Na wstępie, wrzesień '39 jak i okres poprzedzający bezpośrednio wybuch II wojny - nie leżą w sferze moich zainteresowań, jednakowoż czynię ten wyjątek z racji uczestnictwa [niestety] w kawiarnianej wymianie poglądów na sprawę nieudanej wrześniowej obrony 7 dywizji piechoty generała Gąsiorowskiego. Przemyślawszy pewne kwestie doszedłem do następujących przypuszczeń, stwierdzeń w oparciu o zastane fakty;

Plan obrony na przedpolu Częstochowy został sporządzony przez oficerów sztabowych 7 dywizji jeszcze w marcu 39, a następnie przyjęty w dowództwie armii Kraków.

[1]
Założenia były następujące:
1. Stawić pierwszy opór nad granicą, używając do tego celu Straży Granicznej wzmocnionej żołnierzami dywizji,
2. Wykonywać zniszczenia i zawały przed nacierającymi,
3. Prowadzić walki opóźniające Oddziałami Wydzielonymi; "Kłobuck" (baon ON, pluton artylerii piechoty 27 pp + kawaleria dywizyjna); "Truskolasy" (I baon 27 pp i 1 bateria 7 pal); "Lubliniec" (I baon 74 Gpp i 7 bateria 7 pal),
4. Bronić kierunku Lubliniec - Częstochowa I baonem 74 Gpp, a kierunku Boronów - Częstochowa II baonem pułku lublinieckiego,
5. Osłonić i rozpoznawać kawalerią dywizyjną północne skrzydło obrony dywizji,
6. Na głównej pozycji obronnej pod Częstochową stawić opór siłami 27 pp bez I baonu, 25 pp, 7 pal i 7 dac,
7. W razie przełamania obrony dywizji maszerować częścią sił na Szczekociny, a częścią na Koniecpol.

Jak pisał Steblik w armii Kraków o zadaniach dla 7DP?
Rozgraniczenie Armii "Kraków" z północnym sąsiadem, Armią "Łódź", przebiegało Liswartą i Wartą do wysokości Radomska, pozostawiając Krzepice w zasięgu działań 7 DP.
Z pisemnego rozkazu wręczonego gen. A. Szyllingowi 23 marca 1939 r., przez Marszałka E. Rydza-Śmigłego wynikało, że najważniejszym zadaniem dla 7DP była obrona rejonu Częstochowy, w celu:
a ) zabezpieczenia kolei warszawsko-wiedeńskiej. Miało to być, to jest bardzo ważne: ZADANIE OSŁONOWO-OPÓŹNIAJĄCE, z upartą obroną głównej pozycji na przedmościu Częstochowy. W czasie tych walk dywizja miała "nie dać się zniszczyć", a w razie przewagi wroga wycofać się na Koniecpol za Pilicę.
b ) osłony mobilizacji oddziałów armii "Prusy".

[2]
Przydzielony odcinek broniony przez 7 DP wynosił w prostej linii od Krzepic do Koszęcina ok. 37,5 km. Jaki był regulaminowy odcinek obrony jednej DP natenczas? 7-8 km?
W przededniu wybuchu wojny od południa dywizja nie posiadała połączenia z KBK [oddaloną o ok. 15 km], a od północy łącznikiem dywizji z WBK był baon ON "Kłobuck" i szwadron kawalerii dywizyjnej 7 DP w Wilkowiecku [tzn. Oddział Wydzielony "Kłobuck"]
Ta wątła komunikacja na skrzydłach dała o sobie znać już 1 września, a skutkowała późniejszym brakiem koordynacji w dniach +1.

[3]
Rejon Częstochowy, leżący na północnym obszarze operacyjnym Armii "Kraków", znajdował się od początku na jej peryferiach, pozostawał, napiszmy to otwarcie: W IZOLACJI.
Obronę Armii "Kraków" miały w teorii wzmacniać fortyfikacje. Tyle że feler był w tym, iż na skrzydłach były one najsłabsze.
Na odcinku częstochowskim miało powstać 61 schronów. Zbudowano tylko 12 lekkich schronów bojowych na 1 ckm [6 sztuk] lub 2 ckm [4] oraz obserwacyjnych [2].
Pozostałe 47 schronów nie powstało... m.in. z uwagi na gospodarzy, którzy mogli sprzątnąć zboża z pół dopiero w lipcu.

Skutkowało to tym iż umocniony odcinek częstochowski nie miał połączenia z fortyfikacjami śląskimi. Słowem była luka, całkiem spora bo 35 kilometrowa.

Następnie jakie to siły uderzyły bezpośrednio lub pośrednio na ten odcinek?
Odp. Znaczne.

XVI Korpus Armijny,
IV Korpus Piechoty,
XV Korpus Lekki.
Ten ostatni uderzając na: Kalety-Woźniki-Koziegłowy-Żarki-Szczekociny, miał odciąć 7 DP od Armii "Kraków", spychając KBK.

Słowem.
Z deszczu pod rynnę.

Jakie są wasze zapatrywania na ten temat jak i ogólnej oceny walk armii Kraków przez pryzmat działań toczonych na odcinku Częstochowy?

