historycy.org -> Polityka Wenetrzna Jagiellonów

Polityka Wenetrzna Jagiellonów, jak wyzej

Drzewo · [ Standardowy ] · Linearny+

.:: Śledź ten temat :: Wyślij temat na email :: Wydrukuj ten temat ::.

Riddick5

Nowicjusz

Grupa: Użytkownik

Postów: 2

Nr użytkownika: 25.427

3/12/2006, 15:27

Witam. Poszukuje po prostu polityki wewnetrznej JAgiellonow. Moglby mi ktos dac jakiegos dobrego linka ?? Ale napisac cos na ten temat. Wiem ze ta bardzo szeroki dzial ale taki mam temat wypracowania. po prostu po kolei opisac polityke wewnetrzna JAgiellonow od pierwszego do ostatniego krola. Rozmiar pracy okolo 2 strony A4 czcionka 12. Z gory dziekuje ! ! !

Post #1

uczeń2000

II ranga

Grupa: Użytkownik

Postów: 84

Nr użytkownika: 27.912

19/03/2007, 15:32

Polityka wewnętrzna Władysława Jagiełły stała pod znakiem zwiększania się znaczenia szlachty, której król przyznawał liczne przywileje:

1) przywilej czerwiński (1422) wprowadzał nietykalność majątkową szlachty; ograniczał władzę starostów i łączenie przez nich urzędów

2) przywilej warcki (1423) ograniczał możliwość opuszczania przez chłopów wsi i ustanawiał ceny maksymalne na produkty miejskie (ceny te ustalali wojewodowie, stąd nazwa: taksy wojewodzińskie)

3) przywileje jedlneńsko-krakowskie (1430 i 1433) dawały szlachcie nietykalność majątkową i ograniczały dostęp osób spoza tego stanu do najwyższych godności kościelnych.

Pierwszy z tych przywilejów "skłonił" szlachtę do udziału w wojnie z Krzyżakami, drugi miał na celu ugruntowanie pozycji gospodarczej tej warstwy społecznej; wreszcie trzeci miał zagwarantować Jagiellonom sukcesję po śmierci króla.

