoskim", czy południowosłowiańskich świadczą, że gdzieś tam sąsiadowali ze sobą i stykali się z Bułgarami i "Grekami". I tyle. Na pewno w etnogenezie ludności wołoskiej, jakiś pierwiastek stanowili osadnicy "rzymscy", którzy się zbarbaryzowali, więc wśród nich mogli się znaleźć jakieś pozostałości zromanizowanych i ewakuowanych Daków z Dacji. A reszta to już polityka

Trudno powiedzieć. Np. Rosjanie twierdza że to z perskiego https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BD



Tyle że tu zachodzi ryzyko tautologicznej pułapki

A: Skąd wiemy ze to słowo tureckie?
B: Bo przyszło w czasie migracji ludów tureckich.
A: A skąd wiemiy ż eprzyszło w czasie migracji ludów tureckich?
B: No bo to słowo tureckie



Tyle że w międzyczasie ludność wymieniła sie kilkukrotnie, Konstantynopol przerzucał wg potrzeb całe ludy raz w jedną strone o tysiąc kilometrów, raz w drugą Nawet Słowian w Azji mniejszej osadzał. Więc jak ktoś szukać chce tam "prawdziwych Daków" to w ilościach homeopatycznych
pzdr