-----------------------------------------
Literatura z której korzystałem:
[1] Mastalski L., 7 Dywizja Piechoty w latach 1918-1939, Częstochowa-Tarnowskie Góry 2012
[2] Steblik W., Armia Kraków 1939, Warszawa 1989

Żaden z korpusów Heer nie został prawidłowo nazwany, podaję poprawne nazwy:
XVI Korpus Armijny (zmotoryzowany)
IV Korpus Armijny
XV Korpus Armijny (zmotoryzowany)

Na pas działania 7.DP uderzał w całości tylko IV KA, oraz połowa XVI KA (zmot) - tylko 1 DPanc i 14 DP (4 DPanc uderzała w pasie Wołyńskiej BK, 31 DP była w drugim rzucie tego korpusu i też w pasie Wołyńskiej BK), XV KA (zmot) uderzał zaś w pasie Krakowskiej BK.

Takie, że gen. Szylling nie miał co "upchnąć" na prawe skrzydło 7DP. Skoro przeglądałeś Steblika, to chyba wiesz, jakiej długości obszaru miała bronić Armia "Kraków", skoro już 1 września musiała ruszyć swój jedyny odwód - 10BK ?

Dziękuję za poprawienie i podanie kierunków ataku wojsk niemieckich.



No tak pamiętam że był to bardzo duży obszar [nie mam przy sobie Steblika] rzecz w tym że ja nic nie zarzucam Szylingowi. Od początku uważałem że pozycja ta była nie do obrony, co starałem się wykazać lepiej/gorzej w moim pierwszym poście.
Rzecz w tym że pytam się Was jako osoby które są oczytane w książkach z tego czasu, aby może poruszyły aspekty związane z obroną Armii "Kraków" z uwzględnieniem częstochowskiego odcinka?

Jak się domyślam nie Szyling był odpowiedzialny za plan wojny.

Zwyczajnie mnie ten temat interesuje i chciałbym poszerzyć swoją wiedzę. Za wszelką dyskusję, bardzo dziękuję.

Dla ścisłości Armia "Kraków" rano 1IX posiadała jeszcze w odwodzie 6-tą DP (sześć baonów piechoty, dyon art. ciężkiej, dwa dyony art. lekkiej) - w I-szej linii działał tylko OW "Ignacy" (trzy baony piechoty, dyon art. lekkiej), ponadto III/12pp stanowił odwód GO "Bielsko". Do tego odwody stanowiły 4 baon ckm i pociąg pancerny nr 51. Można tez było wykorzystać 61 kompanię czołgów rozpoznawczych z OWar "Kraków". Niezależnie od tego na 5IX było planowane skoncentrowanie 11-tej DP (zamienionej następnie na 22-gą DP z terminem zakończenia koncentracji na 3IX)

Aby prowadzić działania opóźniające na osi natarcia XVI KA (mot) i wypełnić poniekąd lukę częstochowską ppłk dr hab. Tym proponował wykorzystać kwaterę główną GOKaw nr 1 której należało by podporządkować 2-3 BKaw najlepiej czteropułkowych z batalionami strzelców.

Koncepcję wykorzystania na kierunku częstochowskim GO Kawalerii nr 1 gen. R.Dreszera (w składzie: 7-ma DP, Krakowska BK, Wileńska BK, Wołyńska BK, baon czołgów lekkich) dyskutował 31VIII i do południa 1IX nie kto inny jak sam Naczelny Wódz razem z gen.bryg. Stachiewiczem oraz płk. Kopańskim i Mareckim. GO gen. Dreszera podporządkowana miała być d-cy Armii "Łódź". Zadania: "działać opóźniająco wzdłuz osi Częstochowa-Koniecpol-Jędrzejów, powstrzymać zagony szybkich broni niemieckich do czasu rozwinięcia się działań armii "Prusy".

Powyższą informację przedstawił Jan Wróblewski w swej pracy "Armia "Prusy" 1939", Warszawa 1986, s.53-54 - powołując się w przypisach na opracowanie H.Zielińskiego "Zarys kroniki działań 36 dywizji piechoty i jej oddziałów nie skoncentrowanych w kampanii wrześniowej 1939" Mid WIH II/3/97, s.6 (który powołuje się na odczyt z 1940 w Targoviste gen.bryg. Waraksiewicza - a ten z kolei powołuje się na oświadczenie płk. Mareckiego).

Przypuszczam, że p. Juliusz S.Tym (którego prace są dla mnie wzorem jak należy pisać o historii wojskowej) znał powyższą niezrealizowaną koncepcję Naczelnego Wodza i lekko ją zmodyfikował usuwając z GO Kaw mobilizującą się właśnie w rejonie Częstochowy 7-mą DP.

Ale pierwotne autorstwo pomysłu należy się marszałkowi Rydz-Śmigłemu.

Paradoksalnie akurat 7 DP (póki siedziała w Częstochowie) biła się dobrze - na miarę posiadanych możliwości. Tragedia nastąpiła jak dywizja się ruszyła - a wtedy jednostki pancerne z XIV KA (nie pamiętam która dywizja lekka) zasadniczo załatwiły problem maszerującej DP.