Post #2

uczeń2000

II ranga

Grupa: Użytkownik

Postów: 84

Nr użytkownika: 27.912

19/03/2007, 15:34

PO JEGIELLE

Należy zwrócić uwagę na bardzo ważny statut cerkwicko-nieszawski, w którym król zobowiązał się, że nie będzie zwoływał pospolitego ruszenia ani nakładał podatku bez zgody sejmików ziemskich. Z czasem posłowie z sejmików ziemskich zaczęli być przysyłani na sejmy prowincjonalne dla Małopolski i Wielkopolski, aż wreszcie w 1493 roku powstała instytucja sejmu walnego, który składał się z trzech sejmujących stanów: monarchy jako głowy państwa, senatu, w skład którego wchodzili najwyżsi dostojnicy królestwa, świeccy i duchowni oraz wojewodowie i kasztelanowie, oraz izby poselskiej, złożonej z posłów ziemskich. W ten sposób szlachta osiągnęła pełnię możliwości politycznych, miała nietykalność oraz nienaruszalność majątków, możliwość artykulacji i reprezentacji swoich interesów poprzez sejmiki i sądy ziemskie na szczeblu lokalnym oraz izbę poselską na szczeblu centralnym. Monarcha w dalszym ciągu był naczelnym wodzem, miał prawo obsadzania urzędów, korzystania z dochodów państwowych. Był też najwyższym sędzią apelacyjnym oraz panem miast i właścicielem dóbr królewskich. Organem magnaterii był senat, ponieważ tylko przedstawiciele najmożniejszych rodów mogli otrzymywać najwyższe godności w państwie. Dalsze wzmocnienie ekonomiczne stanu szlacheckiego nastąpiło w czasach panowania Jana Olbrachta, który w 1496 roku, chcąc uzyskać od szlachty pieniądze na wyprawę do Mołdawii, wydał przywilej, w którym rozszerzał przywileje nieszawskie , zastrzegając wyłącznie dla szlachty dostęp do wyższych dostojeństw kościelnych, zabraniał nabywania dóbr ziemskich, ograniczał możliwości opuszczania wsi przez chłopa bez zgody pana, zwalniał szlachtę od cła. Wyprawa Jana Olbrachta nie udała się, ale ustawodawstwo pozostało. Następca Olbrachta, Aleksander, obejmował władze w trudnej sytuacji (1501-1506), ponieważ Litwa znajdowała się w stanie wojny z Moskwą, ponadto Korona była zagrożona przez najazd tatarski. Nowy król potrzebował pieniędzy i poparcia, co wykorzystali możnowładcy polscy i litewscy, wymuszając na nim następujące zobowiązania: król miał być wybierany tylko przez możnowładców polskich i litewskich z wyłączeniem polskiej szlachty i litewskich bojarów Władza państwowa miała być sprawowana przez tzw. radę senatu z ludem jako jej przewodniczącym, gdyby zaś lud usiłował rządzić po tyrańsku, wtedy senatorowie mogli mu wypowiedziec posłuszeństwo. Ten akt prawny nosi nazwę UNII MIELNICKIEJ (MIELNIK1501) Akt z Mielnika nie utrzymał się długo, bo już w 1504 i 1505 roku szlachta na sejmach w Piotrkowie i w Radomiu (ze szlachtą sprzymierzona była grupa magnaterii wielkopolskiej) przystąpiła do kontrofensywy. I tak w roku 1504 w Piotrkowie uchwalono, że król może zastawić dobra koronne tylko za zgodą sejmu, że nie wolno łączyć w jednym ręku dwóch dygnitarstw, zniesiono także przywilej z 1501 roku. Ważniejsza była uchwała z roku następnego, albowiem sejm w 1505 roku uchwalił nową konstytucję NIHIL NOVI SUB OMNIUM (nic nowego bez zgody wszystkich) Konstytucja ta przewidywała, że nic nowego, bez wspólnej zgody stanów sejmujących, postanowione być nie może. Co więcej, NIHIL NOWI można było zrozumieć także w ten sposób, że posłowie ziemscy reprezentują swych wyborców, a więc wszystkie ziemie Rzeczypospolitej muszą wyrazić zgodę na nowe prawo. Przywódcą szlachty tego okresu był kanclerz Jan Łaski. Z jego też polecenia i inspiracji zebrano i wydano wszystkie dotychczas obowiązujące prawa Rzeczypospolitej w 1507 roku. Uchwały Sejmu Piotrkowskiego i Sejmu Radomskiego stały się przyczyną późniejszego ruchu egzekucyjnego. Nastepny po Aleksandrze był Zygmunt Stary (1506-1548). Był królem senatorskim i nie chciał wykonywać (egzekwować) uchwalonych praw. To stało się przyczyną konfliktu i wielkiego ruchu szlacheckiego, który przeszedł do historii pod nazwa ruchu egzekucyjnego.

Post #3

uczeń2000

II ranga

Grupa: Użytkownik

Postów: 84

Nr użytkownika: 27.912

19/03/2007, 15:37

W polityce wewnętrznej Zygmunt August od 1562 r. opowiadał się po stronie ruchu egzekucyjnego. W 1562/63 r. sejm piotrkowski rozpoczął realizację postulatów ruchu egzekucyjnego, przeprowadzając m.in. uzdrowienie skarbu. Miał się on odtąd opierać na ziemskich dobrach Korony, które miały być wydzierżawiane dożywotnio osobom zasłużonym. Zasady podziału dochodów z królewszczyzn ustalono w sposób następujący: 20 procent dochodu otrzymywał dzierżawca, 20 procent - (czyli tzw. kwarta) - miało trafiać do skarbu Rzeczypospolitej na utrzymanie wojska broniącego kresów południowo-wschodnich (stąd potocznie nazywano to wojsko kwarcianym), zaś 60% przypadało dla monarchy. W praktyce, poza kwartą, całość dochodów pozostawała jednak w kieszeniach dzierżawców. Restytucja domeny królewskiej wymagała konfiskaty bezprawnych zastawów (dokonanych po 1504 r.). Sejm zgodził się na uchwalanie w uzasadnionych przypadkach podatków nadzwyczajnych. W kwestiach ustrojowych ruch egzekucyjny postulował m.in. silniejszą integrację ziem wchodzących w skład Rzeczypospolitej: W 1569 r. nastąpiło włączenie do Korony Podlasia, Ukrainy i Podola oraz ograniczenie swobód Prus Królewskich. Nową formę nadano też związkowi Korony z Litwą. Unia lubelska zmieniała istniejącą wcześniej unię personalną w unię realną. Poza wspólnym władcą, Korona i Wielkie Księstwo miały odtąd wspólny sejm, monetę i politykę zagraniczną. Zachowano natomiast odrębność wojskową, skarbową oraz administracyjną.

Post #4

2 Użytkowników czyta ten temat (2 Gości i 0 Anonimowych użytkowników)

0 Zarejestrowanych:

« Następny starszy :: Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe :: Następny nowszy »