Pomimo iż prymitywna z naszego punktu widzenia. W okresie gdy spory odsetek strat armii powodowały choroby i komplikacje po zabiegowe, działalność służby zdrowia armii mogła poważnie wpłynąć na odsetek weteranów powracających do szeregów oraz ograniczyć straty niebojowe powodowane przez epidemie.

O ile organizacje i działalność służby zdrowia w Armii Francuskiej opisał Robert Bielecki w "Wielkiej Armii Napoleona", to jak wyglądała jej praca w pozostałych armiach epoki?
Oraz jaki był stosunek do niej poszczególnych władców i bardziej znanych generałów?

Oraz czy organizacja służby w Armii Księstwa Warszawskiego bardzo odbiegała od wzorca francuskiego?

Francuzi z lat 1806 - 1807 dobrze piszą o lekarzach pruskich. Podobnie Rosjanie. Odnośnie każdej większej armii mamy relacje zróżnicowane: przypadki kapitalnych operacji i zabiegów obok bezmiaru zaniedbań. Z Anglikami bym nie przesadzał; jeszcze długo po wojnach napoleońskich ich służby medyczne budziły wątpliwości. Zacząłbym od źródeł. Francuskie znamy dość dobrze, choćby z publikacji p. prof. M. Turos w periodyku Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; plus oryginalne relacje lekarzy i farmaceutów.

https://www.youtube.com/watch?v=ctKKpBTWwwo - próba realistycznego oddania jak przebiegała amputacja w armii brytyjskiej.
Podwiązywanie tętnic, cięcie kości... i to bez znieczulenia i alkoholu...

Jak wyglądała służba zdrowia na podstawowych szczeblach armii rosyjskiej - pułk piechoty.

W skład sztabu niższego regimentu piechoty (żołnierze niefrontowi) wchodzili:
- sztabs lekarz - w stopniu oficerskim przeważnie kapitan - major;
- uczniowie aptekarza - 1 - 2 żołnierzy;
- nadzorca chorych - w stopniu podoficerskim;
- służący lazaretu - 12 żołnierzy (ilość odpowiadała ilości kompanii w pułku).
W batalionie
- lekarz batalionowy - w stopniu oficerskim z reguły chorąży - porucznik;
- felczer - w stopniu podoficera;
W kompanii
- cyrulik (golarz).

Opiekę nad zwierzętami (końmi) sprawowali znajdujący się w sztabie niższym pułku:
- konował (będący z reguły majstrem kowalskim) - podoficer;
- kowale - 6 żołnierzy.

Dane za Ilia Ulianow - Piechota rosyjska w czasie Wojny wyzwoleńczej 1812 roku - Moskwa 2013r