Odnośnie koncepcji GOK - o ile pamiętam były dwie (za postem kolegi z DWS):



http://www.dws.org.pl/viewtopic.php?p=1572380#p1572380

Przepraszam wszystkich za ponowną korektę, ale w trosce o jakość informacji przekazywanych początkującym użytkownikom naszego forum, to:

- przedmówca miał na myśli zapewne XV KA (zmot),a nie XIV KA (zmot)

- przedmówca zapomniał o 2-giej DLek
[ale polska 7-ma DP została zniszczona 3-4IX w wyniku koordynacji działań dwóch niemieckich korpusów: rolę młota spełniał uderzający od zachodu i płn-zach IV KA (4-ta DP, 46-ta DP), rolę kowadła na płd i wsch spełniała 2-ga DLek z XV KA (zmot) wychodząc na tyły 7-mej DP i jednocześnie izolując ją od Krakowskiej BK]

Czy kolega wie jak 7DP biła się? Bo z tej wypowiedzi wynika, że tak nie do końca...

Tak w kwestii formalnej: nie pomne już, ale jakie siły broniły 18 - kilometrowego pasa wokół Pszczyny ? Bo pod Zatorem pozostała (faktycznie jako odwód) tylko część 6DP gen. Monda. Polecam publikację "Bitwa Pszczyńska" Janusza Ryta.

Jak już wspomniałem w poście #5 w pierwszym rzucie działał OW "Ignacy"

Słuszna uwaga, jakkolwiek sprzeczałbym się kto tu był "młotkiem" ponieważ decysujący był atak 2. DL. IV KA siłą rzeczy miał trudniej gonić podczas gdy 2 DL weszła w nieoptymalnie urzutowaną/maszerującą 7 DP. Inna sprawa, że jeśli ktoś miałby być "winien" porażki 7 DP to i tak chyba najbardziej odepchnięcie KBK na południe (generalnie Woźniki to jest w sumie dość niedoceniana porażka). Nie wiem czy z dwojga złego nie było efektywnie kazać zostać 7 DP na miejscu. Z drugiej strony XV KA i tak by nie związał a niemiecka piechota w końcu by i tak ją przełamała. Byłoby jednak dużo krwawiej, no i pewnie zrujnowane miasto.

Sprostowanie
Kolego Delwin w momencie uderzenia niemieckiej 2DL polska 7DP nie maszerowała.

Witam.
Czy ktoś z szanownych kolegów ma jakieś informacje na temat BON Lubliniec i Kłobuck i ich działań w kampanii. Bardzo mało jest danych na ten temat.
Pozdrawiam Łukasz

O ile dobrze pamiętam BON Lubliniec ma jakąś swoją stronę, to chyba jaka grupa rekonstrukcyjna ale calkiem sporo informacji tam było. Trafiłem na to przy szukaniu info o karabinach Berthier i tak do końca nie jestem pewien ale trop sprawdź

Zwracam uwagę na podanie nieprawidłowych nazw oddziałów ON.
Oficjalne nazwy nadane przy utworzeniu przez MSWojsk i GISZ to:
- Lubliniecki Batalion ON (a nie Batalion ON "Lubliniec")
- Kłobucki Batalion ON (a nie Batalion ON "Kłobuck").

Trochę informacji o obu oddziałach zawiera podstawowa monografia: Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa 1979
cytuję:
- na 54 s.
"W maju 1939 przystąpiono do organizacji Sierdzkiej Brygady ON. (...)
W skład brygady weszły cztery bataliony typu IV, a mianowicie: I Wieluński, II Wieluński, Kłobucki i Lubliniecki Batalion ON"
- na 94 s.
"Uzbrojenie Kłobuckiego i Lublinieckiego Batalionu ON było nowocześniejsze w porównaniu z innymi batalionami. Kłobucki Batalion ON uzbrojony był w kb typu "Mauser", ckm "Hotchkiss", a rkm otrzymał tuż przed wybuchem wojny. Ponadto batalion miał jeden moździerz 81mm oraz przydzieloną 15 sierpnia 1939 jedną armatę 75mm wz.02/26"
(przypis do tej informacji odnosi do relacji pisemnych Leonarda Zielińskiego, Stanisława Kędzierskiego, Kazimierza Oblizajeka i Kazimierza Olejniczaka - w zbiorach autora).
- na 127 s.
"W Sieradzkiej Brygadzie ON ćwiczenia batalionowe przeprowadzono w lipcu i sierpniu 1939r". (...) Dowódca Sieradzkiej Brygady ON otrzymał od gen. dyw. J.Rómmla polecenie przeprowadzenia ćwiczeń aplikacyjnych dla kadry batalionów - na mapie i w terenie - celem zapoznania ich z zadaniami obronnymi na wyznaczonych odcinkach"
(przypis do tej informacji odnosi do pisma inspektora armii gen. dyw. J.Rómmla L.dz. 6(3004) z 11.07.1939r do dowódcy 30 DP w Bełchatowie).
- na 158 s.
"Jedynie dwa bataliony Sieradzkiej Brygady ON: Kłobucki Batalion Obrony Narodowej i Lubliniecki batalion Obrony Narodowej, ze względu na ich dyslokację włączono do oddziałów armii "Kraków"
- na 178 s.
"W składzie 7 dywizji piechoty na pozycji osłonowej "Kłobuck" znajdował się Kłobucki Batalion ON"
- na 229 s.
"Około południa z pozycji osłonowej w Koszęcinie wyparty został Lubliniecki Batalion Obrony Narodowej, który poniósł znaczne straty i częściami dołączy do sił głównych brygady"
- na 238 s.
"Lubliniecki Batalion Obrony Narodowej mocno osłabiony w poprzednich walkach zbierał się na północnym skrzydle Krakowskiej Brygady Kawalerii w Nadwarciu. Natarcie niemieckiego oddziału rozpoznawczego zmusiło batalion do odwrotu, w czasie którego wskutek nieporozumienia został ostrzelany przez dywizjon pancerny brygady. Resztki batalionu pomaszerowały na Lelów, gdzie przed południem 3 września walczyły w ugrupowaniu bojowym 7 dywizji piechoty. Następnie ocaleli żołnierze batalionu wycofali się do rejonu Włoszczowy. Tutaj wobec okrążenia znajdujących się w tym rejonie sił polskich zwolniono żołnierzy z oddziału: batalion został rozformowany.

Analiza bitwy 7DP pod Częstochową

Wprowadzenie
Plan wojny z Niemcami czyli Plan Zachód opierał się na koncepcji przedstawionej przez uważanego za najzdolniejszego sztabowca ppłk. Mossora w opracowaniu „Studium planu strategicznego Polski przeciw Niemcom” przygotowanego w okresie od 14 listopada 1937 do 10 stycznia 1938 pod kierownictwem generała Kutrzeby komendanta Wyższej Szkoły Wojennej.

Ze względów politycznych (oddanie bez walki dużego obszaru Polski), gospodarczych (tereny na zachód od Wisły były najbardziej rozwinięte należało ochronić ewakuację), wojskowych (możliwość wykorzystania istniejących fortyfikacji i przeszkód terenowych aby zadać Niemcom jak największe straty) koncepcja opierała się na obronie zachodniego obszaru aby dać czas na dokończenie mobilizacji i ewakuację. Kiedyś uważałem, że Plan Z był zły i dlatego tak łatwo przegraliśmy. Po zdobyciu większej wiedzy o Kampanii Wrześniowej zmieniłem zdanie i uważam, że Plan Z był dobry natomiast wykonanie tragiczne.

Zgodnie z Planem Zachód główna linia obrony A. Kraków przebiegała blisko granicy z Niemcami (tylko A. Kraków miała tak blisko granicy główną linię obrony, SGO Narew stała gros na ostatecznej linii obrony, która zarazem była główną linią obronną, pozostałe Armie miały gros wysunięte przed główną linię obronną w celu wykorzystania dogodnych warunków terenowych do opóźniania).

Walki obronne w dniach 1-2 wrzesień
W rejonie walk 7DP obrona opierała się o fortyfikacje rejonu Częstochowy z wysuniętymi OW w celu opóźniania. Pułkownik Rzepecki szef oddziału III sztabu A. Kraków w swoich wspomnieniach napisał „..w Wyższej Szkole Wojennej zawsze głosiliśmy, że izolowany batalion niewiele może zrobić a w obliczu broni pancernej grozi mu zguba...” Niestety Gen. Szylling należał do złych dowódców i na przedpolu głównej linii obrony wystawił kilka batalionów. Bataliony wysunięte niewiele zdziałały i poniosły duże straty. Z 7DP wysunięte bataliony na przedpole to I/27pp, I/74pp i Kłobucki Batalion ON. W dniach 1-2 września 7DP walczyła ze stosunkowo małymi oddziałami niemieckimi. Z XVI Korpusu Armijnego zmotoryzowanego tylko przydzielona czasowo 14DP i OW 1 Dpanc, ten korpus kierował się na Piotrków i omijał 7DP od północy. IV Korpus Armijny który atakował bezpośrednio r. Częstochowy tylko czołowymi elementami podszedł pod pozycje 7DP. Z faktów wynika wyraźnie, że siły 7DP były wystarczające aby ochronić r. Częstochowy.

Odwrót i walki 3 września
Między 16-17.00 2 września Gen. Szylling wydał rozkaz odwrotu 7DP do r. Janów. Co wiedział Szylling i Gąsiorowski w momencie wydawania rozkazów do odwrotu. Otóż widziano, że ze strony północnej nie ma zagrożenia, od strony zachodniej piechota niemiecka jest jeszcze przed Częstochową, od strony południowej była niewiadoma nie było kontaktu z Krak. BK. Wysyłane patrole natrafiały na Niemców. Do godz. 20.00 była łączność telefoniczna przez Myszków ze sztabem A. Kraków, więc prawdopodobnie wiedziano, że Krak. BK jest w r. Zawiercia i 7DP od strony południowej jest nie osłonięta.

W takich okolicznościach Gąsiorowski wydał bardzo bezsensowny szczegółowy rozkaz odwrotu. Podzielił oddziały 7DP na wiele części, najbardziej zagrożony odcinek południowy był praktycznie nieosłonięty. Ugrupowanie 7DP rano 3 września:
1. Tabory i II rzut KG r. Lelowa.
2. 27pp i Kłobucki Batalion ON z I/7PAL - las na północ od Janowa, frontem na zachód.
3. 25pp z II/7PAL zajmuje rejon polany Zrębice-Ciecierzyn, frontem na zachód.
4. 74pp bez II/74pp z III/7PAL oraz 7DAC, kawalerią dywizyjną i kompanią sztabową, odwód w rejonie las na zachód od Złotego Potoku.
5. II/74pp maszeruje polnymi drogami na południe od szosy Częstochowa – Złoty Potok
6. K. kolarzy wysłana przez Lelów aby odszukać Woł. BK.

O godzinie 21.00 Szylling zorientował się, że popełnił błąd wycofując Krak. BK do r. Zawiercia i odsłaniając 7DP. Zadzwonił do Krak. BK i wydał następujący bezsensowny rozkaz: Krak. BK przesunie się w nocy w r. Pradła i w ciągu 3 września razem z 7DP pobije 2DL. Rozkaz był kompletnie nielogiczny i niewykonalny 7DP po walkach 2 września i wycofaniu się w nocy 2/3 września była bardzo zmęczona, mogła się jedynie bronić na dogodnych pozycjach a nie nacierać w ciągu dnia na jednostkę pancerną. Rozkaz ten pokazuje jak złym dowódcą był Szylling. Rozkaz ten dotarł do 7DP około godz. 8.00, przystąpiono do redagowania rozkazów. Natomiast już o 10.00 2DL zaatakowała od południa ze strony Żarek i od wschodu od strony Lelowa z nieosłoniętych kierunków. Rozdzielone przez Gąsiorowskiego oddziały biła bardzo łatwo na raty.

Zakończenie i wnioski
Największe błędy, gdzie były największe negatywne skutki popełnili:
1. Szylling nakazując odwrót Krak. BK na Zawiercie w przypadku braku możliwości powstrzymania Niemców na linii Woźniki – Ligota Woźnicka. Była możliwość jeszcze opóźniania oraz stawienia oporu na przeprawach przez Wartę. Odwrót Krak. BK na Zawiercie odsłonił południowe skrzydło 7DP. Rozkaz odwrotu 7DP powinien zawierać nakaz osłony 7DP od południa.
2. Gąsiorowski bezsensownie rozczłonkował 7DP, nie osłonił się od najbardziej zagrożonego skrzydła południowego, nie wysłał w tym kierunku rozpoznania.
3. Piasecki jego Krak. BK bardzo łatwo dała się odrzucić w dniu 2 września z pozycji Woźniki – Ligota Woźnicka. Z własnej inicjatywy nie wydzielił oddziałów do opóźniania czy do obrony przepraw na Warcie. Dopuścił do rozczłonkowania Krak. BK w czasie odwrotu wycofano się oddzielnie (na Zawiercie 3puł i 5psk, na Szczekociny 8puł, na Nadwarcie Lubliniecki Batalion ON, na Żarki 5Dpanc). Nie udzielił pomocy 7DP w dniu 3 września.

To nieprawda. Z rozkazu pisemnego 7 DP z 18.00 2 września:

Osłona boczna południowa II batalion 74 pp drogami leśnymi na południe od szosy, po czym ma dołączyć do swego pułku (odwód dywizji).

O istnieniu tej osłony wspomina również Steblik. Ocenia ją wprawdzie jako niewystarczającą, niemniej potwierdza, że jak najbardziej była. Co więcej, sam 74 pp (bez II baonu) miał osłaniać dywizję od południowego wschodu.

Przy okazji:

Czy można prosić o źródło tych "polnych dróg"?


@Krzysztof K pomylił polskie WJ Kawalerii. Kompanię kolarzy wysłano celem nawiązania łączności z Krakowską Brygadą Kawalerii, nie Wołyńską.


Około 16.00 to ten rozkaz dotarł już do sztabu 7 DP.


Proszę podać źródło, według którego to gen. Szylling miałby osobiście ugrupowywać 7 DP.


To nie była jednostronna walka. 7 DP utraciła ok. 700 żołnierzy, ale nie mniej niż 126 stracili i Niemcy. Do tego ci ostatni ponieśli poważne straty w sprzęcie, m.in. ok. 30 czołgów / samochodów pancernych i 100 z górą pojazdów mechanicznych.


1 DPanc miała w rozkazie iść na przeprawę przez Kocinkę pod Kuźnicą. To kilka kilometrów na północ od Częstochowy... Zaś 14 DP nacierała jeszcze bardziej na południe.
Kwestię precyzji sformułowania "XVI Korpus Armijny zmotoryzowany" już tu pomijam.


Z faktów to akurat wynika, że oddziały 7 DP broniące Częstochowy miały przeciwko sobie wielokrotną przewagę nieprzyjaciela.

Jednak tenże sam Rzepecki ocenia walki oddziałów wysuniętych 7 DP 1 września następująco:

Rezultat ten można uważać za bardzo dobry. Szkoda tylko było poszczerbionych batalionów.

Chwalić Boga, ze Armia "Kraków" doczekała się opracowań i relacji Steblika i Rzepeckiego, a nawet Kuropieski czy Kirchmeyera...

T.

Wszystko zależy od tego czy dana pozycja jest dobra do obrony czy nie.Pod Pszczyną pozycja wysunięta okazała się lepsza od pozycji głównej.

A właśnie przy okazji - następny nonsens:

Gdy tymczasem wg Steblika widziano coś zgoła innego:

Na północne przedmieście Częstochowy, według meldunku lotnika, wjeżdżały pod wieczór czołgi.

I kolejna sprawa:

Czy ktoś byłby w stanie podeprzeć źródłowo twierdzenie, jakoby wycofanie Krakowskiej Brygady Kawalerii na Zawiercie nastąpiło na rozkaz gen. Szyllinga?
Gdyby jednak tak - proszę o podanie treści tego rozkazu oraz jego daty i godziny.

Jeżeli to ma być noc z 2 na 3 września, to Szylling w wspomnieniach poddaje, że wydał telefonicznie rozkaz gen. Piaseckiemu, będącemu "już w Zawierciu", osłony północnego skrzydła "droga Szczekociny - Jędrzejów". A co do wspólnej akcji pisze, że miedzy nimi był już wielka jednostka pancerna i "współdziałanie ich trudno było związać we wspólnym wysiłku".

"Moje dowodzenie ... " str. 179

Nie, chodzi o poranek 2 września.
Rozkazy z wieczora tego dnia są znane - choć ten, o którym wspomina powyżej Pan Generał (gdyż chodzi tu o rozkaz z godz. 21.00, jak sądzę), miał treść zdeczko inną.

Nie, chodzi o poranek 2 września.

Czyżby ? Może całe zdanie Krzysztofa ?

O godzinie 21.00 Szylling zorientował się, że popełnił błąd wycofując Krak. BK do r. Zawiercia i odsłaniając 7DP. Zadzwonił do Krak. BK i wydał następujący bezsensowny rozkaz: Krak. BK przesunie się w nocy w r. Pradła i w ciągu 3 września razem z 7DP pobije 2DL.

A kwestii poranka na str 173 pisze, że w nocy z 1/2 09 KBKaw otrzymała rozkaz "trzymać Woźniki i wykonywać swoje zadanie". Kolejna wzmianka jest na str 175, gdzie podaje: "Druga luka powstaje na północy przez zajęcie m. Woźniki utraconego przez KBKaw".

W takim razie pytanie: kiedy i w jaki sposób Szylling popełnił (?) ów błąd polegający na wycofaniu Krakowskiej BK do Zawiercia?
Skoro Szylling miał o 21.00 zorientować się, że popełnił błąd - to znaczy, że @Krzysztof K uważa, iż błąd ten popełniony został wcześniej. Kiedy i w jaki sposób?


W kwestii poranka, to właśnie jeszcze rankiem 2 września Krakowska BK utraciła pozycje pod Woźnikami i Ligotą Woźnicką. Niemcy opanowali je ok. 10.00.

No cóż kluczowe są te słowa z rozkazu wieczornego z 1 września: trzymać Woźniki i wykonywać swoje zadanie". Jakie było to zadanie ? Może był w nim odwrót na Zawiercie ?

Poza tym ja nie polemizuję z Tobą Halseyu, a przytoczyłem całą myśl Krzysztofa, by pokazać kontekst. Nie ma mowy o jakimś zamykaniu dziury, więc nie było też uświadomienia sobie błędu, którego skutkiem miała być wspólna akcja z 7 DP.

To zadanie jest znane: osłaniać kierunek na Kraków i w tym celu opóźniać nieprzyjaciela po osi Woźniki - Zawiercie - Kraków lub Woźniki - Siewierz - Kraków, stawiając główny opór w rejonie Woźnik.

Wieczorny rozkaz z 1 września (22.10) zadanie to podtrzymywał:

Zadanie bez zmian. Bezwzględnie utrzymać rejon Myszków - Zawiercie.

Odgórne rozkazy Krakowkiej BK nie przewidywały szybkiego odejścia z jej pozycji głównej.

Czy ktoś byłby w stanie podeprzeć źródłowo twierdzenie, jakoby wycofanie Krakowskiej Brygady Kawalerii na Zawiercie nastąpiło na rozkaz gen. Szyllinga?
Gdyby jednak tak - proszę o podanie treści tego rozkazu oraz jego daty i godziny.

Czemu pytasz jak znasz odpowiedź ?

To zadanie jest znane: osłaniać kierunek na Kraków i w tym celu opóźniać nieprzyjaciela po osi Woźniki - Zawiercie - Kraków lub Woźniki - Siewierz - Kraków, stawiając główny opór w rejonie Woźnik.

Nie zjadłem wszystkich rozumów i dopuszczam możliwość, że znana mi literatura tematu coś pomija.

Czyli nie kwestionujesz faktu wycofania się KBKaw na Zawiercie na rozkaz Szyllinga, tylko interesuje Cię, czy był jeszcze jakiś rozkaz o poranku ?

Jeżeli takowy znasz, to poproszę treść, datę, godzinę i koniecznie też źródło.

Za rozbicie 7DP największą odpowiedzialność ponosi zły dowódca armii Szylling (bez szkoły oficerskiej z wykształcenia agronom).
1. Bezsensowny przedwojenny plan odwrotu Krak. BK w kierunku na Zawiercie i powstała luka.
2. Wydanie błędnego rozkazu 7DP (bez zwrócenia uwagi na zagrożone południowe skrzydło)
3. Wydanie spóźnionego rozkazu (godz.21.00) Krak. BK. by broniła rz. Warta.

Sprawę gen. Szyllinga i Krakowskiej Brygady Kawalerii pozwolę sobie odłożyć na później, gdyż wpierw - skoro @Krzysztof K powrócił do niniejszego wątku - proszę go o zajęcie stanowiska w kwestii, którą poruszyłem wcześniej:


P.S.
Póki co jednak, z czystej ciekawości chciałbym zapytać o to:

Czy @Krzysztof K zechciałby rozwikłać tę frapującą zagadkę, cóż to za rozkaz ma na myśli? Przecież nawet @Krzysztof K w tym samym wątku pisał jakiś czas temu zgoła inaczej o rozkazie z godziny 21.00:

Niemożliwe, by chodziło tu o jeden i ten sam rozkaz.

Wieczorem 2 września było 2 rozkazy dla Krak BK.
1. Wydanie spóźnionego rozkazu (godz.20.00) Krak. BK. by broniła rz. Warta. (wcześniej pomyliłem godzinę).
2. O godzinie 21.00 Szylling zorientował się, że popełnił błąd wycofując Krak. BK do r. Zawiercia i odsłaniając 7DP. Zadzwonił do Krak. BK i wydał następujący bezsensowny rozkaz: Krak. BK przesunie się w nocy w r. Pradła i w ciągu 3 września razem z 7DP pobije 2DL.
Źródło PSZ na podstawie relacji rtm. Szczypy.

Nie ma to znaczenia dla wniosków.
Za rozbicie 7DP największą odpowiedzialność ponosi zły dowódca armii Szylling (bez szkoły oficerskiej z wykształcenia agronom).
1. Bezsensowny przedwojenny plan odwrotu Krak. BK w kierunku na Zawiercie i powstała luka.
2. Wydanie błędnego rozkazu 7DP (bez zwrócenia uwagi na zagrożone południowe skrzydło)
3. Wydanie spóźnionego rozkazu (godz.20.00) Krak. BK. by broniła rz. Warta.

Teraz o tym:

Agronom ukończył kurs wyższych dowódców w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych, kształcił się też we Francji.
Agronom w opinii swych dowódców: doskonały, świetny, znakomity, najznakomitszy.
Agronom w opinii historyka: wyróżniający się i niezwykle zdolny oficer.

O innych sprawach niebawem.

Fakt jest faktem agronom Szyling wykształcenia wojskowego (szkoły oficerskiej) nie miał tylko jakiś kurs.
Trudno się więc dziwić, że źle dowodził i już 3 września przez niego 7DP została rozbita.

Miał jednak dość sporą praktykę oficerską czasu wojny z armii rosyjskiej, niezłą ścieżkę awansu i dobrą opinię służbową w dwóch armiach. Formalne wykształcenie wojskowe jest oczywiście rzeczą ważną ale nie decydującą w ocenie oficera. Mamy mnóstwo przykładów oficerów czasu wojny u których praktyka bojowa i własny talent dały znakomity efekt.

Fachowiec od przedwrześniowego wojska nie nazwałby tak elitarnego kursu C.W.S.W. dla nielicznych, wyselekcjonowanych oficerów.
Doskonała opinia całego szeregu generałów o Szyllingu nie wzięła się z sufitu. A i Piłsudski pierwszego lepszego oficerka też by nie nakłaniał osobiście, by ten nie odchodził z armii.


... oraz polskiej. Wojnę polsko-bolszewicką zakończył jako dowódca brygady i piechoty dywizyjnej.

Tak troszkę przewrotnie dam przykład armii CK. Powszechnie uznawano( dziś również) , że poziom kształcenia w wojskowych uczelniach austriackich należał do najwyższych w Europie a może i na świecie. Jak pokazała PWS armia dowodzona przez owych świetnie wykształconych oficerów radziła sobie dość "srednio" , wojnę przegrała co skutkowało upadkiem i zniknięciem CK ...

Zgadzam się, że "Formalne wykształcenie wojskowe jest oczywiście rzeczą ważną ale nie decydującą w ocenie oficera" Natomiast w normalnym wojsku prawie wszyscy generałowie i pułkownicy mają wykształcenie wojskowe. W 1939r. po czystkach w kadrze oficerskiej ze względów politycznych nie znającego się na wojsku Piłsudskiego pozostało niewielu z wykształceniem wojskowym na wysokich stanowiskach. Bardzo niewiele jest przykładów gdy niewykształcony oficer czasu wojny dał znakomity efekt, to są wyjątki potwierdzające regułę. Agronom Szyling bardzo źle dowodził A. Kraków i już 3 września przez niego 7DP została rozbita.

A ukończenie Centrum Wyższych Studiów Wojskowych daje jakie wykształcenie?


Dowódca Armii "Kraków" dowodził wojskiem z wielką rozwagą, unikając rozwiązań ryzykanckich, a wybierając optymalne. - Paweł Wieczorkiewicz

Tylko dyplom ukończenia kursu oraz nadawał absolwentom kursów odznaki, noszone były na prawej kieszeni munduru.

Agronom Szyling był złym dowódcą armii popełnił wiele istotnych błędów min. już 3 września przez niego 7DP została rozbita.

Krzysztof K:


Powstaje pytanie:
czy opinia wyrazona przez Pawla Wieczorkiewicza jest bledna (?), nieprawdziwa (?), klamliwa (?) i jesli tak, to co powodowalo, ze historyk takiego kalibru wydal taka opinie ?

N_S

Najwyraźniej zdaniem @Krzysztofa K C.W.S.W. utworzono ze względów snobistycznych. Cóż za szkoda, że nie można przypisać tego sanacji.


Powtarzanie w kółko błędnej tezy, kłócącej się przy tym z opinią wybitnego historyka, nie wystarcza za jej udowodnienie. Jak na razie, to @Krzysztof K nie dowiódł nawet prawdziwości tej choćby przesłanki:

Dodam, że pomylił się i w tej, pokrewnej sprawie:

Oraz w paru innych, z pomyleniem polskich brygad kawalerii włącznie.

Za rozbicie 7DP największą odpowiedzialność ponosi zły dowódca armii Szylling (bez szkoły oficerskiej z wykształcenia agronom).
1. Bezsensowny przedwojenny plan odwrotu Krak. BK w kierunku na Zawiercie i powstała luka.
2. Wydanie błędnego rozkazu 7DP (bez zwrócenia uwagi na zagrożone południowe skrzydło)
3. Wydanie spóźnionego rozkazu (godz.20.00) Krak. BK. by broniła rz. Warta.

Akurat nie zgadzam się z opinią na temat gen. Szyllinga. Dla mnie to był jeden z lepszych dowódców wrześniowych.
W kwestii 1. Takie miała zadanie w planie NW. Jak to określił Szylling na pierwszej odprawie Gąsiorowski "miał robić za Kordeckiego" (Steblik str 85). Tamże Steblik opisuje późniejsze starania Szyllinga u NW celem zmiany zadania 7 DP na bardziej elastyczne, z możliwością odwrotu. Coś na ten temat jest i u Rzepeckiego.
W tym momencie zarzut 2 jest bez sensu, Jak miała walczyć izolowanie od reszty, zagrożenia z obu skrzydeł, jako oczywistego, nie trzeba akcentować w rozkazie.
Co do trzeciego zarzutu, kawaleria osłania skrzydło ugrupowania armii, więc ma zadanie bardzo głębokie i elastyczne. Zmianę jej zadania na bardziej sztywne wpływ musiało mieć pojawienie się za nią przejmujących część jej obowiązków oddziałów 22 DPG, a te pojawiły się dopiero wieczorem.

Opinia Wieczorkiewicza mija się z faktami. Szyling popełnił wiele istotnych błędów min. już 3 września przez niego 7DP została rozbita.

Posty po raz kolejny zawierające tą samą informację bez jakiejkolwiek argumentacji będę odtąd W CAŁOŚCI kasował!
Woj

"Miała robić za Kordeckiego" było to zadanie właściwe, z tym, że przez 2 dni była atakowana przez małe siły niemieckie a poniosła stosunkowo duże straty min. przez błędne ugrupowanie wyjściowe zaplanowane przez Szyllinga. Krak BK. zamiast bezsensownego przedwojennego planu odwrotu w kierunku na Zawiercie powinna częścią sił bronić przepraw przez Wartę w powstałej luce.
Stwierdzenie jest jak najbardziej prawdzie, że Szylling odpowiada za
1. Bezsensowny przedwojenny plan odwrotu Krak. BK w kierunku na Zawiercie i powstała luka.

To, że 7DP 2 września jest oskrzydlana Szylling dobrze wiedział i właśnie dlatego w rozkazie to zagrożenie powinno być wyraźnie zaakcentowane oraz podane właściwe wytyczne co do odpowiedniego ugrupowania w dniu 3 września.
Stwierdzenie jest jak najbardziej prawdzie, że Szylling odpowiada za
2. Wydanie błędnego rozkazu 7DP (bez zwrócenia uwagi na zagrożone południowe skrzydło)

Transporty 22DP szły w tamtym kierunku już wcześniej, OW Tarnowskie Góry pod dow. płk. dypl. H. Gorgonia był słabo naciskany więc też mógł osłaniać GO Śląsk od północy. Rozkaz dla Krak. BK by broniła przejść przez Wartę Szylling wydał z 24 godzinnym opóźnieniem.
Stwierdzenie jest jak najbardziej prawdzie, że Szylling odpowiada za
3. Wydanie spóźnionego rozkazu (godz.20.00) Krak. BK. by broniła rz. Warta.